Ελεύθερη υπακοή ή υποχρεωτική υποταγή;

Του Ελπιδοφόρου Σωτηριάδη, Καθηγητή Επιδημιολογίας

 

Με αφορμή την αναφορά του Αρχιεπισκόπου Κύπρου στην υπακοή και τη σύνδεσή της με τον εμβολιασμό, επιχειρούμε να αναδείξουμε, κατά την άποψή μας, το σημαντικότερο πρόβλημα σε αυτή την τεράστια αναστάτωση που προκλήθηκε, ως μη όφειλε, μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας.

 

Είναι γνωστό ότι ο εμβολιασμός όπως και οποιαδήποτε άλλη ιατρική πράξη, είναι κατοχυρωμένος ως μια ελεύθερη επιλογή μετά από ενημερωμένη συγκατάθεση του κάθε ανθρώπου. Επειδή όμως επιχειρήθηκε να ταυτιστεί αυτό το θέμα με την υπακοή μέσα στην Εκκλησία, πιστεύουμε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποκρούσουμε αυτή την λανθασμένη προσέγγιση. Άλλωστε, ο Αρχιεπίσκοπος δεν θα έπρεπε να ασχοληθεί καθόλου με το θέμα.

 

Η λανθασμένη τοποθέτηση του Αρχιεπισκόπου περί υπακοής, αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να διαπραγματευτούμε αυτό το πολύ παρεξηγημένο θέμα που ταλαιπωρεί την Εκκλησία, έτσι ώστε να καταλήξουμε εν τέλει σε κάτι θετικό (ουδέν κακόν αμιγές καλού).

Είναι σημαντικό να θέσουμε αρχικά την βασική τοποθέτηση ότι η υπακοή μέσα στην Εκκλησία και στα πλαίσια της πνευματικής ζωής αποτελεί την κορυφαία πράξη ελευθερίας. Με αυτήν επιλέγει ο άνθρωπος να υπακούσει στον Θεό διότι αναγνωρίζει τη σωτηριώδη αξία των εντολών του και πιστεύει ότι αυτές θα τον οδηγήσουν μέσα στη Χάρη του Θεού, η οποία είναι η όντως ζωή πέρα από κάθε καταναγκασμό, περιορισμό ή υποτέλεια. Έτσι, όσο και αν μπορεί να ακούγεται παράξενο ή περίεργο, η υπακοή στο θέλημα του Θεού είναι η αποθέωση της ελευθερίας του ανθρώπου.

 

Ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί επιδιώκουμε να μιμούμαστε τον Χριστό. Ο Χριστός ως Θεάνθρωπος μας δίδαξε την τέλεια υπακοή αφού έγινε υπήκοος άχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού. Ελεύθερα, από αγάπη, και όχι από οποιαδήποτε υποχρέωση ή ανάγκη, ο Χριστός ακολούθησε το θέλημα του Πατρός και θυσιάστηκε για χάρη μας με την υπέρτατη θυσία, τον θάνατο, και μάλιστα με τον πιο εξευτελιστικό για την εποχή θάνατο επάνω στο Σταυρό, για να μας σώσει από τον αιώνιο θάνατο και να μας χαρίσει την αιώνια ζωή. Όποιος θέλει (όστις θέλει, όπως μας λέει ο Χριστός), μπορεί να θέσει τον εαυτό του ελεύθερα στην διάθεση του θελήματος του Θεού ώστε να καταστεί μέρος του σχεδίου του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Έτσι, η υπακοή στο θέλημα του Θεού δεν είναι υποταγή αλλά η υπέρτατη και ελεύθερη επιλογή του ανθρώπου να ακολουθήσει το θέλημα του Θεού.

 

Η υπακοή λοιπόν μέσα στην Εκκλησία και την πνευματική ζωή ως η κορυφαία πράξη ελευθερίας και αγάπης δεν έχει καμία σχέση με τα δυτικόφρονα και ξενόφερτα μηνύματα υποχρεωτικής υποταγής σε κάποιο ανθρώπινο θέλημα. Γι’ αυτό τον λόγο, η απόφαση του Αρχιεπισκόπου να θέσει σε αργία τους ιερείς, την οποία προσπάθησε να δικαιολογήσει με την επίκληση της υπακοής, είναι απαράδεκτη και απορρίπτεται. Απορρίπτεται διότι αλλοιώνει τον χαρακτήρα της υπακοής από πράξη ελευθερίας σε υποχρέωση υποταγής. Αυτό το ήθος είναι ξένο προς την Ορθοδοξία.

 

Το μήνυμα του Ευαγγελίου, ολοκληρώνεται στην αποκοπή του προσωπικού θελήματος και την καταπολέμηση του ανθρώπινου εγωϊσμού με την ελεύθερη επιλογή του θελήματος του Θεού από τον άνθρωπο που ελευθερώνεται έτσι από τα δεσμά της αμαρτίας και του θανάτου.

 

Έχουμε πλαστεί «κατ’ εικόνα Θεού και καθ’ ομοίωση». Η βασική προδιαγραφή της λειτουργίας μας ως ανθρώπων είναι η ελευθερία και το ατέρμονο τέρμα της πορείας μας η αγάπη. Όποιος επιχειρεί να αλλοιώσει τις προδιαγραφές του δημιουργού μας προσβάλλοντας τον πυρήνα της υπόστασής μας, δηλαδή την ελευθερία, όχι μόνο είναι καταδικασμένος να αποτύχει, αλλά καθίσταται βλάσφημος απέναντι στον ίδιο τον Θεό. Ταυτόχρονα, όποιος πνευματικός προωθεί την τυφλή υπακοή που δημιουργεί άβουλα όντα και αναιρεί την ελευθερία του ανθρώπου είναι εκτός Εκκλησίας και μακριά από το γράμμα και το πνεύμα του Ευαγγελίου.

 

Είναι γνωστό ότι η αργία που επέβαλε ο Αρχιεπίσκοπος στους ιερείς παραβιάζει μια πλειάδα νόμων, αποφάσεων, Ευρωπαϊκών κανονισμών, διεθνών διακηρύξεων, επιτροπών βιοηθικής, αποφάσεων της Ιεράς Συνόδου και άλλων. Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά διότι υποδηλώνουν μια άκρως περιφρονητική, απαξιωτική και εγωϊστική στάση του Αρχιεπισκόπου απέναντι στην Εκκλησία και σε ολόκληρη την κοινωνία. Την ίδια ώρα που ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε σε δήθεν εγωϊσμό των ιερέων, συμπεριφέρθηκε ο ίδιος με ένα άκρατο εγωϊσμό.

 

Παρόλα αυτά, όλα τα πιο πάνω, θα μπορούσαν να θεωρηθούν πταίσματα μπροστά στο τραγικό λάθος του Αρχιεπισκόπου να προβάλει μια ψευδεπίγραφη υπακοή ως δικαιολογία. Με αυτό το ατόπημα, ο Αρχιεπίσκοπος, ενδεχομένως ακούσια, προσβάλλει και αλλοιώνει την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση και το κορυφαίο μήνυμα του Ιερού Ευαγγελίου που είναι η ελευθερία μέσα στην οποία καλλιεργείται η αληθινή αγάπη.

 

Γι’ αυτό και είναι καθήκον όλων των Αρχιερέων να αποκρούσουν άμεσα αυτή την ενέργεια που αλλοιώνει το ορθόδοξο ήθος και ντροπιάζει τον πυρήνα της Ορθόδοξης μας πίστης ακυρώνοντας την ελεύθερη υπακοή στο θέλημα του Θεού η οποία οδηγεί στην θυσία και την τέλεια αγάπη.

 

Μια αριστουργηματική κινηματογραφική ταινία που πραγματεύεται με σκηνοθετική μαεστρία το θέμα της ελευθερίας στη σχέση μας με τον Θεό, καθώς και της αέναης προσπάθειά μας να προσεγγίσουμε και να αποκτήσουμε προσωπική σχέση με τον Θεό είναι η ταινία «El Greco». Είναι μια εξαιρετική ταινία που συστήνουμε ανεπιφύλακτα σε κάθε συμπατριώτη μας. Άλλωστε, είναι αναμενόμενο μια τέτοια ταινία να είναι ελληνικό επίτευγμα αφού πραγματεύεται την ελευθερία, το διαχρονικά κορυφαίο αγαθό του Ελληνισμού και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού.

 

Στο ερώτημα λοιπόν κατά πόσο να επιλέξουμε την ελεύθερη υπακοή στο θέλημα του Θεού ή να υποταχθούμε δουλικά σε ανθρώπινα κελεύσματα παράνομων, παράλογων, αντι-επιστημονικών και αντι-εκκλησιαστικών ενεργειών, η απάντηση κάθε Ορθόδοξου Χριστιανού είναι προφανής και αδιαπραγμάτευτη.

 

Ευχόμαστε, ενόψει του Τριωδίου και της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ο Αρχιεπίσκοπος να συνειδητοποιήσει το κακό που έχει προκληθεί στην Εκκλησία, να μετανοήσει αληθινά και να ανακαλέσει την αργία των ιερέων το συντομότερο δυνατό.

 

Ελπιδοφόρος Σ. Σωτηριάδης

 

πηγή:  enromiosini.gr