Οἱ
θιασῶτες τοῦ «δικαιώματος στὸ θάνατο» / τῆς εὐθανασίας θὰ ἀπογοητευτοῦν
ἀπὸ τὴν πρόσφατη ἀπόφαση τοῦ Δικαστηρίου τοῦ Στρασβούργου!
Τὸ
Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) ἐξέδωσε στὶς 13
Ἰουνίου 2024 τὴν πολυαναμενόμενη ἀπόφαση Karsai v. Hungary [1] ἡ ὁποία
ἀφορᾶ τὸ ἐξαιρετικὰ εὐαίσθητο ζήτημα τῆς ἰατρικῶς ὑποβοηθούμενης
αὐτοκτονίας. Τὸ Δικαστήριο ἐπιβεβαίωσε ὅτι δὲν ὑπάρχει δικαίωμα στὴν
ὑποβοηθούμενη αὐτοκτονία ἐπὶ τῇ βάσει τῆς Εὐρωπαϊκῆς Σύμβασης
Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου (ΕΣΔΑ) τὴν ὥρα ποὺ οἱ θεσμικὲς καὶ κοινωνικὲς
συζητήσεις ἐπ’ αὐτοῦ ἐκτυλίσσονται σὲ πολλὰ εὐρωπαϊκὰ κράτη. Ταυτόχρονα,
γιὰ πρώτη φορὰ τὸ Δικαστήριο μὲ ἀπόφασή του νομολογεῖ ὅτι ἡ
ἀνακουφιστικὴ φροντίδα τοῦ ἀσθενοῦς εἶναι «οὐσιώδης γιὰ τὴ διασφάλιση
ἑνὸς ἀξιοπρεποῦς τέλους ζωῆς».
Στὸ
Δικαστήριο εἶχε προσφύγει ἕνας νομικὸς ὁ ὁποῖος ἐργαζόταν παλαιότερα
στὸ ΕΔΑΔ καὶ πάσχει ἀπὸ μιὰ νευροεκφυλιστικὴ νόσο. Εἶχε...
τὴν προσδοκία νὰ ἀναγνωριστεῖ ἀπὸ τὸ Δικαστήριο τὸ δικαίωμα στὴν
ὑποβοηθούμενη αὐτοκτονία. Ὅμως τὸ Δικαστήριο ἔκρινε ὅτι, τοὐλάχιστον
πρὸς τὸ παρόν, δὲν μπορεῖ νὰ νομολογήσει ὑπὲρ τῆς κατοχύρωσης ἑνὸς
τέτοιου δικαιώματος, γεγονὸς ποὺ θὰ συνεπαγόταν ὑποχρέωση νὰ
νομιμοποιηθεῖ ἡ πρακτικὴ στὰ 46 κράτη-μέλη τοῦ Συμβουλίου τῆς Εὐρώπης!
Πρὸς
ὑποστήριξη τῆς ἀπαγόρευσης τῆς ὑποβοηθούμενης αὐτοκτονίας ἀπὸ τὰ
περισσότερα κράτη-μέλη τὸ Δικαστήριο ἐπεσήμανε ὅτι «οἱ εὐρύτερες
κοινωνικὲς ἐπιπτώσεις καὶ οἱ κίνδυνοι κατάχρησης καὶ λάθους ποὺ
συνεπάγεται ὁ ἰατρικῶς ὑποβοηθούμενος θάνατος βαραίνουν σὲ μεγάλο βαθμὸ
στὴν πλάστιγγα».
Ἐπίσης
τὸ Δικαστήριο θεωρεῖ ὅτι τὰ κράτη-μέλη ἔχουν «σημαντικὸ περιθώριο
ἐκτίμησης» (margin of appreciation) σὲ αὐτὸ τὸ πεδίο, δεδομένης τῆς
ἰδιαίτερα εὐαίσθητης ἠθικῆς φύσης τοῦ ζητήματος καὶ ὅτι ἡ πλειοψηφία τῶν
κρατῶν-μελῶν συνεχίζει νὰ ἀπαγορεύει τὴν πρακτικὴ βάσει τοῦ ποινικοῦ
δικαίου. Ὡς ἐκ τούτου, τὰ κράτη μποροῦν νὰ συνεχίσουν νὰ ἀπαγορεύουν τὴν
εὐθανασία καὶ τὴν ὑποβοηθούμενη αὐτοκτονία σύμφωνα μὲ τὸ ποινικὸ δίκαιό
τους καὶ μποροῦν ἀκόμη καὶ νὰ διώξουν ποινικὰ ὅσους ἐμπλέκονται σὲ
αὐτὲς τὶς πρακτικὲς στὸ ἐξωτερικὸ μὲ τοὺς δικούς τους πολῖτες.
Μόνο ἕνας ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ δικαστὲς τῆς σύνθεσης εἶχε τὴν ἀντίθετη ἄποψη.
Παραθέτοντας
τὸν γνωστὸ φιλόσοφο Ronald Dworkin ἰσχυρίστηκε ὅτι τὸ Δικαστήριο θὰ
ἔπρεπε νὰ εἶχε θεσπίσει ἕνα τέτοιο δικαίωμα χωρὶς περαιτέρω καθυστέρηση,
δυνάμει «μιᾶς τόσο ἀναγκαίας καὶ προοδευτικῆς ἑρμηνείας τῆς Σύμβασης».
Κυρίως ὅμως στήριξε τὴν θέση του στὸν συχνὰ ἐπαναλαμβανόμενο ἀπὸ τὸ
Δικαστήριο ἰσχυρισμὸ ὅτι ἡ Σύμβαση εἶναι ἕνα «ζωντανὸ ὄργανο» (living
instrument), ὄχι ἕνα σταθερὸ κείμενο καὶ ἑπομένως μπορεῖ νὰ παρακαμφθεῖ
τὸ ἄρθρο 2 κατὰ τὸ ὁποῖο «εἰς οὐδένα δύναται νὰ ἐπιβληθεῖ ἐκ προθέσεως
θάνατος».
Τέλος,
μὲ ἕναν ἐξαιρετικὰ ἐνδιαφέροντα νομικὸ συλλογικὸ τὸ Δικαστήριο ἐπέλεξε
νὰ τονίσει ξεκάθαρα τὴ σημασία καὶ τὴν ἀναγκαιότητα τῆς «ὑψηλῆς
ποιότητας ἀνακουφιστικῆς φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης τῆς πρόσβασης σὲ
ἀποτελεσματικὴ διαχείριση τοῦ πόνου», τὴν ὁποία περιέγραψε ὡς
«ἀπαραίτητο γιὰ τὴν ἐξασφάλιση ἑνὸς ἀξιοπρεποῦς τέλους ζωῆς». Γιὰ πρώτη
φορὰ στὴν ἱστορία του τὸ Δικαστήριο ἔδωσε τόση ἔμφαση στὴν παρηγορητικὴ
φροντίδα καὶ τὴν παρουσίασε ὅτι ἐμπίπτει στὶς θετικὲς ὑποχρεώσεις τῶν
κρατῶν-μελῶν.
πηγή: orthodoxia-ellhnismos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε το σχόλιό σας