«Ὤ τῆς καλῆς ἀπιστίας τοῦ Θωμᾶ»!

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ

12 ΜΑΪΟΥ 2024

Ἀπόστολος: Πραξ. ε΄ 13-20

Εὐαγγέλιον: Ἰωάν. κ΄ 19-31

Ἑωθινόν: Α΄

 ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

 «Μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός» (Ἰωάν. κ΄ 27)

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

 Ὁ «ἄπιστος» Θωμᾶς!

  Πολὺ κακὸν καὶ προσβλητικὸν ἐπώνυμον, ἀπέκτησεν ὁ ἕνας ἐκ τῶν δώδεκα Ἀποστόλων, ὁ Θωμᾶς! Τοῦτο δέ, διότι δὲν ἐπίστευσεν εἰς τοὺς λόγους τῶν λοιπῶν Ἀποστόλων, ὅτε οὗτοι τὸν διεβεβαίωνον,

ὅτι εἶδον τὸν Χριστόν, καὶ ὅτι οὗτος ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλός των, ἀνέστη ἐκ τῶν νεκρῶν! Ἔκτοτε καὶ μέχρι τῆς σήμερον, ἐπεκράτησεν εἰς τοὺς περισσοτέρους – χριστιανοὺς καὶ μή, – ὁ ὡς ἄνω χαρακτηρισμὸς διὰ τοῦτον τὸν Ἅγιον Ἀπόστολον! Ὁ «ἄπιστος» Θωμᾶς! Τοιουτοτρόπως χαρακτηρίζουσιν οἱ τοιοῦτοι, καὶ ἐκείνους τοὺς διστακτικοὺς καὶ δυσπίστους, οἵτινες διστάζουσιν ἵνα πιστεύσωσιν «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας» καὶ εἶναι γενικῶς ἐπιφυλακτικοί! Ἂς ἴδωμεν, ὅμως, ἐὰν εἷς τοσοῦτον βαρὺς χαρακτηρισμός, εἶναι δίκαιον ἵνα χαρακτηρίζῃ ἐσαεί, ἕνα Ἅγιον, πλέον, Ἀπόστολον, ὅστις «ὑπέγραψεν» ἤδη διὰ τοῦ ἰδίου του αἵματος, αὐτὴν ταύτην τὴν Ἀνάστασιν τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου, καὶ δοξάζεται μετὰ τῶν Ἁγίων ἐν τῷ Παραδείσῳ!

  Οἱ δέκα μαθηταὶ τοῦ Κυρίου, – ἀπουσιάζουν, ὁ Ἰούδας ὅστις ἔχει ἤδη αὐτοκτονήσει, ἀπαγχονισθείς, καθὼς καὶ ὁ Θωμᾶς, – εἶναι συγκεντρωμένοι εἰς τὸ Ὑπερῶον – «διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων»! Ἤδη αἱ Μυροφόροι ἔχουσι πληροφορήσει τούτους περὶ τοῦ κενοῦ μνήματος καὶ περὶ τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Ἀγγέλου ἐκεῖ εἰς τὸν τάφον! Καὶ ἐνῶ ἤδη εὑρίσκονται εἰς φόβον καὶ ταραχήν «ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς· εἰρήνη ὑμῖν. Καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ»! Ἡ ἐμφάνισις αὕτη τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου, «διέλυσε» τοὺς φόβους των καὶ τὴν ταραχήν των καὶ ἔδωκεν εἰς τούτους μεγάλην χαράν, ὡς τονίζει εὐθὺς ἀμέσως τὸ ἱερὸν κείμενον. «Ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον»! Εἰς τὴν πρώτην ταύτην συνάντησιν, ὁ Κύριος δίδει εἰς τούτους τὴν χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ὥστε «ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται»!

  Ὅταν ὁ Κύριος «ἐξηφανίσθη» καὶ ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὸ Ὑπερῶον, ἦλθεν ὁ Θωμᾶς καὶ βλέπει τοὺς συμμαθητάς του χαίροντας καὶ εὐφραινομένους! Τὸν πληροφοροῦν, ὅτι πρὸ ὀλίγου τοὺς εἶχεν ἐπισκεφθῆ ὁ Χριστός, καὶ ὅτι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου εἶναι γεγονός! Ὁ Ἀπόστολος Θωμᾶς θλίβεται καὶ πικραίνεται, – ἀπολύτως δικαιολογημένως, – διότι θὰ ἤθελε καὶ οὗτος νὰ εἶναι παρὼν εἰς τὴν συνάντησιν ταύτην! Ἡ θλῖψις του εἶναι τοιαύτη καὶ τοσαύτη, ὥστε συμπεριφέρεται μὲ «παιδικὸν πεῖσμα», θὰ ἐλέγομεν, καὶ «ἀπαιτεῖ» ὅπως καὶ οὗτος λάβη ταύτην τὴν χαρὰν καὶ ἴδη καὶ αὐτὸς τὸν Ἀναστάντα Χριστόν! Μάλιστα, ἡ τοσαύτη πικρία του τὸν «ἐκτρέπει», ὥστε αἱ ἐκφράσεις του νὰ δεικνύουσιν ὅτι ἀμφισβητεῖ τὴν μαρτυρίαν τῶν ὑπολοίπων μαθητῶν! «Ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύσω» (Ἰωάν. Κ΄ 25)!

Ὁ Κύριος ἤκουσε καὶ εἶδεν!

  Ἐνόμιζεν ὅτι ὁ Κύριος ἀπουσίαζεν! Εἶχε τὴν αἴσθησιν ὅτι τὰ «πικρὰ» λόγια του, τὰ εἶπεν, ἀλλὰ καὶ τὰ ἤκουσαν οἱ συμμαθηταί του, καὶ «τὰ ἐπῆρεν ὁ ἄνεμος», ὡς συνήθως συμβαίνει καὶ εἰς ἡμᾶς. Λέγομεν καὶ πικραινόμεθα καὶ πικραίνομεν, χωρὶς νὰ συνειδητοποιοῦμεν, ὅτι ταῦτα πάντα «ἐκτυλίσσονται» ἐνώπιον τοῦ, «πανταχοῦ παρόντος», Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Ὅμως, ὁ Ἀναστὰς Κύριος εἶναι ἐκεῖ! «Πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν»! Εἶναι παρὼν εἰς τὴν ἀπιστίαν τοῦ μαθητοῦ Του˙ καὶ διὰ τοῦτο, μετὰ μίαν ἑβδομάδα, ἔρχεται καὶ πάλιν, ὡς καὶ τὴν πρώτην φοράν, «κεκλεισμένων τῶν θυρῶν» καὶ ἐμφανίζεται εἰς τοὺς μαθητάς Του, ἐνῶ παρὼν εἶναι καὶ ὁ Θωμᾶς!

  Χαιρετίζει καὶ πάλιν τοὺς μαθητάς, – ὡς καὶ εἰς τὴν πρώτην ἐμφάνισιν, – καὶ εἰς τὴν συνέχειαν, ἐκπλήσσει τὸν «ἀπιστοῦντα» μαθητήν, μὲ μίαν φράσιν ἥτις καὶ καταδεικνύει ὅτι ὁ Διδάσκαλος ἔχει ἀπόλυτον γνῶσιν τοῦ προηγηθέντος ἐπεισοδίου! «Εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός»! Ὅ,τι ἀκριβῶς ἀπήτησες, καὶ διὰ τῶν ἰδίων του, ἀκριβῶς, λέξεων, καλεῖ τὸν Θωμᾶν ἵνα ἀποτολμήσῃ καὶ ψηλαφήσῃ, τὰς «τετραυματισμένας» χεῖρας Του, ἀλλὰ καὶ τήν, διὰ τῆς λόγχης τοῦ Ρωμαίου στρατιώτου, «κατωρυγμένην» Θείαν πλευράν Του!

Ὡς ἦτο ἑπόμενον, ὁ Θωμᾶς συγκλονίζεται! Συναισθάνεται τὴν παραφοράν του καὶ ἀρκεῖται μόνον εἰς τὸ νὰ ἀναφωνήσῃ, ὅτι Σὺ εἶσαι, «ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου»! Δὲν θέλει ἵνα ἀποτολμήσῃ καὶ ἁπλώσῃ ἐρευνητικὴν τὴν χεῖρά του, εἰς τὸ πανάχραντον Σῶμα τοῦ Σωτῆρος! – Βεβαίως, εἰς τὴν ἱερὰν ὑμνολογίαν τῆς Κυριακῆς ταύτης, καταθέτει ὁ ὑμνογράφος, ὅτι ὁ μαθητὴς ἀπετόλμησε τὴν ψηλάφησιν τῶν ἀχράντων χειρῶν καὶ τῆς πανακηράτου πλευρᾶς, πλὴν ὅμως, οἱ Θεῖοι ἑρμηνευταὶ θεωροῦσιν ὅτι ἡ τοιαύτη «ὑμνολογικὴ» θεώρησις, εἶναι μία δικαιολογημένη ὑπερβολή!

«Ὤ τῆς καλῆς ἀπιστίας τοῦ Θωμᾶ»!

  Ἡ ἀπερίγραπτος ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας, δὲν ὑποφέρει νὰ βλέπῃ τὸν μαθητήν Του βεβυθισμένον εἰς τὴν θλῖψιν του. Καὶ νὰ τὸν ἱκανοποιήσῃ θέλει, ἀλλὰ καὶ νὰ τὸν ἐπαναφέρῃ εἰς τὴν τάξιν! Διὰ τοῦτο, ἀκριβῶς, καὶ λέγει εἰς τοῦτον «μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός»!

  Ὁ Κύριός μας ὅμως, θέλει ἀκόμη περισσότερον, νὰ μᾶς δώσῃ ἕνα ἐπὶ πλέον ἀκλόνητον στοιχεῖον, μίαν περαιτέρω ἀπόδειξιν, διὰ τὴν Ἀνάστασίν Του. Διὰ τῆς ἀπιστίας τοῦ μαθητοῦ Του, – τὴν ὁποίαν, μάλιστα, ὁ ἱερὸς ὑμνωδός, χαρακτηρίζει ὡς «καλὴν ἀπιστίαν»! – ἀνατρέπει ὅλην ἐκείνην τὴν σκευωρίαν καὶ ἀθλιότητα καὶ συκοφαντίαν, διὰ τῆς ὁποίας ἐπεχείρησαν οἱ Ἑβραῖοι ἵνα πλήξωσιν τὴν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ! Διότι, διατὶ νὰ ἀντιδράσῃ κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον ὁ Θωμᾶς, ἐὰν εἶχε συμβῆ τὸ θρυλούμενον ὑπὸ τῶν Φαρισαίων, ὅτι δηλαδή, τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἐκλάπη ὑπὸ τῶν μαθητῶν, τῶν φυλάκων ὑπνούντων; Ἐάν, ὄντως, εἶχε συμβῆ ἡ κλοπὴ τοῦ Ἀχράντου Σώματος, φυσικὸν δὲν θὰ ἦτο, οὔτε οἱ Μαθηταὶ νὰ ἴδουν ἀναστάντα τὸν Κύριον, ἀλλ’ οὔτε καὶ ὁ Θωμᾶς νὰ «πικρανθῇ», ἀφοῦ ἐγνώριζεν ὅτι μόνον ὡς ἀστεῖον θὰ τοῦ ἔλεγον οἱ μαθηταὶ κάτι παρόμοιον; Διὰ τοῦτο, ἀκριβῶς, ἐπέτρεψεν ὁ Κύριος νὰ συμβῇ ἡ τοιαύτη ἀπιστία, διὰ νὰ ἔχωμεν ἡμεῖς, ἓν ἐπὶ πλέον πειστήριον, διὰ τὸ ἀναμφισβήτητον τῆς Ἀναστάσεως!

Κακῶς μὲν ἠπίστησεν ὁ μαθητής, ἀλλὰ καλῶς συνέβη ἡ τοιαύτη ἀπιστία, ἥτις, ἐνδεχομένως, καὶ ἐνισχύει καὶ τὴν ἰδικήν μας ὀλιγοπιστίαν!

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

πηγή:  orthodoxostypos.gr