Τὸ φιλότιμον!

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ

17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023

Ἀπόστολος: Γαλ. β΄ 16-20

Εὐαγγέλιον: Μᾶρκ. η΄ 34 – θ΄ 1

Ἦχος: πλ. β΄.-Ἑωθινόν: Δ΄

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

«τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ»

(Γαλ. β΄ 20).

 Τὸ φιλότιμον!

  Πολλάκις, ἀδελφοί μου, πρῶτος ὁ Διδάσκαλος καὶ Κύριός μας, ἀκολούθως, οἱ ἱεροὶ πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλὰ καὶ ἅπαντες οἱ Ἅγιοι καὶ οἱ δίκαιοι, ὁμιλοῦν καὶ διδάσκουν ἡμᾶς

διὰ τὴν χαρακτηριστικὴν ταύτην ἀρετήν, τὴν ὁποίαν ὁ λαὸς εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Χώραν μας, τὴν ὀνομάζει φιλότιμον! Εἶναι ἡ λέξις ἐκείνη, ἡ ἴσως μοναδική, τὴν ὁποίαν οὐδεμία ξένη διάλεκτος καὶ γλῶσσα, ἠδυνήθη νὰ ἑρμηνεύσῃ καὶ ἀποδώσῃ τὸ πλῆρες καὶ αὐθεντικὸν νόημά της! Καὶ ὁ μὲν Κύριος ὡμίλησε περὶ τοῦ φιλοτίμου, – δηλαδὴ περὶ τῆς εὐσυνειδήτου συνεπείας τὴν ὁποίαν θὰ πρέπῃ νὰ ἐπιδεικνύωμεν, ἐργαζόμενοι τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ, ἐφ’ ὅσον χρεωστοῦμεν εἰς Αὐτὸν τὰ πάντα – λέγων χαρακτηριστικῶς, ὅτι ὀφείλομεν εἰς τάς, τοῦ Κυρίου, ἀπείρους εὐεργεσίας, ὅ,τι ἀνώτερον καὶ περισσότερον δυνάμεθα! Ἀνταποκρινόμενοι, εἰς τοῦτο τὸ φιλότιμον, οἱ Ἅγιοι, προσέφερον εἰς τὸν Σωτῆρα καὶ Λυτρωτὴν ἡμῶν, τὴν ἀπόλυτον καὶ ὁλόθυμον ἀγάπην των, μὴ φειδόμενοι, οὐδὲ αὐτῆς ταύτης, τῆς βιολογικῆς ζωῆς των, ἀλλὰ καὶ πάντα τὰ τοῦ κόσμου τερπνά! Βεβαίως, ἦτο καὶ εἶναι ἀπαίτησις τοῦ Κυρίου νὰ ἀγαπῶμεν Τοῦτον, «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος» (Μᾶρκ. ΙΒ΄ 30), ὄχι βεβαίως, διότι ἔχει ὁ Κύριος ἀνάγκην ταύτην, ἀλλὰ διότι αὕτη, θὰ ἀποτελέσῃ τὴν σωτήριον «σανίδα», κατὰ τὸν διηνεκῆ πόλεμον τοῦ ἀγωνιστοῦ χριστιανοῦ, μὲ τὸ κακὸν καὶ τὴν ἁμαρτίαν!

Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ!

  Ὀλίγοι ἢ καὶ ἐλάχιστοι εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἠσχολήθησαν, ἀλλὰ καὶ ἐξετίμησαν τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπον! Τὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος διαρκῶς ἀρνεῖται τὸν Θεὸν καὶ ἀποστασιοποιεῖται ἀπὸ τὸ πανάγιον θέλημά Του˙ τὸν ἄνθρωπον, διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ ὁποίου, ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, κατέβη ἐκ τῶν οὐρανίων σκηνωμάτων καὶ ἔγινεν ἄνθρωπος, διὰ νὰ δώσῃ διέξοδον εἰς τὰ ἀδιέξοδα τῶν ἁμαρτιῶν του˙ τὸν ἀχάριστον καὶ ἀγνώμονα ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος, ἀπὸ τὴν πρώτην ἐκείνην στιγμὴν τῆς πτώσεώς του, οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ ἐχθρεύεται τὸν Θεὸν καὶ νὰ δημιουργῇ διαχωριστικὰ τείχη ἀπ’ Αὐτόν, καὶ πάντοτε ἦτο, μετὰ τὸν «κατηραμένον», ὁ διαρκὴς ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ! Τὸν ἄνθρωπον, τέλος, ὑπὲρ τοῦ ὁποίου ὁ Πανοικτίρμων καὶ Πανάγαθος Κύριος ὑπέστη τὸ ἑκούσιον Αὐτοῦ πάθος, προκειμένου νὰ δώσῃ εἰς τοῦτον τὴν δυνατότητα, νὰ ἐπανακτήσῃ τὴν θέσιν του εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Κυρίου!

  Ἀγάπη τοῦ Κυρίου, χωρὶς ὅρια! Ἀγάπη, ἀνεξήγητος καὶ ἀνερμήνευτος διὰ τὴν ἀνθρωπίνην λογικήν! Ἀγάπη, ἡ ὁποία οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ ὑπάρχῃ, καὶ εἴτε διὰ τῆς Θείας ἀνοχῆς καὶ μακροθυμίας, εἴτε διὰ τοῦ ἀπείρου Θείου ἐλέους, ἀλλὰ καὶ εἴτε διὰ θλίψεων καὶ περιστάσεων καὶ ὀδυνηρῶν συμβάντων καὶ συμβαινόντων εἰς τὴν ἀνθρωπίνην, ἐπὶ τῆς γῆς, πορείαν, καταδεικνύει τὴν «ἀδυναμίαν» τοῦ Σωτῆρος, πρὸς τὸν ἀτίθασον καὶ σκληροτράχηλον ἄνθρωπον!

  Καί, ὡς ἤδη εἴπομεν, εἰς τὴν τοιαύτην Θείαν καὶ ἐπίμονον Ἀγάπην, ὁ ἄνθρωπος, ἐν πολλοῖς, ἀντέδρασε καὶ ἀντιδρᾷ διὰ τῆς ἀχαριστίας καὶ ἀποστροφῆς του ἀπὸ τὸν Εὐεργέτην του! Ὑβρίζει, βλασφημεῖ, παραβιάζει τὰς Θείας ὑποδείξεις καὶ ἐντολάς, καί, θὰ ἐλέγομεν, ὅτι λέγει καὶ ἐπαναλαμβάνει ἐκεῖνο, τὸ τοῦ ἀπίστου καὶ ὑβριστοῦ, ὁ ὁποῖος «λέγει δὲ Κυρίῳ· ἀπόστα ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὁδούς σου εἰδέναι οὐ βούλομαι» (Ἰὼβ ΚΑ΄ 14)! Ὅμως, ὑπάρχουν πάντοτε καὶ ἐκεῖνοι οἱ ὀλίγοι, οἱ ὁποῖοι ἐξετίμησαν, ἀλλὰ καὶ ἐκτιμοῦν τὴν θείαν, πρὸς τὸν ἄνθρωπον, Ἀγάπην! Ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι προσεπάθησαν νὰ ἀνταποκριθοῦν δεικνύοντες καὶ αὐτοί, ὅσον τοὺς ἦτο δυνατόν, ἀγάπην ὁλοκληρωτικὴν καὶ μοναδικὴν πρὸς τὸν Θεόν! Καὶ εἴτε διὰ τοῦ ἀκουσίου μαρτυρίου, εἴτε καὶ διὰ ἐκουσίων στερήσεων καὶ θλίψεων, εἴτε διὰ ἀσκητικῶν «ὑπερβολῶν» καὶ ἀγωνισμάτων, ἐπεδίωξαν νὰ δείξουν τὴν ἀγάπην των πρὸς τὸν Κύριον καὶ Θεόν!

  Οὕτω, μελετῶντες τὰ ἱερὰ συναξάρια καὶ τοὺς βίους τῶν Ἁγίων, παρατηροῦμεν ὅτι κοινὸν χαρακτηριστικὸν ἁπάντων τούτων τῶν Ἁγίων, εἶναι τοῦτο τὸ προαναφερθέν, φιλότιμον! Ἐκτιμῶντες οἱ Ἅγιοι τὴν Θείαν Ἀγάπην πρὸς τὸν ἄνθρωπον, ἐθεώρησαν αὐτονόητον, νὰ ἀγαπήσουν τὸν Θεόν! Ὅπως ἀκριβῶς Ἐκεῖνος τὸ ἐζήτησε! Περισσότερον καὶ ἀπὸ συζύγους καὶ γονεῖς καὶ τέκνα καὶ φίλους καὶ συγγενεῖς, καὶ μὲ ἱερὰν ἐπιθυμίαν καὶ διάθεσιν, νὰ «δώσουν» εἰς Αὐτόν, ὅ,τι τὸ περισσότερον καὶ ὡραιότερον καὶ καλύτερον, «ἀπαντῶντες», θὰ ἐλέγομεν, εἰς τὴν μοναδικὴν ἐκείνην Ἀγάπην Του! Ἄλλωστε, ὡς πολλάκις ἔχομεν εἴπει ἀπὸ τούτου τοῦ «βήματος», αὐτὴν τὴν ἀγάπην καὶ ἀφοσίωσιν ἐξετίμησεν ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, καὶ ἀνεκήρυξε τούτους Ἁγίους!

Οἱ Ἅγιοι σήμερον!

  Ἀκούοντες τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν Ἀνάγνωσμα, καὶ πέραν τῆς ἱερᾶς συγκινήσεως ἡ ὁποία μᾶς συνέχει, ἀκούοντες τὰ ἀποστολικὰ αὐτὰ λόγια, διακρίνει ἕκαστος ἀναγνώστης, αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ ἅγιον «φιλότιμον», νὰ συνέχῃ τὸν θεῖον Ἀπόστολον Παῦλον! Ἐὰν ἀνατρέξωμεν εἰς τὴν βιογραφίαν του καὶ ἐνθυμηθῶμεν τὰ ὅσα ἐθυσίασεν ὑπὲρ τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀντιλαμβανόμεθα τὴν εὐγνωμοσύνην τούτου, καὶ διὰ τήν, ὑπὲρ νοῦν καὶ διάνοιαν, ἀκατάληπτον θυσίαν Του ὑπὲρ τοῦ ἀνυποτάκτου καὶ ἀγνώμονος ἀνθρώπου, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν ἰδικήν του σωτηρίαν, διὰ τοῦ ὁράματος ἐκείνου, ὅτε αὐτὸς ἐπορεύετο εἰς Δαμασκόν!

  Ὅμως, ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου αἰῶνος, δὲν ἔχει, ἆραγε, ἀποδείξεις καὶ δῶρα τῆς θείας Ἀγάπης; Δὲν σπεύδει, ἆραγε, καὶ σήμερον ὁ φιλάνθρωπος Κύριος, νὰ προσφέρῃ ἀφειδῶς τὴν Ἀγάπην Του εἰς καθένα ἕκαστον ἐκ τῶν ἀνθρώπων; Ἀνεζητήσαμεν ποτέ, τὰ δῶρα τοῦ Παναγάθου Θεοῦ μας, ἢ τὰ θεωροῦμεν αὐτονόητα καὶ ὡς μὴ ἔχοντα ἰδιαιτέραν σημασίαν; Ἐνθυμοῦμαι ὅτι κάποτε, εἷς Ἅγιος πνευματικὸς καὶ διδάσκαλος, διδάσκων ἡμᾶς τοὺς μαθητάς του, εἶπεν: «ἀδελφοί μου, εὐχαριστήσαμεν ποτὲ τὸν Κύριον, διότι δυνάμεθα νὰ περιπατῶμεν ἢ νὰ τρώγωμεν ἢ νὰ πίνωμεν ἢ νὰ βλέπωμεν, κ.ο.κ; Πόσοι ἐκ τῶν συνανθρώπων μας δὲν δύνανται νὰ πράξουν ταῦτα τὰ ἁπλᾶ καὶ αὐτονόητα δι’ἡμᾶς;»!

  Βεβαίως, θὰ ἦτο ἄδικον, ἐὰν δὲν ἐξαιρούσαμεν πολλούς, – ἔτσι θέλομεν νὰ πιστεύωμεν, – οἱ ὁποῖοι συνέχονται ἐκ τῆς βαθυτάτης αὐτῆς καὶ εὐγνώμονος ἀγάπης πρὸς τὸν Πανοικτίρμονα Κύριον, καὶ ἀγωνίζονται νὰ παραμένουν πιστοὶ καὶ ἀφοσιωμένοι μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ! Παρ’ ὅλον ὅτι ἡ ἀποστασία λαμβάνει – «ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ» – τεραστίας διαστάσεις, καὶ αἱ ἁμαρτίαι καὶ ἀσέβειαι, ὑπερβαίνουν ἀκόμη καὶ αὐτὰς ταύτας τὰς τῶν Σοδόμων καὶ Γομόρρων, ὑπάρχουσιν – εὐτυχῶς, – καὶ ἐκεῖνοι οἱ ἀγρυπνοῦντες καὶ προσευχόμενοι, καὶ νηστεύοντες καὶ ἀγωνιζόμενοι, καὶ μὴ ὑποχωροῦντες εἰς τὴν οἵανδήποτε ὁρμὴν τοῦ κακοῦ!

  Τὸν ἀγῶνα τούτων τῶν ἀνθισταμένων, ἴσως, βλέπων ὁ Κύριος, συνεχίζει καὶ παρατείνει τὸ ἄπειρον Αὐτοῦ ἔλεος, καὶ ἀναμένει τὴν μετάνοιαν καὶ ἐπιστροφὴν μας! Ἀμήν!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

 

πηγή:  orthodoxostypos.gr