Ο σπερματικός λόγος

Είναι άξιο προσοχής ότι στην παρηκμασμένη αρχαιότητα πολλοί συγγραφείς και φιλόσοφοι πέρασαν τη ζωή τους με τον πόθο και την προσδοκία, ότι θα έλθει μία ημέρα κάποιος σωτήρας και λυτρωτής, για να φέρει στον κόσμο λύτρωση, την ειρήνη, την πραγματική ευτυχία. Ειδωλολάτρες αυτοί, ζυμωμένοι με την άγνοια των ειδωλολατρικών θρησκειών, κατόρθωναν κάποιες φορές να αφήνουν τις παχυλές θρησκευτικές αντιλήψεις της εποχής τους και να ζητούν κάτι ανώτερο και πνευματικότερο.

Ας αφήσουμε όμως τις παραδόσεις των άλλων λαών και ας περιορισθούμε στις αρχαίες ελληνικές παραδόσεις της Αθήνας. Εδώ κατά τον έκτο αιώνα π. Χ. μεγαλουργεί ο Μέγας Αισχύλος. Ο Αισχύλος δεν είναι ικανοποιημένος από το δωδεκάθεο του Ολύμπου. Βλέπει γύρω του το δράμα του κακού και το πνεύμα του αναζητεί λύση. Αυτή την αγωνιώδη αναζήτηση διαγράφει στην περίφημη τριλογία του: «Προμηθεύς πυρφόρος, Προμηθεύς δεσμώτης και Προμηθεύς λυόμενος». Στην τραγωδία του αυτή ο ποιητής με απαράμμιλη τέχνη ενδυναμώνει τις παραδόσεις που κυκλοφορούσαν στην εποχή του σχετικά με την πτώση και την προσδοκώμενη λύση του ανθρώπου.

Έτσι ο Ερμής προλέγει στον αλυσοδεμένο και πάσχοντα Προμηθέα: «Μη περιμένεις να πάρουν τέλος αυτά σου τα βάσανα, προτού κάποιος θεός φανεί, ο οποίος θα αναλάβει στη δική του θέση τον κόπο σου και προτού θελήσει να κατέβει στον Άδη, στα συννεφιασμένα βάθη του ταρτάρου». (Αισχύλου, Προμηθεύς δεσμώτης, στιχ. 1026-1029).

Λίγο αργότερα στην Αθήνα, ζει και διδάσκει εκείνος για τον οποίο το μαντείο των Δελφών διακήρυξε: «Από όλους τους άνδρες ο Σωκράτης είναι ο σοφότερος». Να λοιπόν, μιλεί ο Σωκράτης για τον προσδοκώμενο Λυτρωτή και βεβαιώνει: «Θα εξακολουθείτε να κοιμάσθε τον ύπνο της ηθικής αδιαφορίας, εκτός αν κάποιον άλλον σας στείλει ο θεός για να σας φροντίζει» (Πλάτωνος, Απολογία Σωκράτους παρ. 8).

Αλλά και ο μαθητής του ο Πλάτωνας προφητεύει σχεδόν τα Πάθη του Λυτρωτή, όταν στην Πολιτεία του περιγράφει το χαρακτήρα του δίκαιου άνδρα: «Σ’ αυτή την κατάσταση βρισκόμενος ο δίκαιος θα μαστιγωθεί, θα δεθεί στο τέλος, και αφού υποστεί όλα τα κακά θα καθηλωθεί στο ξύλο» (Πλάτωνος Πολιτεία, Στ’ 362α).

Τα προηγούμενα αποσπάσματα ανήκουν στο λεγόμενο «σπερματικό λόγο», όπου ο Θεός μιλεί συνεσκιασμένα και δείχνει το άγιο θέλημά Του, το σχετικό με τη σωτηρία του ανθρώπου.

Όμως, ο Θεός δεν άφησε την ανθρωπότητα στην αχλύ της σκιάς και της άγνοιας. Επενέβη για να διορθώσει την κατάσταση. Και είναι γεγονός ότι κανείς άλλος δεν ήταν σε θέση να σώσει τον κόσμο και να του δώσει το φως που του χρειαζόταν, εκτός από τον Πάνσοφο Θεό!

Πηγή: «Ο Νόμος του Θεού και ο Άνθρωπος», Αρχιμ. Καλλιστράτου Ν. Λυράκη, Αθήνα 2000