Ὁ ἅγιος Σάββας καί οἱ ἀγῶνες του κατά τῆς αἱρέσεως τοῦ μονοφυσιτισμοῦ

(Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΙΝΔΙΚΤΟΣ»)

Ἐπιμέλεια, Ἠλιάδης Σάββας - Δάσκαλος

Ὁ ἅγιος Σάββας γεννήθηκε τό 439 στή Μουταλάσκη τῆς Καππαδοκίας. Ἦταν σύγχρονός της Δ΄Οἰκουμενικῆς Συνόδου (451 μ. Χ.) τῆς συνελθούσης κατά τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Ἦρθε στά Ἱεροσόλυμα τό 456. καθώς τήν ἐποχή ἐκείνη οἱ πολυάριθμοι μοναχοί τῆς Παλαιστίνης ταράσσονταν ἀπό τίς μηχανεύσεις τῶν αἱρετικῶν μονοφυσιτῶν, πού ἀντιτίθεντο στήν Σύνοδο τῆς Χαλκηδόνος, ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Σαλούστιος ὅρισε τόν ἅγιο Θεοδόσιο καί τόν ἅγιο Σάββα ἀρχιμανδρίτες καί ἐξάρχους (494) ὅλων τῶν μονῶν, πού ἐξαρτῶντο ἀπό τήν Ἁγία Πόλη: τόν Θεοδόσιο γιά τούς κοινοβιάτες καί τόν Σάββα γιά τούς ἀναχωρητές καί τούς κελλιῶτες μοναχούς στίς λαῦρες. Φοβερός πολέμιος τῶν δαιμόνων ὁ ἅγιος Σάββας, ἦταν ὅλος πραότητα καί διάκριση ἔναντι τῶν ἀνθρώπων. Ἔτσι, ὅταν δυό φορές κάποιοι ἀπό τούς μοναχούς του στράφηκαν ἐναντίον τοῦ (490 καί 503), ὁ ὅσιος γέροντας ἀποσύρθηκε οἰκειοθελῶς δίχως νά προσπαθήσει νά δικαιολογηθεῖ ἤ νά ἐπιβάλει τήν ἐξουσία του καί δέχτηκε νά...ἐπανέλθει στή θέση καί τό ἀξίωμά του μόνο κατόπιν ἐπιμονῆς παρακλήσεως τοῦ Πατριάρχη… 
…Τό 512 ἐστάλη μαζί μέ ἄλλους μοναχούς στήν Κωνσταντινούπολη στόν αὐτοκράτορα Ἀναστάσιο (491-518), πού εὐνοοῦσε τούς μονοφυσίτες, γιά νά στηρίξει τήν ὀρθόδοξη πίστη καί νά ἀποσπάσει φορολογικές ἐλαφρύνσεις ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων. Ὁ πτωχός, ταπεινός καί ρακένδυτος αὐτός ἀσκητής, τόν ὁποῖο οἱ φρουροί τῶν ἀνακτόρων στήν ἀρχή τόν ἀπομάκρυναν νομίζοντας τόν ζητιάνο, ἔκανε μεγάλη ἐντύπωση στόν αὐτοκράτορα καί καθ` ὅλη τήν μακρά παραμονή του στήν Βασιλεύουσα, ὁ Ἀναστάσιος συχνά τόν καλοῦσε στό παλάτι, γιά νά ὠφεληθεῖ ἀπό τίς διδαχές του. Ἐπιστρέφοντας στήν Παλαιστίνη ὁ ἅγιος Σάββας ἀναγκάστηκε νά ἀγωνιστεῖ πεισματικά ἐνάντια στίς μηχανεύσεις τοῦ αἱρετικοῦ Πατριάρχη Ἀντιοχείας Σεβήρου. Τό 516 ὁ Σεβῆρος ἔχοντας ἐκ νέου παρασύρει τόν αὐτοκράτορα στά δίχτυα τῆς πλάνης, κατόρθωσε νά ἐκδιώξει τόν ἅγιο Ἠλία (20 Ἰουλίου) ἀπό τόν πατριαρχικό θρόνο τῶν Ἱεροσολύμων. Μέ προτροπή ὅμως του ὁσίου Σάββα καί τοῦ ὁσίου Θεοδοσίου, ἕξι χιλιάδες μοναχοί συγκεντρώθηκαν, γιά νά πείσουν τόν διάδοχό του Ἰωάννη νά ὑπεραμυνθεῖ τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος. Καθώς, μετά ἀπ` αὐτήν τήν διαδήλωση ὁ αὐτοκράτορας ἦταν ἕτοιμος νά κάνει χρήση βίας, ὁ Σάββας τοῦ ἔστειλε ἐξ ὀνόματος ὅλων τῶν μοναχῶν τῶν Ἁγίων Τόπων μία θαρραλέα ἀναφορά. Τήν ἴδια χρονιά (518) πέθανε ὁ Ἀναστάσιος καί, δόξα τῷ Θεῷ, ὁ διάδοχός του Ἰουστίνος Ἅ΄(518-527) ὑπερασπίστηκε τήν ὀρθόδοξη πίστη καί διέταξε νά ἐγγραφεῖ ἡ Σύνοδος τῆς Χαλκηδόνος στά ἱερά δίπτυχα. Ὁ ἅγιος Σάββας ἐστάλη τότε στήν Σκυθόπολη καί στήν Καισάρεια, γιά νά ἀναγγείλει ὁ ἴδιος τήν νίκη, ἐν μέσῳ τῆς γενικῆς χαρᾶς. 

  

Τό 531, μετά τήν αἱματηρή ἐξέγερση τῶν Σαμαρειτῶν, ὁ Γέροντας ἐστάλη ἐκ νέου στήν Κωνσταντινούπολη, στόν εὐλαβῆ αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό (527-565), ζητώντας τήν συνδρομή καί τήν προστασία του. Ἐπιστρέφοντας προφήτευσε στόν αὐτοκράτορα τήν ἐπανάκτηση τῆς Ρώμης καί τῆς Ἀφρικῆς, καθώς καί τήν ὁριστική νίκη ἐπί τοῦ μονοφυσιτισμοῦ, τοῦ νεστοριανισμοῦ καί τοῦ ὠριγενισμοῦ, πού θά ἀποτελοῦσε τήν δόξα τῆς βασιλείας του.  

Ἐπιστρέφοντας στά Ἱεροσόλυμα ὁ ἅγιος Σάββας ἔγινε δεκτός μέ μεγάλες χαρές καί ὁ ἀκαταπόνητος αὐτός ἐργάτης τοῦ Κυρίου βρῆκε τόν χρόνο νά ἱδρύσει ἄλλη μία μονή, τήν λεγόμενη τοῦ Ἱερεμίου, προτοῦ ἀποσυρθεῖ ὁριστικά στήν Μεγάλη Λαύρα. Σέ ἡλικία ἐνενήντα τεσσάρων ἐτῶν, ἀσθένησε καί ἐκοιμήθη εἰρηνικά ἐν Κυρίῳ τήν Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 532. Τό σκήνωμά του, τό ὁποῖο θαυματουργικῶς διατηρήθηκε ἄφθορο, κατατέθηκε ἀρχικά στήν Λαύρα, παρουσία πλήθους μοναχῶν καί λαϊκῶν. Τήν ἐποχή τῶν σταυροφοριῶν μεταφέρθηκε στήν Βενετία καί πρόσφατα ἐπεστράφη στήν μονή τοῦ (26 Ὀκτωβρίου 1965)…

 

πηγή:  orthodoxia-ellhnismos.gr