Ἡ διάπραξις τῆς ἁμαρτίας διὰ τοῦ… λογισμοῦ!

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ 2022
Ἀπόστολος: Ἑβρ. α΄ 10, β΄ 3
Εὐαγγέλιον: Μᾶρκ. β΄ 1-12
Ἦχος: πλ. β΄ – Ἑωθινόν: ΣΤ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

«τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;» (Μᾶρκ. Β΄ 8)

Ἡ διάπραξις τῆς ἁμαρτίας διὰ τοῦ… λογισμοῦ!

Κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς, «ἐπὶ τοῦ ὄρους», ὁμιλίας τοῦ Κυρίου μας, – τῆς πρώτης ἐπισήμου ὁμιλίας, μετὰ τὴν Βάπτισίν Του καὶ τὴν τεσσαρακονθήμερον νηστείαν Του, – ὁ Διδάσκαλος, μεταξὺ τῶν

πολλῶν θεμάτων, τὰ ὁποῖα ἐπιλέγει, διὰ νὰ διδάξῃ τοὺς μαθητάς του ἀλλὰ καὶ τὸν ὄχλον, ὁ ὁποῖος τὸν ἀκολουθεῖ, εἶναι καὶ τὸ θέμα τῆς προσβολῆς τοῦ συζυγικοῦ βίου. Εἶναι τὸ ἁμάρτημα τῆς μοιχείας, τὸ ὁποῖον καὶ ἀπηγόρευε ρητῶς καὶ κατηγορηματικῶς, ὁ Μωσαϊκὸς νόμος εἰς τὴν ἕκτην ἐντολὴν τοῦ Δεκαλόγου!

Ἀναφερόμενος εἰς τὸ τοιοῦτον ἁμάρτημα, ὁ Κύριος δίδει νέας διαστάσεις εἰς αὐτό! Μοιχεία, πλέον, δὲν εἶναι μόνον ἡ διὰ τῆς πράξεως, προσβολὴ καὶ ἐξαπάτησις τοῦ ἢ τῆς συζύγου, ἀλλὰ καὶ ἡ πονηρὰ ἐπιθυμία! Τὸ φοβερὸν τοῦτο ἁμάρτημα, καθὼς καὶ πολλὰ ἀκόμη ἁμαρτήματα, διαπράττονται διὰ τοῦ λογισμοῦ καὶ τῆς ἐμπαθοῦς ἐπιθυμίας! «Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ» (Ματθ. Ε΄ 28)! Διὰ τῆς τοιαύτης ἐπισημάνσεως, γίνεται ἀντιληπτόν, ὅτι ἅπαντα τὰ ἁμαρτήματα καὶ αἱ παρανομίαι τῶν ἀνθρώπων, πρωτίστως συντελοῦνται καὶ διαπράττονται εἰς τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν.

Ὁ «Κύριος γινώσκει τούς…
διαλογισμοὺς τῶν ἀνθρώπων» (Ψαλμ. ϟΓ΄ 11).

Εἰς τὸ σημερινὸν Εὐαγγελικὸν ἀνάγνωσμα, βλέπομεν ὅτι, ὅταν ἔρχονται οἱ τέσσαρες ἐκεῖνοι φίλοι, φέροντες τὸν παραλυτικὸν φίλον των, καὶ τὸν καταβιβάζουν διὰ τῆς στέγης πρὸ τῶν ποδῶν τοῦ Χριστοῦ, ὁ Κύριος βλέπων τὴν πίστιν των, ἀρχίζει τὴν θεραπείαν τοῦ παραλυτικοῦ, συγχωρῶν τὰς βαρείας ἁμαρτίας του, αἵτινες καὶ ἦσαν ἡ βασικὴ αἰτία τῆς ὅλης ἀναπηρίας του! «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου»! Ὅμως, οἱ παριστάμενοι εἰς τοῦ­το τὸ ἐπεισόδιον Γραμματεῖς, γνωρίζοντες ὅτι μόνον ὁ Θεὸς δύναται νὰ συγχωρῇ τὰς ἁμαρτίας τῶν ἀνθρώπων, καὶ ἐπειδὴ δὲν ἔχουν πεισθῆ διὰ τὴν Θεότητα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἤρχισαν νὰ διαλογίζωνται εἰς τὰς καρδίας των, ὅτι πῶς οὗτος ὁ Ἰησοῦς συγχωρεῖ τὰς ἁμαρτίας τοῦ παραλυτικοῦ, ἐνῶ δὲν εἶναι Θεός; «Τί οὗτος οὕτω λαλεῖ βλασφημίας; τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός;»!

Ἡ πρώτη κίνησις – ἀπάντησις τοῦ Διδασκάλου προκειμένου νὰ τοὺς δείξῃ τὴν Θεότητά Του, εἶναι ὅτι γνωρίζει καὶ ἀποκαλύπτει τοὺς λογισμοὺς καὶ τὰς σκέψεις των! «Εὐθέως ἐπιγνοὺς ὁ Ἰησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ ὅτι οὕτως αὐτοὶ διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς, εἶπεν αὐτοῖς· τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;» Βεβαίως, ὀλίγον ἐνωρίτερον, εἶχεν ἀντιληφθῆ καὶ τὴν πίστιν τῶν τεσσάρων φίλων, ὡς μᾶς πληροφορεῖ τὸ ἱερὸν κείμενον, «ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ…», ὅμως, εἰς τὴν δευτέραν ἀποκαλυπτικὴν παρέμβασίν Του, θὰ ἐλέγομεν ὅτι ἡ ἀπάντησίς Του πρὸς τοὺς ἀμφισβητοῦντας, εἶναι κραυγαλέα! Ποῖος θὰ ἠδύνατο νὰ γνωρίζῃ τί κατηργάζοντο εἰς τὰς καρδίας των; Ὁ ἄνθρωπος ἀφ’ ἧς στιγμῆς ἐδημιουργήθη ἀπὸ τὸν Θεόν, ἔλαβε τὸ μέγα προνόμιον τῆς ἐλευθερίας! Ἐλευθερίας, πλήρους καὶ τελείας! Ἐλευθερίας, διὰ τῆς ὁποίας ἠδυνήθη, ἵνα παραβιάσῃ, καὶ ἔκτοτε παραβιάζει διαρκῶς, τοὺς νόμους καὶ τὰς ἐντολὰς τοῦ Δημιουργοῦ του! Ἐλευθερίας τῆς σκέψεως καὶ τῶν θελημάτων του, ὥστε ὁ λογισμός του νὰ παραμένῃ ἄσυλον ἀπαραβίαστον, καὶ νὰ μὴ γνωρίζῃ οὐδεὶς πλὴν τοῦ Θεοῦ, τὰ ὅσα κρύπτονται εἰς τὴν καρδίαν καὶ τοὺς διαλογισμοὺς αὐτοῦ! Ἐλευθερίας, ἥτις ὅταν ἀξιοποιῇται διὰ τὴν ἐπίτευξιν ἁμαρτωλῶν καὶ ἐκνόμων πράξεων, γίνεται αἰτία διὰ τὴν ψυχικήν, ἀλλὰ καὶ τὴν σωματικὴν κατάπτωσιν καὶ καταστροφήν!

Ὁ ἔλεγχος τῶν… λογισμῶν!

Συνεπῶς, ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτάνει, διὰ τριῶν, κυρίως, τρόπων. Διὰ τῶν ἐκνόμων πράξεων, διὰ τῶν ποικίλων ἁμαρτωλῶν καὶ αἰσχρῶν καὶ βλασφήμων λόγων, καὶ διὰ τῶν ἀτόπων καὶ πονηρῶν λογισμῶν! Καὶ ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὰς δύο πρώτας κατηγορίας, εὐκόλως ἀντιλαμβάνεται τὰς πτώσεις του καὶ – πολλάκις, – ἀμέσως ἐξομολογεῖται καὶ μετανοεῖ διὰ ταύτας! – βεβαίως, ἐν προκειμένῳ, ἀναφερόμεθα εἰς τούς, κατὰ συνείδησιν, Ὀρθοδόξους χριστιανούς. Περὶ τῶν πονηρῶν, ὅμως, καὶ ἄλλων ἐνόχων λογισμῶν, αἰσθάνεται μίαν τινα ἀσφάλειαν… καὶ θεωρεῖ ὅτι, ἐπειδὴ δὲν γίνονται οὗτοι ἀντιληπτοὶ ἀπὸ τοὺς γύρω του, εἴτε τοὺς ἀποκρύπτει, εἴτε τοὺς ὁμολογεῖ συγκεκαλυμμένους! Ἐπειδὴ ὅμως, συν­ήθως, διὰ τῶν τοιούτων «καταβαίνει» κυριολεκτικῶς εἰς τὸν Ἅδην, θέλει νὰ θεωρῇ ὅτι ὁ λογισμὸς δὲν ἔχει καὶ τόσον μεγάλην βαρύτητα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου!

Ὁ ἱερὸς Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ ἐντρυφήσας ἐνδελεχέστατα εἰς τὸ ὕψιστον Μυστήριον τῆς Μετανοίας καὶ Ἐξομολογήσεως, καὶ προσδιορίζων τοῦτο, λέγει: «Ἐξομολόγησίς ἐστιν, ἡ διὰ στόματος φανέρωσις, τῶν πονηρῶν ἔργων, λόγων καὶ λογισμῶν»! Διὰ τούτου τοῦ ὁρισμοῦ, ἔρχεται εἰς εὐθεῖαν συμφωνίαν μὲ τὰς ἀληθείας, ἅτινας καὶ προανεφέραμεν καὶ αἱ ὁποῖαι ἀποτελοῦν τὸν κανόνα τῆς πνευματικῆς ἀντιμετωπίσεως τῶν κακῶν λογισμῶν. Πῶς εἶναι δυνατόν, νὰ μὴ ἁμαρτάνωμεν, ὅταν εἰς τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν ἡμῶν, οἱ λογισμοὶ καὶ αἱ σκέψεις καὶ αἱ ἐπιθυμίαι, ἔχουν κυριολεκτικῶς κατακλείσει καὶ κατευθύνουν τὸν ταλαίπωρον ἄνθρωπον; Ἐὰν δὲ ἀναζητήσωμεν τὰς ρίζας ἑκάστης ἁμαρτίας, θὰ συνειδητοποιήσωμεν ὅτι, πρὶν αὕτη γίνη λόγος ἢ πρᾶξις, ἤδη συνετελέσθη εἰς τὴν καρδίαν, ἥτις καὶ συνεφώνησεν εἰς τὴν διάπραξίν της! Τοῦτο ἐπισημαίνει ὁ Θεῖος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος εἰς τὴν Καθολικήν του ἐπιστολήν, καὶ δεικνύων τὴν πορείαν τῆς ἁμαρτίας, ἀφ’ ἧς στιγμῆς, αὕτη ἐγκριθῆ ὑπὸ τῆς καρδίας, λέγει: «ἕκαστος δὲ πειράζεται ὑπὸ τῆς ἰδίας ἐπιθυμίας ἐξελκόμενος καὶ δελεαζόμενος· εἶτα ἡ ἐπιθυμία συλλαβοῦσα τίκτει ἁμαρτίαν, ἡ δὲ ἁμαρτία ἀποτελεσθεῖσα ἀποκύει θάνατον» (Ἰακ. Α΄ 14-15)!

Προσοχὴ εἰς τὰς σκέψεις…!

Διὰ τῶν ὅσων προεγράφησαν, εἶναι αὐτονόητος ὁ καθοριστικὸς ρόλος, τὸν ὁποῖον διενεργεῖ ὁ λογισμός, καὶ ὡς ἁμαρτωλὸς αὐτὸς κατ’ αὐτός, ἀλλὰ καὶ ὡς αἴτιος καὶ «ρίζα» τῶν πλείστων ἁμαρτιῶν! Ὁ Δημιουργὸς καὶ Κύριός μας ἔχει δώσει εἰς τὸν ἄνθρωπον τὴν δυνατότητα, καὶ νὰ διαχωρίζῃ τὰς σκέψεις του εἰς θεμιτὰς καὶ ἀθεμίτους τοιαύτας, ἀλλὰ καὶ νὰ τὰς ἐλέγχῃ καὶ ἐμποδίζῃ νὰ εἰσέρχωνται εἰς τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν του! Ἐάν, πολλάκις, ἐνοχλούμεθα, ὅταν διαπιστώνωμεν ὅτι κάποιος σκέπτεται ἐνόχως εἰς βάρος ἡμῶν, ἂς ἐννοήσωμεν ὅτι διὰ τῶν λογισμῶν, καὶ ἁμαρτάνομεν, ἀλλὰ καὶ χρήζομεν συγχωρήσεως καὶ θεραπείας!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

πηγή: orthodoxostypos.gr