Ο πρώτος εν Ελλάδι ιδρυτής των κατηχητικών σχολείων.

Από τις πρώτες ημέρες που ανέλαβε την προεδρία της εφημερίας του πρώην μητροπολιτικού Ναού Πατρών, του Αγίου Δημητρίου, ένιωθε την ανάγκη της ιδρύσεως του αγαπημένου σχολείου, του οποίου η απουσία ήταν κραυγαλέα.

Μελέτησε καλά το θέμα από κάθε άποψη. Ανέτρεξε στην Παλαιά Διαθήκη, της οποίας υπήρξε βαθύτατος γνώστης και χαιρόταν με όλη του την ψυχή, διδάσκοντας ρήματα ζωής αιωνίου από αυτήν, κατά τα εσπερινά κηρύγματά του, κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και Κυριακή.

Επειδή αισθανόταν ανάπαυση όταν κήρυττε με ελεγκτικό λόγο, λάμβανε αφορμή από συγκεκριμένα περιστατικά της παραλελυμένης και εκτραχηλισμένης σύγχρονης «πνευματικής ζωή», αναζητώντας κάποια αναφορά σε βιβλική διδαχή, κατανοητή στους περισσότερους ακροατές για να καταστήσει το λόγο του θερμότερο και προφητικό.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο άνοιξε το πρωταρχικό θέμα της ιδρύσεως των κατηχητικών σχολείων. Περιέγραψε με μελανά χρώματα την αβυσσαλέα πτώση του εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος των σαρκικών και πνευματικών γονέων και διδασκάλων για την αγωγή των παιδιών και κάλεσε όλους να συστρατευθούν ως ένας άνθρωπος για την ίδρυση και λειτουργία των Κατηχητικών Σχολείων. Τόνιζε ότι πρέπει να αποτελέσει τον πλέον ακμαίο θεσμό από όσους υπάρχουν και δρουν στην μαστιζόμενη από πολλά δεινά κοινωνία μας.

16/29 Απριλίου 1923.

Η ημερομηνία αυτή ήταν η πρώτη ημέρα ιδρύσεως των Κατηχητικών Σχολείων, των οποίων ο μακαριστός Γέροντας υπήρξε ο πρώτος ιδρυτής εν Ελλάδι ως οργανωμένων σχολείων. Συνέταξε και εξέδωσε γραπτό κανονισμό για τη λειτουργία τους. Περιέγραφε τον τρόπο με τον οποίο οργανώθηκαν από τους παλαιούς Ισραηλίτες, πατέρες και αρχηγούς των οικογενειών, οι νεαροί Ισραηλίτες, όπως αναγράφεται στο Δευτερονόμιο (Δευτ. 1,15). Έτσι ο νέοι των κατηχητικών σχολείων οργανώθηκαν κατά το πρότυπο του Δευτερονομίου της Παλαιάς Διαθήκης, σε δεκάρχους, ενώ ο Γέροντας πρόσθεσε και πεντάρχους.

Γράφει σχετικά ο καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας σε επιστολή του, που έστειλε στον γράφοντα (μακαριστό Μητροπολίτη Ύδρας κυρό Ιερόθεο):

«Ο μακαριστός Γέροντας π. Γερβάσιος είναι ο πρώτος ιδρυτής εν Ελλάδι των οργανωμένων κατηχητικών σχολείων. Υποστήριξα τούτο και σε ομιλία μου που πραγματοποιήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών το 1939. Τυγχάνω αυτόπτης ή μάλλον αυτήκοος μάρτυς της υποδοχής των μικρών κατηχητοπαίδων από τον σεβαστό Γέροντα, την 29^η Απριλίου 1923, στο Ναό του Αγίου Δημητρίου. Οι μικροί αλλά ζωηροί κατηχητόπαιδες δημιουργούσαν  πανδαιμόνιο, αλλά αυτός νηφάλιος, πράος, με καρτερία πολλή και ευφορία ψυχής υπέμενε τους μικρούς φίλους και πνευματικά του τέκνα, επιμένοντας να τους γράψει όλους ιδιοχείρως στα βιβλά εγγραφών των Κατηχητικών Σχολείων.

Είχαν προσέλθει 2.500 παιδιά. Υπήρξε συναγερμός σε όλη την πόλη. Είχε γεμίσει ασφυκτικά ο Ναός του Αγίου Δημητρίου ακόμα και στους γυναικωνίτες, ενώ και έξω από τον Ιερό Ναό είχε μαζευτεί «ουρά» παιδιών μήκους εκατοντάδων μέτρων, μέχρι την Αγία Αικατερίνα, το παρεκκλήσιο του Αγίου Δημητρίου.

Θαύμασα τον σεβαστό και μακαριστό φίλο και αδελφό π. Γερβάσιο, ο οποίος συνήθως ήταν οξύς και όχι σπάνια εκρηκτικός, για την ευλογημένη πραότητα που έδειξε σε αυτή την περίπτωση».

Σημειωτέον, ότι οι εγγραφόμενοι μαθητές λαμβαναν ένα γαλανόλευκο περιβραχιόνιο με τα αρχικά γράμματα Κ.Σ.Α.Δ. και με τον αριθμό μητρώου της εγγραφής τους. Αργότερα, αντικαταστάθηκε το περιβραχιόνιο με εγκόλπιο χρυσής απόχρωσης, μεταλλικό, καλλιτεχνικά επεξεργασμένο.

Συμπληρωματικά, πρέπει να προστεθεί, ότι ο θεολόγος καθηγητής, ανώτατος εκπαιδευτικός σύμβουλος κ. Κωνσταντίνος Κούρκουλας, γράφει επί του θέματος τα εξής: «Ο αρχιμαδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος θεωρείται ο πρώτος ιδρυτής των Κατηχητικών Σχολείων εν Ελλάδι, εφόσον αυτά ιστορούνται ως Κατηχητικά Σχολεία ιδρυθέντα σε στενή συνεργασία με τη διοικούσα Εκκλησία.»

Πηγή: Μητροπολίτου πρ. Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης ΙΕΡΟΘΕΟΥ(+) «Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1877-1964) – φωταυγείς παράγραφοι από τον βίον και την πολιτείαν αυτού».

Μετάφραση στη δημοτική: Ιστολόγιο Μακκαβαίος