Οι δότριες ωαρίων θύματα της βιομηχανίας IVF

  «Ήμουν 22 ετών τότε και σκεφτόμουν τις άμεσες οικονομικές μου ανάγκες. Πώς θα ζούσα σε αυτή τη  πόλη τους επόμενους μήνες. Δεν είχα ακόμη σκεφτεί τί μπορεί να σημαίνει το να είσαι γονιός».

Lauren, δότρια ωαρίων

Πολλές γυναίκες μίλησαν, σε πρόσφατη δημοσίευση, για τις επιπλοκές που υπέστησαν από τότε που δώρισαν τα ωάρια τους σtiw επιχειρήσεις εξωσωματικής, καθώς η βιομηχανία γονιμότητας παραμένει ουσιαστικά ανεξέλεγκτη.

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΙΛΟΥΝ

Αν γνώριζε τί θα πάθαινε, δεν θα το είχε κάνει ποτέ

Η Kaylene Breeding δώρισε ωάρια στα 20 της. Τις 2 φορές, αποζημιώθηκε μόνο για τα ιατρικά και ταξιδιωτικά της έξοδα. Άλλες τέσσερις φορές, πληρώθηκε έως και 9.000 $ ανά δωρεά. Μόνο η μια δωρεά οδήγησε σε δίδυμα, τα οποία τώρα μεγαλώνουν στο Ισραήλ από ένα gay ζευγάρι, και η Breeding εκ των υστέρων δηλώνει ότι θα ήθελε να μην είχε γίνει ποτέ δότρια.

Τώρα, χρόνια αργότερα, η δική της γονιμότητα έχει πρακτικά καταστραφεί. Βρίσκεται στα πρόθυρα υστερεκτομής λόγω ενδομητρίωσης και αδενομύωσης, κάτι που οι γιατροί της πιστεύουν ότι οφείλεται στις μεγάλες ποσότητες οιστρογόνων που έλαβε κατά τη διαδικασία δωρεάς ωαρίων.

Είναι διαχειρίστρια μιας ομάδας στο Facebook με δωρήτριες ωαρίων, χιλιάδες μέλη και πολλές με παρόμοιες ιστορίες. Η Breeding ζει σήμερα με χρόνιους πόνους και οι ιστορίες άλλων δωρητριών που συναντούν τα βιολογικά τους παιδιά την θλίβουν πολύ.

«Με κουρελιάζουν», λέει, προσθέτοντας ότι αν ήξερε τι θα της προκαλούσε η δωρεά ωαρίων, δεν θα την είχε κάνει ποτέ. «Δεν υπάρχει χρηματικό ποσό που θα μπορούσε να καλύψει τον πόνο που νιώθω». Η Breeding στέλνει σημειώσεις και δώρα στα βιολογικά της παιδιά, ελπίζοντας ότι η κλινική θα τα δώσει στους γονείς που τα μεγαλώνουν. Δεν έχει λάβει ποτέ απάντηση.

«Πονάω περισσότερο τώρα γνωρίζοντας ότι κινδυνεύω με υστερεκτομή», δήλωσε δακρυσμένη. «Αλλά θα συνεχίσω να προσπαθώ».

Παραλίγο να χάσει τη ζωή της

Μία άλλη δότρια, η οποία παραμένει ανώνυμη, είπε ότι η δωρεά ωαρίων της «πουλήθηκε» ως μια γρήγορη, εύκολη διαδικασία χωρίς ιδιαίτερο κίνδυνο. «Είχα τη νοοτροπία που έχουν οι άνθρωποι στα 21τους. Είπα: «Λοιπόν, αφού δεν χρησιμοποιώ τα ωάριά μου, μπορείτε να τα πάρετε», χωρίς να έχω πραγματικά καμία αντίληψη ή εικόνα για το τι είναι αυτή η διαδικασία».

Αυτή η δότρια κατέληξε με σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών (OHSS), στο οποίο οι ωοθήκες πρήζονται και «ιδρώνουν» υγρό στην κοιλιά. Είναι ένας γνωστός κίνδυνος της δωρεάς ωαρίων, ωστόσο συχνά υποβαθμίζεται ως σπάνιος για να κατευνάσει τους φόβους των επίδοξων δωρητριών. Η περίπτωση του OHSS της ανώνυμης δότριας ήταν τόσο σοβαρή που κόντεψε να πεθάνει, με το υγρό να συσσωρεύεται και γύρω από τους πνεύμονές της. Παρουσίασε ακόμη χρόνιους εμέτους, μειωμένη παραγωγή ούρων και σοβαρή κόπωση. Τα συμπτώματά της ήταν τόσο σοβαρά, που δεν μπορούσε καν να περπατήσει.

Είναι «μηχανή ωαρίων», όχι ασθενής

Η Lauren H. έγινε δότρια ενώ φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο Columbia το 2012 και όπως δήλωσε, στην πορεία, ένιωσε σαν μια «μηχανή ωαρίων». Αφού ανέπτυξε OHSS, προσπάθησε να αποκτήσει πρόσβαση στις ιατρικές της πληροφορίες. Μια νοσοκόμα τη ρώτησε: «Γιατί θέλεις να δεις το αρχείο σου;»

Η Lauren κατάφερε να πάρει το αρχείο μόλις πέρυσι, πάνω από 10 χρόνια μετά τη δωρεά των ωαρίων της. Ο λόγος για αυτό, είπε, είναι επειδή οι κλινικές γονιμότητας δεν βλέπουν τις δότριες ως ασθενείς τους. Τα άτομα που αγοράζουν τα ωάρια, αυτά θεωρούνται ως ασθενείς.

Σήμερα, η Lauren δηλώνει ότι δεν ξέρει καν αν οι δωρεές ωαρίων της είχαν ως αποτέλεσμα παιδιά, επειδή η κλινική που την χρησιμοποίησε δεν θα της το πει. Αυτό την έχει οδηγήσει σε σύγχυση και συναισθηματική διαταραχή.

«Όταν κάποιος με ρωτάει αν έχω παιδιά, δεν ξέρω πώς να απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση, γιατί δεν το γνωρίζω», συνεχίζει.

Κράτησε στην αγκαλιά το δικό της βιολογικό παιδί

Η Ariel Wiggins χαρακτηρίστηκε ως «υψηλή δότρια ωαρίων», καθώς μπόρεσε να παράγει 35-40 ωάρια σε έναν μόνο κύκλο. Η κλινική της την ανέφερε ωμά ως μια «φτηνή περίπτωση- το μεγαλύτερο κέρδος για τα λεφτά σου». Έπαθε OHSS τρεις φορές, αλλά αυτό δεν συγκρίνεται με το συναισθηματικό τραύμα που ένιωσε. Η Wiggins εργάστηκε στην κλινική που δώρισε τα ωάρια της για ένα διάστημα και υπήρχαν περιπτώσεις που καταλάβαινε ότι τα παιδιά εκεί ήταν τα βιολογικά της παιδιά. Κάποτε πήρε στην αγκαλιά της ένα από τα βιολογικά της παιδιά.

«Πήγα σπίτι και έκλαψα μετά από αυτό, γιατί δεν ήθελα τίποτε άλλο από το να πω στους γονείς: «Γεια σας, εγώ ήμουν η δωρήτριά σας», αλλά δεν μπορούσα», είπε. «Δεν νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρχουν ανώνυμες δωρεές, για την ψυχολογική ευημερία των παιδιών που συλλαμβάνονται από δότη».

Υπεκφυγές και ψέματα

Μία άλλη δωρήτρια, η Angela Woodhead, φοβάται για τα παιδιά που πιθανότατα βοήθησε να δημιουργηθούν. Μετά τη δωρεά, ανακάλυψε ότι έχει μια αγγειακή δυσπλασία στον εγκέφαλό της που είναι δυνητικά κληρονομική. Προσπάθησε να ενημερώσει την κλινική, ώστε να μεταφέρουν τις πληροφορίες στα παιδιά που ίσως δημιούργησε, αλλά η κλινική δεν απαντούσε στις κλήσεις της.

Όταν τελικά κατάφερε να έρθει σε επαφή με την κλινική, της είπαν ότι τα αρχεία της είχαν καταστραφεί. «Αν και δεν τα γνωρίζω, νιώθω ότι έχω ευθύνη για την υγεία, την ευτυχία και την ασφάλειά τους, γιατί είμαι υπεύθυνη για την ύπαρξη τους», είπε. Η Woodhead αργότερα ανακάλυψε ότι τα αρχεία της δεν είχαν καταστραφεί ποτέ.

Χωρίς έλεγχο και δικαιώματα

Η 52χρονη Tonya Calilung ανακάλυψε ότι οι δότες ωαρίων δεν έχουν ουσιαστικά κανένα δικαίωμα μετά τη δωρεά των ωαρίων τους. Δώρισε ωάρια για να βοηθήσει μια φίλη της να κάνει παιδιά. Αυτή η φίλη γέννησε με επιτυχία τρία παιδιά. Έμειναν, όμως, 16 έμβρυα. Επικαλούμενη το υψηλό κόστος αποθήκευσης, η φίλη της αποφάσισε να δωρίσει τα έμβρυα, ενάντια στις επιθυμίες της Calilung.

Εφόσον δεν είχε νόμιμα δικαιώματα στα δικά της βιολογικά παιδιά, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα. Η φίλη της αργότερα της είπε ότι μερικά από τα έμβρυα είχαν ως αποτέλεσμα επιτυχημένες εγκυμοσύνες.

«Η φίλη μου έχει την ενημέρωση. Όχι εγώ», είπε η Calilung . «Εγώ έχασα τον έλεγχο. Και στην πραγματικότητα, ποτέ δεν είχα τον έλεγχο των ωαρίων μου».

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΕΡΙΜΕΝΑΝ

Η Breeding είπε στη συνέντευξή της, ότι κατά τη γνώμη της, δεν υπάρχει πολλή έρευνα για τις επιπτώσεις της δωρεάς ωαρίων για έναν λόγο: Θα μπορούσε να καταστρέψει μια κερδοφόρα βιομηχανία. «Κανείς δεν θέλει να κάνει την έρευνα γιατί, όπως υποθέτω φοβάται για αυτό που θα αποκαλυφθεί».

Η Dr. Wendy Chavkin, επίτιμη καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας και Μαιευτικής & Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia, παραδέχτηκε ότι υπάρχουν ελάχιστες γνώσεις σχετικά με τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της δωρεάς ωαρίων. «Αυτό για το οποίο ανησυχούμε είναι για το τί μπορεί να προκαλέσει η έκθεση σε υψηλά επίπεδα ορμονών και μάλιστα όταν γίνεται επανειλημμένα», δήλωσε.

Πολλές από τις γυναίκες που έγιναν δότριες ωαρίων ομολόγησαν εκ των υστέρων ότι δεν είχαν προειδοποιηθεί για το τί θα μπορούσαν ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν και για τις συνέπειες που θα είχε αυτό για το υπόλοιπο της ζωής τους.

Αυτό δεν είναι περίεργο. Μελέτη διαπίστωσε ότι σε περισσότερες από 400 διαφημίσεις που στρατολογούσαν δότριες ωαρίων, η πλειονότητα δεν αποκάλυπτε τυχόν κινδύνους. Σε άλλη μελέτη διαπιστώθηκε ότι το 15% είχε σοβαρές επιπλοκές, όπως OHSS, συστροφή ωοθηκών, λοιμώξεις της πυέλου, εσωτερική αιμορραγία και άλλες χειρουργικές επιπλοκές.

Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιθανότατα ένας από τους χειρότερους παραβάτες, ωστόσο αυτό αποτελεί διεθνές πρόβλημα. Η Σκωτία, για παράδειγμα, ξεκίνησε μια εκστρατεία καλώντας τους νέους να δωρίσουν το σπέρμα και τα ωάρια τους. Δεν αναφέρεται ωστόσο κανένας κίνδυνος στον ιστότοπο της Healthier Scotland.

Η Dr. Diane Tober, ιατρική ανθρωπολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα, είναι μία από τους λίγους επιστήμονες που ερευνούν τις επιπτώσεις της δωρεάς ωαρίων. H Tober έχει μιλήσει στο παρελθόν για το πώς οι κλινικές γονιμότητας λένε στις γυναίκες ότι οι κίνδυνοι της δωρεάς είναι εξαιρετικά χαμηλοί, κάτι που δεν ταιριάζει με την πραγματικότητα.

«Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τα λίγα άρθρα που έχουν δημοσιευτεί, προκύπτει ότι οι άμεσες επιπλοκές, για παράδειγμα, μια κοινή παρενέργεια γνωστή ως Σύνδρομο Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών (OHSS), είναι πολύ υψηλότερη – κάπου μεταξύ 5 και 13 % ανάλογα με το άρθρο, είπε η Diane Tober. «Ανακάλυψα επίσης ότι δεν υπήρχαν διαχρονικές μελέτες που να εξετάζουν ειδικά τον αντίκτυπο της δωρεάς ωαρίων στην υγεία και την ευημερία της δότριας με την πάροδο του χρόνου».

Η Wendy Kramer, διευθύντρια και συνιδρυτής του Donor Sibling Registry, συμφώνησε ότι οι κίνδυνοι υποβαθμίζονται. «Στην πρώτη μας δημοσιευμένη μελέτη με 155 δότριες ωαρίων, διαπιστώσαμε ότι το 30,3% ανέφερε Σύνδρομο Υπερδιέγερσης Ωοθηκών (OHSS)», έγραψε. «Στη δεύτερη έρευνά μας με 176 δότριες ωαρίων το 2014, διαπιστώσαμε ότι το 32,4% των δωρητών ωαρίων ανέφεραν επιπλοκές όπως το OHSS και η μόλυνση. Στην τρίτη μας μελέτη με 363 δότριες ωαρίων το 2021, το 22,4% ανέφερε ότι εμφάνισε OHSS.

ΟΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΕΠΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές ωαρίων από δότριες, ειδικά επειδή η βιομηχανία IVF δεν έχει ουσιαστικά κανένα κανονισμό ή επίβλεψη, ούτε όριο στο πόσα χρήματα μπορούν να πάρουν οι γυναίκες για την πώληση των ωαρίων τους. Αυτό θέτει τις οικονομικά ευάλωτες γυναίκες σε υψηλό κίνδυνο εκμετάλλευσης. Η δωρεά ωαρίων τους πωλείται ως μέσο για να βγάλουν χρήματα εύκολα, ενώ κάνουν κάτι ευεργετικό για τους άλλους.

Η Tober δήλωσε ότι οι εταιρείες δωρεάς ωαρίων χειραγωγούν τις γυναίκες ώστε να πουλήσουν τα ωάρια τους κάνοντας τις να αισθάνονται ξεχωριστές και επιθυμητές. «Ένιωσα πολύ καλά που κάποιος ήθελε το γενετικό μου υλικό, που πίστευε ότι ήμουν αρκετά καλή», φέρεται να είπε στην Tober μία πρώην δότρια ωαρίων, συνεχίζοντας κατόπιν: «Είναι ληστρικό».

Εν τω μεταξύ, η βιομηχανία γονιμότητας έχει προχωρήσει σε έναν νέο τρόπο μάρκετινγκ των σχεδίων της: τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι Influencers του TikTok άρχισαν να πωλούν τους ακολούθους τους για τη προώθηση της δωρεάς ωαρίων — και πάλι, χωρίς να αποκαλύπτουν τους πιθανούς κινδύνους. Δεν το κάνουν αυτό μόνο μεμονωμένοι influencers. Οι ίδιοι φορείς  σπρώχνουν τα πράγματα. Κάποιος δημοσίευσε ένα βίντεο με τίτλο, «Όταν παρουσιάζεσαι για να δωρίσεις τα ωάρια σου για 4η φορά, αλλά αυτή τη φορά πληρώνεσαι 25 χιλιάδες δολάρια», ενώ ένας άλλος παρουσίασε μία από τις δωρήτριές του η οποία είπε ότι «αυτή τη στιγμή ήταν η τρίτη μου δωρεά ωαρίων … Θέλω απλώς να περιγράψω τη διαδικασία, ώστε να δείτε ότι αν εγώ μπορώ να τη κάνω, μπορείτε να τη κάνετε και εσείς».

Αλλά το τί θα μπορούσε να κοστίσει στη δότρια δεν έχει σημασία. Σύμφωνα με τη Tober, η δότρια είναι απλώς «ένα μέσο για αυτό το σκοπό». Καθώς πολλές από τις γυναίκες που αποφασίζουν να γίνουν δότριες το κάνουν επειδή είναι νεαρές γυναίκες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, η βιομηχανία γονιμότητας εκμεταλλεύεται αυτή την απόγνωση για να προσελκύσει αυτές τις ευάλωτες γυναίκες.

«Ήμουν 22 ετών, σκεφτόμουν τις άμεσες οικονομικές μου ανάγκες. Πώς θα ζούσα σε αυτή τη  πόλη για τους επόμενους μήνες» είπε  η Lauren. «Δεν είχα ακόμη σκεφτεί βαθιά τί μπορεί να σημαίνει το να είσαι γονιός».

__________________________

Πηγές:

1. https://www.thefp.com/p/fertility-industry-preys-on-female-egg-donors
2. https://www.liveaction.org/news/means-end-report-mistreatment-egg-donors

 πηγή: mumdadandkids.gr