Δημογραφικό: Μεγαλώνει τὸ χάσμα θανάτων καὶ γεννήσεων – Ποιές περιοχὲς ἔχουν τὸ μεγαλύτερο ποσοστὸ θνησιμότητας καὶ ποιές γεννήσεων!

Mόνον σὲ πέντε ἀπὸ τὶς περιφέρειες τῆς χώρας οἱ γεννήσεις εἶναι ἀρκετὰ περισσότερες ἀπὸ τοὺς θανάτους.

Oι γεννήσεις ἐτησίως θὰ εἶναι κατὰ μέσο ὅρο ἀρκετὰ λιγότερες ἀπὸ τὶς 82 χιλ. ποὺ εἴχαμε τὸ 2020-22. 

Ἀπογοητευτικὰ εἶναι τὰ στοιχεῖα γιὰ τὴν ὑπογεννητικότητα στὴν χώρα σύμφωνα μὲ νέα ἔρευνα Ἑλλήνων ἐπιστημόνων ποὺ ἀναδεικνύουν τὴν φθίνουσα πορεία τῶν γεννήσεων ἔναντι τῶν θανάτων ἀνὰ περιφέρεια καὶ δῆμο. Εἰδικότερα, τὰ φυσικὰ ἰσοζυγία (γεννήσεις-θάνατοι) στὴν χώρα μας ἔχουν ἀλλάξει πρόσημο, μετατρεπόμενα γιὰ πρώτη φορὰ στὴν μεταπολεμικὴ ἱστορία μας ἀπὸ θετικὰ σὲ ἀρνητικά, οὐσιαστικὰ μετὰ τὸ 2010. Ἡ συνεχὴς αὔξηση τοῦ πλήθους τῶν ἡλικιωμένων ἔχει προκαλέσει μιὰ αὔξηση τῶν θανάτων ποὺ ξεκίνησε ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ‘50, ἐνῷ ἡ συνεχὴς μείωση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν παιδιῶν ποὺ ἀποκτοῦν τὰ ζευγάρια προκάλεσε τὴν μείωση τῶν γεννήσεων μετὰ τὸ 1980... 

Οἱ ἀντίστροφες πορεῖες θανάτων καὶ γεννήσεων ὁδήγησαν ἀναπόφευκτα, ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ μετά, στὴν ὑπεροχὴ τῶν πρώτων ἔναντι τῶν δευτέρων, μιὰ ὑπεροχὴ ποὺ μεγαλώνει συνεχῶς: 38,5 χιλ. λιγότερες γεννήσεις ἀπὸ θανάτους τὴν τριετία 2011-13 καὶ 111 χιλ. τὸ 2017-2019 (113 θάνατοι /100 γεννήσεις στὴν πρώτη καὶ 143 στὴν δεύτερη). Στὴν τριετία ὅμως 2020-22 τὸ ἔλλειμμα διευρύνθηκε σημαντικὰ καθὼς τὸ φυσικὸ ἰσοζύγιο ἦταν ἀρνητικὸ κατὰ 169 σχεδὸν χιλ. μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀντιστοιχοῦν 168 θάνατοι σὲ 100 γεννήσεις. 

Ἡ ἐπιδημία, προκαλῶντας αὐξημένη θνησιμότητα, ἐπιτάχυνε τὴν αὔξηση τῶν θανάτων, ἐνῷ οἱ ἐπιπτώσεις στὶς γεννήσεις ἦταν περιορισμένες, καθὼς ἡ μείωση τούς (-13 χιλ. ἀνάμεσα στὶς δυὸ προαναφερθεῖσες τριετίες) ἦταν λίγο μεγαλύτερη ἀπὸ τὴν ἀναμενομένη. 

Τὸ πλῆθος τῶν γυναικῶν σὲ ἡλικία ἀπόκτησης παιδιῶν θὰ συνεχίσει νὰ μειώνεται. 

Πρόκειται γιὰ κάποια ἀπὸ τὰ πρῶτα συμπεράσματα ποὺ ἀναφέρονται σὲ ψηφιακὸ δελτίο τοῦ Ἰνστιτούτου Δημογραφικῶν Ἐρευνῶν καὶ Μελετῶν (ΙΔΕΜ) μὲ θέμα «Ἡ ἐπιδείνωση τοῦ φυσικοῦ ἰσοζυγίου σὲ ἐθνικὸ καὶ περιφερειακὸ ἐπίπεδο (2020-22) καὶ οἱ δυσοίωνες προοπτικές του». Οἱ δυὸ συγγραφεῖς τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ (οἱ καθ. Βύρων Κοτζαμάνης καὶ Βασίλης Παππᾶς, ἱδρυτικὰ μέλη τοῦ ΙΔΕΜ) ἀναφέρουν ἐπίσης, πὼς ἂν ἡ αὔξηση τῶν θανάτων μετὰ τὴν ἐπιστροφή τους στὶς 130 χιλ. τὸ 2023 θὰ εἶναι τὰ ἑπόμενα χρόνια ἠπιότερη, οἱ γεννήσεις ἐτησίως θὰ εἶναι κατὰ μέσο ὅρο ἀρκετὰ λιγότερες ἀπὸ τὶς 82 χιλ. ποὺ εἴχαμε τὸ 2020-22 καθὼς τὸ πλῆθος τῶν γυναικῶν σὲ ἡλικία ἀπόκτησης παιδιῶν θὰ συνεχίσει νὰ μειώνεται ἐνῷ δὲν ἀναμένονται ριζικὲς ἀλλαγὲς καὶ στὸ εὐρύτερο γιὰ τὴ δημιουργία οἰκογένειας καὶ τὴν ἀπόκτηση παιδιῶν, περιβάλλον. 

Τὰ φυσικὰ ἰσοζύγια θὰ παραμείνουν ἑπομένως ἀρνητικὰ κυμαινόμενα γύρω ἀπὸ τίς -55χιλ, ἐνῷ ἡ ἀναλογία γεννήσεων πρὸς θανάτους, παρ’ ὅλες τὶς ὅποιες διακυμάνσεις της δὲν πρόκειται νὰ μεταβληθεῖ σημαντικὰ στὸ μέλλον. Ὁ δυὸ ἐρευνητὲς ἀναφέρουν ἐπίσης, ὅτι διαφοροποιήσεις τῆς ἀναλογίας αὐτῆς καὶ οἱ ἀποκλίσεις της ἀπὸ τὸν μέσο ὅρο τῆς τριετίας 2020-22 (1,68 θάνατοι ἀνὰ γέννηση σὲ ἐθνικὸ ἐπίπεδο) εἶναι σημαντικὲς καὶ διευρύνονται περνῶντας ἀπὸ τὶς Περιφέρειες στὶς Περιφερειακὲς Ἑνότητες, καί, στὴ συνέχεια, στοὺς Δήμους καὶ στὶς Δημοτικὲς Ἑνότητες. Διαπιστώνουν εἰδικότερα, ἀναλύοντάς τα στοιχεῖα, ὅτι σὲ ἐπίπεδο Περιφερειῶν τὸ Νότιο Αἰγαῖο μὲ λίγο περισσότερες γεννήσεις ἀπὸ θανάτους, διαφοροποιεῖται σημαντικὰ τὴ Δυτικὴ Μακεδονία ὅπου ἀντιστοιχοῦν σχεδὸν 2,4 θάνατοι/γέννηση. 

Γεννήσεις καὶ θάνατοι ἀνὰ δῆμο καὶ περιφερειακὴ ἑνότητα 

Οἱ ἀποκλίσεις ἀπὸ τὸν μέσο ἐθνικὸ διευρύνονται στὶς Περιφερειακὲς Ἑνότητες καθὼς μόνον σὲ πέντε ἀπὸ αὐτές, οἱ γεννήσεις εἶναι ἀρκετὰ περισσότερες ἀπὸ τοὺς θανάτους καὶ σὲ τέσσερις, θάνατοι καὶ γεννήσεις δὲν διαφέρουν σημαντικά, ἐνῷ, στὸ ἄλλο ἄκρο, σὲ ἕντεκα Περιφερειακὲς Ἑνότητες ἀντιστοιχοῦν 2,5 ἢ καὶ περισσότεροι θάνατοι ἀνὰ γέννηση. 

Σὲ ἐπίπεδο δήμων (325 ἑνότητες), οἱ διαφορὲς ἀνάμεσα στὸ Δῆμο Θήρας μὲ 2 γεννήσεις ἀνὰ ἕνα θάνατο, καί, στὸ ἄλλο ἄκρο, σὲ 49 δήμους (τὸ 15% τοῦ συνόλου) μὲ περισσοτέρους ἀπὸ 4 θανάτους/γέννηση (καὶ 20 ἀπὸ αὐτοὺς μὲ 6 ἢ καὶ περισσότερους) εἶναι συνταρακτικές. 

Σὲ ἐπίπεδο τέλος, Δημοτικῶν Ἑνοτήτων (Δ.Ε) οἱ ἀποκλίσεις ἀπὸ τὸν μέσο ἐθνικὸ ὅρο (1,68) διευρύνονται ἀκόμη περισσότερο: ἂν σὲ 19 ἀπὸ αὐτὲς (τὸ 2,1% τοῦ συνόλου) οἱ γεννήσεις ὑπερτεροῦν τῶν θανάτων, σὲ 27 ἔχουμε μόνον θανάτους, σὲ 348 -τὸ 1/3-, 4 ἢ περισσοτέρους καὶ σὲ 196 (19% τοῦ συνόλου) 6 καὶ περισσοτέρους θανάτους ἀνὰ γέννηση! Ἡ μεγάλη πλειοψηφία τῶν Δημοτικῶν Ἑνοτήτων τοῦ νησιωτικοῦ χώρου, ἀναφέρουν οἱ δυὸ ἐρευνητές, τῶν μεγάλων ἀστικῶν κέντρων καθὼς καὶ αὐτῶν τῶν μητροπολιτικῶν περιοχῶν Ἀθηνῶν καὶ Θεσσαλονίκης ἔχουν θετικότατα ἢ ἀκόμη σχετικὰ ἰσορροπημένα φυσικὰ ἰσοζύγια. 

Ἀντιθέτως, ἡ ἀνισορροπία ἀνάμεσα στὶς γεννήσεις καὶ τοὺς θανάτους εἶναι ἐντονότατη στὴ μεγάλη πλειοψηφία τῶν Δημοτικῶν Ἑνοτήτων ποὺ βρίσκονται στὸ κεντρικὸ καὶ δυτικὸ τμῆμα τῆς ἠπειρωτικῆς Ἑλλάδας καθὼς καὶ στὴ Κεντρική-Αν. Μακεδονία καὶ Θράκη ὅπου ἀντιστοιχοῦσαν τὸ 2020-22 συνήθως 3 ἢ καὶ περισσότεροι θάνατοι ἀνὰ γέννηση, ἐνῷ στὸ τμῆμα αὐτὸ τῆς ἠπειρωτικῆς Ἑλλάδας, ἐντοπίζονται καὶ ὅλες σχεδὸν οἱ 27 Δημοτικὲς Ἑνότητες ποὺ δὲν εἶχαν γεννήσεις τὸ 2020-22, ἀλλὰ μόνον θανάτους. 

Μιλῶντας στὸ Ἀθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορεῖο Εἰδήσεων, ὁ διευθυντὴς τοῦ Ἰνστιτούτου Δημογραφικῶν Ἐρευνῶν καὶ Μελετῶν καθ. Βύρων Κοτζαμάνης τονίζει ὅτι ἂν μιὰ ἀναλογία σὲ ἐθνικὸ ἐπίπεδο 1,68 θανάτων/γέννηση εἶναι ἀνησυχητικὴ (πόσο μᾶλλον ὅταν δὲν ἀναμένεται βελτίωσή της τὰ ἑπόμενα ἔτη μὲ ἀποτέλεσμα τὴν ἐπιτάχυνση τοῦ ρυθμοῦ μείωσης τοῦ πληθυσμοῦ μας), τὸ γεγονὸς ὅτι στὶς μισὲς σχεδὸν (459 ἀπὸ τὶς 1036) Δημοτικὲς Ἑνότητες ποὺ βρίσκονται σχεδὸν ὅλες στὸ ὀρεινὸ καὶ ἡμιορεινὸ τμῆμα τῆς ἠπειρωτικῆς Ἑλλάδας ἀντιστοιχοῦν ἤδη περισσότεροι ἀπὸ 3 θάνατοι ἀνὰ γέννηση, προκαλεῖ ἀκόμη μεγαλύτερη ἀνησυχία καθὼς ἡ μελλοντικὴ δημογραφικὴ δυναμικὴ τῶν Ἑνοτήτων αὐτῶν εἶναι ὑποθηκευμένη. 

Ἡ ὑπερ-ὑπεροχὴ σὲ αὐτὲς τῶν θανάτων, ἀποτέλεσμα κυρίως τῶν ἡλικιακῶν τους δομῶν ποὺ συνδυάζουν πολλοὺς ἡλικιωμένους (βλ. αὐξημένους θανάτους) καὶ περιορισμένο ἀριθμὸ ἀτόμων σὲ ἡλικία δημιουργίας οἰκογένειας (βλ. λίγες γεννήσεις) θέτει βάσιμες ἀμφιβολίες ὡς πρὸς τὴ δυνατότητα ἐπιβράδυνσης τῆς πληθυσμιακῆς τους κατάρρευσης, μιᾶς κατάρρευσης ποὺ θὰ ὑποθηκεύσει ἀναπόφευκτα καὶ τὴν κοινωνικὴ καὶ οἰκονομική τους δυναμική. 

ert

 

πηγή:  orthodoxia-ellhnismos.gr