Προλήψεις-Δεισιδαιμονίες

Παλαιότερα στην πατρίδα μας οι προλήψεις, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, ήταν πολλές. Σήμερα, λόγω αλλαγής του τρόπου ζωής όλο και περιορίζονται χωρίς να έχουν τελείως εξαληφθεί. Οι χριστιανοί που ζουν τη Χάρη του Θεού δεν πρέπει να τις πιστεύουν.

1. Στην πρωτοχρονιά:

 Οι προληπτικοί περιμένουν να έρθει ο καινούριος χρόνος τρώγοντας, πίνοντας, διασκεδάζοντας. Το θεωρούν «γρουσουζιά» αν δεν τον υποδεχθούν με χαρές και ξεφαντώματα. Έχουν την εντύπωση πως η χρονιά τους δεν θα πάει καλά, αν δεν συμπεριφερθούν με τον τρόπο αυτό.

Άλλοι εξετάζουν ποιος θα εισέλθει πρώτος το νέο χρόνο στο σπίτι ή στο μαγαζί τους. Αν διαπιστώσουν ότι πρόκειται να εισέλθει κάποιος «γρουσούζης» δεν του επιτρέπουν την είσοδο, για να μην τους πηγαίνουν ανάποδα όλο το χρόνο.

Την παραμονή της πρωτοχρονιάς το ρίχνουν στο χαρτοπαίγνιο μέχρι πρωίας για το καλό του χρόνου. Το πρωί πηγαίνουν προς το τέλος της Θ. Λειτουργίας και στην Εκκλησία όχι από ευσέβεια, αλλά για το καλό, για «γούρι».

Κρεμούν έξω από τις πόρτες των σπιτιών τους κρεμμύδες, πέταλα, σκόρδα ή σπάζουν ρόδια!!!

2. Το «κακό συναπάντημα»:

Όταν συναντήσει ο προληπτικός που πηγαίνει πρωί-πρωί στη δουλειά του ένα τυφλό, κουτσό, επαίτη ή ιερέα, το θεωρεί κακό σημάδι. Μάλιστα κάνουν και άσχημες χειρονομίες για τον ιερέα. Η συνάντηση αυτή δεν είναι «κακό συναπάντημα», αλλά πίστη στη δεισιδαιμονία αυτού του ανθρώπου. Το πώς θα περάσεις την ημέρας, μας λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος, δεν εξαρτάται από τον ποιον θα συναντήσεις το πρωί. Η ημέρα σου γίνεται κακή, μόνο όταν ζεις στην αμαρτία. Γι’ αυτό να φυλάγεσαι απ’ αυτό το «συναπάντημα».

3. Στη Λεχώ:

Συνηθίζουν να κρεμούν στα νεογνά «μάτια», μπλε χάντρες, κόκκαλα νυχτερίδας, για να είναι τα παιδιά τυχερά, καθώς και κουδουνάκια για να αποτρέπονται τα κακά πνεύματα και πολλά άλλα. Σημειώνει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ότι τα νήπια δεν έχουν ανάγκη απ’ αυτά, αλλά μόνο την φύλαξη του Τιμίου Σταυρού και συνιστούσε στις μητέρες να σταυρώνουν τα βρέφη.

4. Στο γάμο:

Εξετάζουν την ημέρα (Τρίτη), την ημερομηνία (13), το δίσεκτο χρόνο. Εξαρτούν την ευτυχία τους από τις ημέρες ή τα χρόνια και όχι αν ζουν πνευματική ζωή. Εξετάζουν όλα αυτά και όχι αν έχουν προγαμιαίες σχέσεις ή αν κάνουν Σαββατόβραδο το γάμο τους με αποτέλεσμα λόγω γλεντιού να μη πηγαίνουν την Κυριακή στην Εκκλησία.

Εξετάζουν ακόμα αν κάνει τον ίδιο χρόνο να παντρευθούν δύο αδέλφια, αν πρέπει ή όχι να συναντηθούν δύο νύφες, αν οι νεόνυμφοι μπορούν να παρευρεθούν σε μυστήριο βάπτισης, γάμου ή σε μνημόσυνο και κηδεία.

5. Στις κηδείες:

Όταν βγάζουν τον νεκρό από το σπίτι, οι συγγενείς θεωρούν κακό σημάδι να γυρίσει κάποιος το κεφάλι του προς τα πίσω. Προκειμένου να φύγει το κακό από το σπίτι σπάνε πιάτα! Και πάνω ακόμα στον τάφο! (αν είναι δυνατόν να φοβηθεί ο θάνατος τα σπασμένα πιάτα!)

Ακόμα καλύπτουν με μαύρα πανιά τους καθρέπτες του σπιτιού του νεκρού.

Άλλοι πάλι δεν πατούν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Εκκλησία, είτε για να φύγει το κακό ή για να μην τους κατηγορήσει ο κόσμος. Και αντί να προσεύχονται για τον κεκοιμημένο, αποκόβονται από τη Χάρη του Θεού.

Απόσπασμα από το βιβλίο του π. Γεωργίου Καλπούζου «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ- Αυτονόητα αλλά τόσο άγνωστα θέματα», σελ. 78-80