Ἡ ἐκλογὴ τῶν ἑπτὰ διακόνων

Κυριακὴ τῶν Μυροφόρων (Πραξ. στ΄ 1-7, Μαρκ. ιε΄ 43, ιστ΄ 8)

Νικηφόρου Θεοτόκη, Ἀρχιεπισκόπου Ἀστραχάν, Χερσῶνος καὶ Σταυρουπόλεως

Οὐδὲν παράδοξον, ἐὰν ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ, ἐξελθὼν ἐξ Αἰγύπτου, τοσάκις ἐγόγγυσε κατὰ τοῦ Μωϋσέως καὶ Ἀαρὼν (Ἀριθμ. ιδ΄ 2). Λαὸς χυδαῖος, πολὺς τὸν ἀριθμόν, παχυλὸς τὸν νοῦν, ἐφθαρμένος τὰ ἤθη, ἀτελὴς εἰς τὴν πίστιν, τί παράδοξον, ἐάν, στερούμενοι τῶν τροφῶν τῆς Αἰγύπτου, καὶ περιπατοῦντες εἰς τοιαύτην ἔρημον, ὅπου καὶ τὸ ὕδωρ ἢ ἔλειπε παντελῶς ἢ ἦτο πικρὸν καὶ δὲν ἐπινέτο, ἐγόγγυζον κατ’ ἐκείνων, οἵτινες ἐξήγαγον αὐτοὺς ἐκ τῆς Αἰγύπτου, καὶ ἔφερον αὐτοὺς εἰς τοιαύτην

ταλαιπωρίαν καὶ ἀνάγκην;
Παράδοξον εἶναι τὸ ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου Λουκᾶ ἱστορούμενον περὶ τῶν μαθητῶν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ· αὐτοὶ ἀσυγκρίτως ὀλιγώτεροι τῶν Ἰσραηλιτῶν, αὐτοὶ ἐλέπτυναν καὶ ὕψωσαν τὸν νοῦν αὐτῶν εἰς τὴν θεωρίαν τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, αὐτοὶ τόσην ἀγάπην εἶχον μεταξύ των, ὥστε πάντες μίαν εἶχον γνώμην καὶ θέλησιν καὶ ψυχήν. «Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων», λέγει ὁ αὐτὸς Λουκᾶς, «ἦν ἡ καρδία καὶ ἡ ψυχὴ μία» (Πράξ. δ΄ 32).
Αὐτοὶ τόσην πίστιν εἶχον εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, ὥστε καταφρονήσαντες πᾶσαν κοσμικὴν προσπάθειαν, ἐπώλουν πάντα τὰ ὑπάρχοντά των καὶ ἔβαλον τὰς τούτων τιμάς «Παρὰ τοὺς πόδας τῶν Ἀποστόλων» (δ΄ 35). Τόσην δὲ αὐτάρκειαν εἶχον πάντες, ὥστε οὐδένα πτωχὸν ἔβλεπες εἰς τὴν συνοδείαν ἐκείνην «Οὐδὲ γὰρ ἐνδεής τις ὑπῆρχεν ἐν αὐτοῖς» (Αὐτ. 34).
Πόθεν, λοιπόν, εἰσῆλθεν εἰς τὴν καρδίαν αὐτῶν ὁ γογγυσμός; Τόση ἰσότης εἰς τὰ πάντα· «Πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτό, καὶ εἶχον ἅπαντα κοινὰ» (Πράξ. β΄ 44, 46-47). Τόση τελειότης εἰς τὰ ἔργα τῆς ἀρετῆς, καὶ τόση ἀγαλλίασις καὶ ἁπλότης, «Καθ’ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντες κατ’ οἴκους ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας, αἰνοῦντες τὸν Θεόν, καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν». Ἔπειτα γογγυσμός; Παράδοξον πρᾶγμα. Ὅστις μετὰ προσοχῆς ἀκούσῃ τὴν ἑρμηνείαν τῆς σήμερον ἀναγνωσθείσης πράξεως τῶν Ἀποστόλων, ἐκεῖνος κατανοεῖ, ὄχι μόνον τὴν αἰτίαν τοῦ γογγυσμοῦ, ἀλλὰ καὶ μετὰ πάσης φρονήσεως καὶ σοφίας πνευματικῆς κατέπαυσαν αὐτὸν οἱ θεοφόροι Ἀπόστολοι.
«Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις πληθυνόντων τῶν μαθητῶν, ἐγένετο γογγυσμὸς τῶν Ἑλληνιστῶν πρὸς τοὺς Ἑβραίους, ὅτι παρεθεωροῦντο ἐν τῇ διακονίᾳ τῇ καθημερινῇ αἱ χῆραι αὐτῶν». (Πράξ. στ΄ 1).
Ἑβραῖοι ἦσαν οἱ Ἑλληνισταὶ καὶ κατὰ τὸ γένος καὶ κατὰ τὴν θρησκείαν· ἐλέγοντο δὲ Ἑλληνισταί, ἐπειδὴ ἐκ προγόνων κατώκησαν εἰς πόλεις Ἑλλήνων, ἤτοι, εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν, εἰς τὴν Μικρὰν Ἀσίαν, εἰς τὰς νήσους τοῦ Ἀρχιπελάγους καὶ ἀλλαχοῦ, ἐλάλουν δὲ καὶ τὴν ἑλληνικὴν διάλεκτον· ἤρχοντο δὲ οὗτοι οἱ Ἑλληνισταὶ κατὰ πᾶν ἔτος εἰς Ἱερουσαλήμ, διὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα καὶ τῆς Πεντηκοστῆς. Ὅτι δὲ ἡ καθημερινὴ διακονία σημαίνει τὴν καθημερινὴν ὑπηρεσίαν τῆς ἑτοιμασίας καὶ διανομῆς τῶν πρὸς τροφὴν ἀναγκαίων, φανερὸν γίνεται, ὄχι μόνον ἐκ τοῦ λόγου τούτου, «Ἡ δὲ Μάρθα περιεσπᾶτο περὶ πολλὴν διακονίαν» (Λουκ. ι΄ 40)· ἀλλὰ καὶ ἐκ τούτων τῶν λόγων τοῦ Λουκᾶ, «οὐκ ἀρεστὸν ἐστιν ἡμᾶς, καταλείψαντας τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, διακονεῖν τραπέζαις» (Πράξ. στ΄ 2).
Οἱ ἐπιστάται, λοιπόν, ταύτης τῆς καθημερινῆς ὑπηρεσίας, εἴτε κατὰ παραδρομὴν συμβαίνουσαν, διὰ τὸν καθημερινὸν πολλαπλασιασμὸν τῶν εἰς Χριστὸν πιστευόντων, εἴτε δι’ ἀμέλειαν, εἴτε δι’ ἄλλην αἰτίαν, παρέβλεπον, δὲν πρόσεχον τὰς ἐκ τῶν Ἑλληνιστῶν χήρας γυναῖκας. Κατὰ ποῖον δὲ τρόπον παρέβλεπον αὐτάς; Ἢ νομίζοντες ὅτι δὲν εἶναι ἄξιαι νὰ ὑπηρετήσωσι τοὺς Ἀποστόλους καὶ μαθητάς, δὲν ἐχρησιμοποίουν αὐτὰς πρὸς τὴν τοιαύτην ὑπηρεσίαν, ἢ μὴ δίδοντες πρὸς αὐτὰς τόσον σιτηρέσιον ὅσον καὶ εἰς τὰς ἐξ Ἑβραίων χήρας γυναῖκας, ἢ διορίζοντες αὐτὰς εἰς τὰς βαρυτέρας καὶ εὐτελεστέρας ὑπηρεσίας. Ταῦτα βλέποντες οἱ Ἑλληνισταὶ ἐγόγγυζον κατὰ τῶν Ἑβραίων, ἐπειδή, ὡς φαίνεται, αὐτοὶ ἦσαν οἱ ἐπιστάται ταύτης τῆς διακονίας. Τοῦτο, λοιπόν, καθιστορεῖ ὁ Ἀπόστολος. Κατ’ ἐκείνας, λέγει, τὰς ἡμέρας, κατὰ τὰς ὁποίας δηλαδὴ οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ μαθηταὶ ἦσαν ἅπαντες εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐπλήθυναν οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου. Βλέποντες δὲ οἱ Ἑλληνισταὶ ὅτι εἰς τὴν καθημερινὴν ἑτοιμασίαν καὶ διανομὴν τῶν τροφῶν, οἱ Ἑβραῖοι, οἱ ἐπιστάται τούτου τοῦ ἔργου, παρέβλεπον τὰς ἐξ αὐτῶν χήρας γυναῖκας, ἐγόγγυζον καὶ προσεκλαίοντο περὶ τούτου πρὸς αὐτοὺς τοὺς Ἑβραίους. Τί δὲ ἐποίησαν οἱ Ἀπόστολοι, ὅταν ἔμαθαν τὸν τοιοῦτον γογγυσμόν;
«Προσκαλεσάμενοι δὲ οἱ δώδεκα τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν, εἶπον· οὐκ ἀρεστὸν ἐστιν ἡμᾶς, καταλείψαντας τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, διακονεῖν τραπέζαις».
Προσκαλοῦσιν οἱ δώδεκα Ἀπόστολοι τὸ πλῆθος τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἐνώπιον πάντων, παραιτοῦνται ἀπὸ τοῦ ἔργου τῆς τραπέζης, λέγοντες· Δὲν εἶναι ἀρεστόν, νὰ ἐγκαταλείψωμεν ἡμεῖς τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἤτοι τὸ κήρυγμα τῆς πίστεως, νὰ ἀναλάβωμεν δὲ τὴν φροντίδα τῶν περὶ τὴν τράπεζαν ἀναγκαίων. Ἀλλ’ εἰς ποῖον δὲν εἶναι ἀρεστόν; Οὔτε εἰς τὸν Θεόν, ὅστις ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς πάντα τὰ ἔθνη νὰ διδάξωσι τὸ Εὐαγγέλιον· οὔτε εἰς αὐτοὺς τοὺς Ἀποστόλους, οἵτινες ἀφιέρωσαν ἑαυτοὺς πρὸς τὴν ἐκπλήρωσιν τοῦ ἀποστολικοῦ ἐπαγγέλματος.
Διατὶ δὲ δὲν ἦτο ἀρεστόν; Διότι τὸ μὲν ἔργον τῆς τραπέζης ὑπῆρχον καὶ ἄλλοι ἱκανοὶ νὰ τὸ ἐκπληρώσωσιν ἐξ ἴσου καλῶς, καθὼς καὶ οἱ Ἀπόστολοι, τὸ δὲ ἔργον τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος οὐδείς ἄλλος ἠδύνατο νὰ ἐκτελέση μετὰ τοσαύτης τελειότητος, διότι αὐτοὶ μόνον ἦσαν ἐκλελεγμένοι ἐκ παντὸς τοῦ κόσμου πρὸς τοῦτο τὸ μέγα κατόρθωμα. Βλέπε δὲ πῶς διαφέρει ἀρετὴ ἀρετῆς. Ἀρετὴ καὶ ἡ ὑπηρεσία τῆς τραπέζης, ὡς ἔργον ἀγάπης καὶ ἐλεημοσύνης, πλὴν ἡ ἀρετὴ τοῦ κηρύγματος τῆς πίστεως εἶναι ὑπερτέρα, καθότι, «χωρὶς πίστεως, ἀδύνατον εὐαρεστῆσαι», (Ἑβρ. ιε΄, 6) καὶ τόσον δὲ ὑπερτέρα, ὅσον ἡ ψυχὴ τοῦ σώματος, καθότι ὁ μὲν λόγος τοῦ Θεοῦ τρέφει τὴν ψυχήν, ὁ δὲ τῆς τραπέζης ἄρτος, τὸ σῶμα. Παραιτηθέντες λοιπὸν οἱ δώδεκα Ἀπόστολοι τοῦ ἔργου τῆς τραπέζης ἐνώπιον παντὸς τοῦ πλήθους τῶν μαθητῶν, καὶ πληροφορήσαντες πάντας, ὅτι δὲν ἁρμόζει τὸ ἔργον τοῦτο εἰς αὐτούς, παρήγγειλον εἰς αὐτούς, τὰ ἑξῆς:
«Ἐπισκέψασθε οὖν, ἀδελφοί, ἄνδρας ἐξ ὑμῶν μαρτυρουμένους ἑπτά, πλήρεις Πνεύματος Ἁγίου καὶ σοφίας, οὗς καταστήσομεν ἐπὶ τῆς χρείας ταύτης. Ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσομεν» (Πράξ. στ΄ 3-4).
Ἐπειδὴ οἱ πνευματοφόροι Ἀπόστολοι ἦσαν πλήρεις τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ ἐγνώριζον ἀκριβῶς ποῖοι ἦσαν ἄξιοι διὰ τὴν τοιαύτην ὑπηρεσίαν, εἶχον δὲ καὶ τελείαν ἐξουσίαν, ἵνα καὶ ἐκλέξωσι καὶ καταστήσωσι τοιούτους ἐπιστάτας· πλὴν διὰ νὰ δείξωσιν ὅτι καὶ οἱ λοιποὶ μαθηταὶ καὶ γνῶσιν εἶχον καὶ ἐξουσίαν πρὸς τὴν τοιαύτην ἐκλογὴν καὶ σύστασιν καὶ διὰ νὰ ἀποβάλουν ἐκ τοῦ μέσου τὴν ἀφορμὴν τοῦ γογγυσμοῦ, ἀνέθεσαν εἰς αὐτοὺς τῆς ἐκλογῆς τὸ ἔργον, διδάξαντες ποῖοι εἶναι οἱ χαρακτῆρες οἱ πρέποντες εἰς τοὺς μέλλοντας νὰ ἀναδεχθοῦν τὴν τοιαύτην διακονίαν.

πηγή:  orthodoxostypos.gr