Κυριακή Δ' Νηστειών

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ

«Θαυμαστόν ὅπλον ἡ προσευχή καί ἡ νηστεία· αὕτη τόν Μωσέα νομογράφον ἔδειξε καί Ἠλίαν ἐν θυσίαις ζηλωτήν».

Μακάριοι οἱ πιστοί πού μέ ὑπομονή προσκαρτεροῦντες σ’ αὐτές τίς δύο μεγάλες ἀρετές, τῷ Σωτῆρι Χριστῷ βοῶντες· ζητῶντας ἔλεος καί ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Θέτουν χαλινῷ στά πάθη, ὁ νοῦς ἀνέρχεται πρός σεπτάς θεωρίας, τῇ πίστει τελειοτάτῃ νήφοντες ἐν πᾶσι· καταφρονοῦν τήν χαμαίζηλον τρυφήν καί διά τῆς θείας ἐλλάμψεως, ἀπολαμβάνουν τήν μυστικήν τράπεζαν πού παρέχει ἡ νηστεία καί ἡ προσευχή.

Προστατεύονται, σεβαστή γερόντισσα, οἱ ὀρθόδοξοι ἀπό πάσης ἀπειλῆς καί κακίας τῶν ἀνθρώπων καί διασώζονται ἀπό πάσης ἐπιβολῆς καί πονηρίας τῶν δαιμόνων. «Εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι», «τοῦτο τό γένος ἐν οὐδενί δύναται ἐξελθεῖν εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ». Στήν οὐσία, ἀδελφοί μου, ἡ ζωή πρίν τήν Ἐνσάρκωση τοῦ Θεοῦ Λόγου, εἶχε καταντήσει ἄ-λογος, ἀν-ούσιος, θνητή καί τρομακτική.

Ἐν τούτοις στό Θεανθρώπινο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, στήν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τηροῦντες τίς Ἅγιες Ἐντολές, γνωρίζουμε μέ τήν λογική, ἐμπειρικά, τόν σκοπό καί τό νόημα τῆς ὑπάρξεώς μας. Τό νά ζεῖς στό Θεανθρώπινο σῶμα τοῦ Χριστοῦ, στήν Ἐκκλησία Του, ὡς «σύσσωμος» Αὐτοῦ, τό νά εἶσαι κοινωνός Του, σημαίνει ὅτι βρίσκεσαι στήν αἰώνιο ζωή, ὅτι τήν κατέχεις. Προφανῶς, ἡ νηστεία καί ἡ προσευχή ὀφείλουν νά γίνονται μέ βαθιά ἀνιδιοτελή πίστη ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ. Μερικοί ἀπό τούς Ἁγίους Πατέρες μας χαρακτήρισαν τήν νηστεία κατά κάποιο τρόπο, οὐσία τῆς προσευχῆς. Ἄλλοι πάλι τήν ὀνόμασαν ποιότητά της, διότι γνωρίζουν ὅτι ἡ προσευχή πού γίνεται χωρίς κατάνυξη δέν ἔχει ἀξία· συνεπῶς ἡ ὀρθόδοξος νηστεία εἶναι πρόξενος τῆς ἀγνείας καί τῆς παρθενίας.

Πραγματικά, ἀδελφοί, ὁ Μωϋσῆς κρατῶντας πολυήμερη νηστεία, ἐπάνω στό ὄρος, βλέπει τόν Θεό σύμφωνα μέ τήν γραφή κατά πρόσωπο καί ὄχι αἰνιγματικῶς· καί ὁμιλεῖ πρός Αὐτόν, ὅπως ὁμιλεῖ κανείς πρός τόν φίλο του· μαθαίνει ἀπό τόν Θεό καί διδάσκει γι’ Αὐτόν ὅλους καί τούς Ἰσραηλίτας καί ἐμᾶς στήν Καινή Διαθήκη, ὅτι Αὐτός εἶναι ὁ παντοτινά Ὤν καί δέν ἀφήνει νά ἐκπέσουν στά δίκτυα τοῦ Σατανᾶ, ὅσοι πιστοί ἀγωνίζονται μέ δάκρυα, προσευχή καί νηστεία ἐν Χριστῷ· στό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι’ αὐτό, ὁ Ἀδάμ, ἔλαβε ὡς κατοικία τόν Παράδεισο, φυτευμένον καί αὐτόν μέ ἐξαίρετο τρόπο ἀπό τόν Θεό, γιά νά ἔχει ἐκεῖ θεία θέα καί ὁμιλία αὐτοπροσώπως καί λάβη σέ αὐτόν συμβουλή καί ἐντολή ἀπό τόν Θεό, πού ὥριζε τήν ἁρμόζουσα ἐκεῖ νηστεία, μέ τήν ἔννοια ὅτι, ἄν τήν κρατοῦσε καί τήν διατηροῦσε, θά παρέμενε γιά πάντα ἀθάνατος καί ἀκούραστος καί ἄλυπος. Βλέπουμε, ἁγία γερόντισσα, τά δῶρα τῆς νηστείας καί μέ ποιά μέσα καί ποιά καί πόσα ἀγαθά μᾶς ἀξίωσε;

Ἀλλά καί ἀπό τό ἀντίθετο, δηλαδή τήν ἀπληστία καί τήν ἀκρασία εἶναι δυνατό νά φανεῖ ἡ ὠφέλειά της. Πραγματικά, ἀκούσαμε σήμερα, στό Εὐαγγέλιο, τόν δυστυχῆ πατέρα τοῦ παιδιοῦ νά ἐκλιπαρεῖ τόν Διδάσκαλον γιά βοήθεια· ὁμολογῶντας ταυτόχρονα ὅτι καί ὁ ἴδιος εἶχε ἀνάγκη βοηθείας, ὡς πρός τήν ἀληθινή πίστην· καί τό παιδί του νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό τά δαιμόνια τοῦ ποτοῦ καί τῆς καύσεως τῶν σαρκικῶν παθῶν καί τῆς πορνείας. «Ὁ δέ Ἰησοῦς κρατήσας αὐτόν τῆς χειρός ἔγειρεν αὐτόν καί ἀνέστη». Δηλαδή, δέν παρέβλεψε τήν ἱκεσία τοῦ πατέρα, παρά τήν ἐσωτερικήν ἀκαταστασίαν τῆς ψυχῆς του.

Ὦ, γλυκύτατε Ἰησοῦ!!! Βοήθησον καί μᾶς νά τηροῦμε, τέτοια νηστεία πνευματική καί σωματική πού νά εὐαρεστῆσαι καί νά προσευχόμαστε, μέ τήν συνεργία ἀγαθῶν ἀγγέλων ὥστε νά σβηστεῖ τό πῦρ τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας καί ὁ θυμός νά ἐξημερωθεῖ, μέ τήν ἀποχή μας ἀπό κάθε κραιπάλη καί μέθη· μέ προόραση, τήν ἐλπίδα τῶν μελλόντων ἀγαθῶν καί τήν πίστη καί τή νοερά θεωρία, γιά νά πατοῦμε ἐπάνω σέ φίδια καί σκορπιούς καί ἐπάνω σέ ὅλη τήν δύναμη τοῦ ἐχθροῦ- Σατανᾶ.

Ὑπάρχει μεγάλη εὐλογία νά γνωρίζεις, ἀδελφέ, καί σύ καί γώ καί εἰ δυνατόν ὅλοι, ὅτι: «ἀέναη προσευχή, εἶναι σίγουρα ἐκείνη πού δέν σταματᾶ ἀπό τήν ψυχή ὅλη τήν ἡμέρα και ὅλη τή νύχτα καί ἡ ὁποία δέν γίνεται ἀντιληπτή ἀπό τούς ἄλλους, ὅπως καί ἡ ταπεινή νηστεία· ἀλλά τήν καταλαβαίνουν, ὅσοι γνωρίζουν ἀπό τή νοερή μελέτη τῆς ἐργασίας τοῦ νοῦ καί τῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ μέ ἐπίμονη κατάνυξη» (Βλέπε: Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης, Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Τσαλίκης, Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης, Ἅγιος Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής, Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος κ.ἄ.). Τότε πράγματι οἱ δαίμονες φυγαδεύονται ντροπιασμένοι  μήν ἀντέχοντας τήν ὑπομονήν καί τήν καρτερίαν τῶν ἀγωνιστῶν χριστιανῶν, ἀλλά καί τήν ἔνταση καί τήν προθυμία αὐτῶν πού ὁ ἡγεμόνας νοῦς προσηλώνεται συνεχῶς μέ προσευχή, νηστεία καί πίστη τελεία· μέ εὐλάβεια, στά βάθη τοῦ Θεοῦ καί γεύονται ἐκεῖ τό γλυκύτατον νάμα τῆς θεωρίας τοῦ γλυκυτάτου Ἰησοῦ.

Σ’ Αὐτόν ἡ Δόξα, τό Κράτος, ἡ Βασιλεία, στούς αἰῶνας. Ἀμήν.