Έτσι εξαφανίζεται ο κορωνοϊός!

Τοῦ κ. Δημητρίου Θ. Κύρου, Θεολόγου – Φιλολόγου

Ἡ μετάκλησις τῆς Ἁγίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος καί τῆς Κάρας τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας ἀπό τήν φερώνυμον Ἱεράν Μονήν τῆς Χαλκιδικῆς μέ τάς τελουμένας λιτανείας ἔσωσαν τούς κατοίκους τῆς Βορείου Χαλκιδικῆς ἀπό ἐπιδημικάς ἀσθενείας ἀνθρώπων καί ζώων καί ξηρασίας τῆς γῆς κατά τά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας καί ἀργότερα.

Ἕνα μεγάλο τμῆμα τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου βρίσκεται φυλαγμένη στήν Ἁγιορείτικη Μονή τοῦ Βατοπαιδίου, δῶρο τοῦ Σέρβου ἡγεμόνα Λαζάρου Α΄ (1372 – 1389), ὅπου ὑπάρχει ἀπό τό 1526 περικαλλής ναΐσκος ἀφιερωμένος σ’ αὐτήν.

Ἀπό τά παλιά χρόνια τμῆμα τῆς φυλασσόμενης στή Μονή Βατοπαιδίου Τιμίας Ζώνης μεταφέρεται – μετακαλεῖται πρός ἁγιασμό ἐκτός Ἁγίου Ὄρους (κυρίως στήν Ἑλλάδα), ὅταν ὑπάρχει ἀνάγκη (ἀσθένειες ἐπιδημικές κ.λπ.). Μεταξύ τῶν τόπων, ὅπου μεταφερόταν, κυρίως στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, ἦταν καί ἡ Χαλκιδική, χωριά τῆς ὁποίας δέχτηκαν τή χάρη Της.

Σύμφωνα μέ πληροφορίες πού συγκέντρωσα[1] ἀπό τό Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μονῆς Βατοπαιδίου, ἡ Ἁγία Ζώνη μετακλήθηκε καί σέ χωριά τῆς ἐπισκοπικῆς ἐπαρχίας Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους μετά ἀπό ἐνέργειες τοῦ τοπικοῦ ἐπισκόπου κατά τή δεύτερη πεντηκονταετία τοῦ 19ου αἰώνα καί συγκεκριμένα ἀπό τό 1864 ἕως τό 1892, γιά τήν ἀπαλλαγή ἀπό τίς ἐμφανιζόμενες κατά καιρούς ἀσθένειες, ὅπως ἦσαν ἡ χολέρα, ἡ εὐλογιά, ἡ πανώλη (πανούκλα) καί ἡ ἑλονοσία.

Οἱ πληροφορίες γιά τή μετάκληση τῆς Ἁγίας Ζώνης στήν ἐπισκοπή Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους ἀναφέρουν τά ἑξῆς:

Ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἰωαννίκιος (1837 – 1868) μέ ἐπιστολές του στίς 9 Δεκεμβρίου 1864 παρακαλεῖ τή Μονή νά σταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στή Λιαρίγκοβη (σημ. Ἀρναία), πού ἦταν ἡ ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς «δι’ ἀσθένειαν». Δέν γνωρίζουμε τό εἶδος τῆς ἀσθένειας. Ἴσως νά πρόκειται γιά τή χολέρα, ἡ ὁποία τόν ἑπόμενο χρόνο εἶχε ἐπιδημική ἐμφάνιση καί στήν κοντινή Γαλάτιστα (πού ἦταν ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς Γαλατίστης καί Ἀρδαμερίου). Ἐπίσης μέ ἐπιστολές του τό 1865, τό 1866, στίς 24 Ἀπριλίου 1867 καί στίς 13 Δεκεμβρίου 1867 παρακαλεῖ τή Μονή νά σταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στή Λιαρίγκοβη, ἴσως για τήν ἴδια ἀσθένεια, τή χολέρα, ἡ ὁποία ἴσως εἶχε πάρει ἐπικίνδυνες διαστάσεις. Τό 1865 ἡ Ἁγία Ζώνη μεταφέρθηκε καί σέ ἄλλα πέντε χωριά τῆς περιοχῆς.

Το 1869 ἀναφέρεται σέ «Κώδικα Ληψοδοσίας τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου» ἐπίσκεψη τῆς Ἁγίας Ζώνης στά Μαδεμοχώρια (τῆς ἐπαρχίας Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους).

Ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Διονύσιος (1871 – 1874) μέ ἐπιστολή του στίς 17 Ἰουλίου 1873 παρακαλεῖ τή Μονή νά σταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στήν ἐπαρχία του, «διότι ἡ κατάρατος ἐπιδημική νόσος πολλάς ψυχάς εἰς Ἅδην ἀπο-στέλλει». Προφανῶς θά πρόκειται γιά τήν ἴδια ἐπιδημική ἀσθένεια, ἡ ὁποία, φαίνεται, ἐξαπλώθηκε καί σέ ἄλλα χωριά τῆς ἐπαρχίας του.

Ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἀμβρόσιος (1875 – 1877) μέ ἐπιστολή του στίς 29 Ἰουλίου 1875 ζητεῖ ἀπό τή Μονή νά ἀποσταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στό χωριό Παλαιοχώρι, κοντινό τῆς Λιαρίγκοβης, γιά τήν ἴδια ἴσως ἐπιδημική ἀσθένεια.

Ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Θεόκλητος (1877 – 1879) μέ ἐπιστολή του στίς 8 Ἰουνίου1878 προσκαλεῖ τήν Ἁγία Ζώνη ἀπό τή Μονή « παιδολετῆρος Νόσου ὑπαρχούσης ἐν Ἱερισσῷ», ἐπειδή, δηλ. ὑπῆρχε καταστροφική γιά τά παιδιά ἀσθένεια στήν Ἱερισσό (παλιά καί πρώτη ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς), ἡ ὁποία (ἀσθένεια) ἦταν κάποια ἐπιδημική ἀσθένεια, ἀγνώστου εἴδους.

Ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ Μελέτιος (1879 – 1890) μέ ἐπιστολή του στίς 8 Σεπτεμβρίου 1880 παρακαλεῖ τή Μονή νά σταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στή Λιαρίγκοβη, ἴσως λόγῳ ἐμφάνισης κάποιας ἐπιδημικῆς ἀσθένειας.

Τέλος, ὁ ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους Ἱλαρίων (1890 – 1899) μέ ἐπιστολή του στίς 25 Ἰουλίου 1892 παρακαλεῖ τή Μονή νά σταλεῖ ἡ Ἁγία Ζώνη στά Ρεβενίκια (σημ. Μεγάλη Παναγία) κοντινῆς τῆς Λιαρίγκοβης, μᾶλλον γιά τήν ἐμφάνιση ἐπιδημικῆς ἀσθένειας.

Ἀπό τό Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μονῆς Βατοπαιδίου διαπιστώνεται ὅτι οἱ περισσότερες αἰτήσεις τῶν ἐπισκόπων Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους γιά μετάκληση τῆς Ἁγίας Ζώνης στήν ἐπαρχία τους ἔγιναν δεκτές, γιά νά ἀκολουθήσουν, μετά τόν ἐρχομό τους στήν ἐπαρχία τους, τά καθιερωμένα προσκυνήματα μέ τίς γνωστές λιτανεῖες μέσα στά μολυσμένα ἀπό τίς ἀσθένειες χωριά.

Στήν Πατριαρχική καί Σταυροπηγιακή Ἱερά Μονή τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας (ἱδρυμένης τό 888 μ.Χ.) βρίσκονται φυλασσόμενα ἱερά λείψανα (ἡ κάρα καί τμῆμα τοῦ δεξιοῦ ποδιοῦ) τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας. Ἀπό τήν ἔρευνά μου στό Ἀρχεῖο τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἀρναίας (Κατάστιχον Ληψοδοσίας) διαπιστώθηκε ὅτι κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας ἡ κάρα τῆς Ἁγίας μετακλήθηκε πολλές φορές στή Λιαρίγκοβη καί γενικά στήν ἐπισκοπική ἐπαρχία Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους, ἀλλά καί ἀργότερα, πού ἡ ἐπαρχία πῆρε τόν τίτλο Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου (1940 κ. ἑ.). Σκοπός τῶν μετακλήσεων ἦταν, κυρίως, οἱ ἐμφανιζόμενες ἐπιδημίες καί θεομηνίες στήν περιοχή.

Ἀπό τίς νεότερες μετακλήσεις στήν Ἀρναία (στά χρόνια 1945 – 1948) ἀναδημοσιεύουμε ἕνα θαῦμα, πού συνέβη κατά τήν ἀρχιερατεία τοῦ τότε Μητροπολίτη Διονυσίου (1944 – 1951), ὁ ὁποῖος τό καταγράφει στό βιβλίο του γιά τήν Ἱερά Μονή τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας[2] καί ἔχει σχεδόν αὐτούσιο ὡς ἑξῆς:

«Χειμών τοῦ 1948. Ἡ ἐπαρχία Ἀρναίας τελείως ἀποκλεισμένη. Ἀποκεκομμένη ἀπό τήν ἄλλην Ἑλλάδα. Τήν σπαράσσει ὁ ἐμφύλιος πόλεμος….Ψωμάκι δέν ὑπάρχει. Φάρμακα τίποτε. Πεῖνα καί συμφορά. Ἑξακόσια καί πλέον κρούσματα τύφου μαστίζουν τήν πόλιν. Οὔτε φάρμακα, οὔτε γάλα, οὔτε ἕνα λεμόνι. Οἱ ζωντανοί δέν προκάνουν νά θάπτουν τούς πεθαμένους. Εἰς τάς ἀγωνιώσας προσκλήσεις τοῦ Μητροπολίτου κάποτε ηὐδόκησεν ὁ Ἐρυθρός Σταυρός νά ἀποστείλῃ μέ τό ἀεροπλάνον ἕνα τενεκέν μέ 25 κιλά σκόνιν γάλακτος. Καί τοῦτο δι’ ἑξακοσίους καί πλέον τυφιῶντας ἀσθενεῖς. Τό διεμοίρασεν ὁ Σεβασμιώτατος μέ τό κουταλάκι τοῦ γλυκοῦ! Ἀπεστάλη κάποια ὑγιειονόμος γραία, Τσουμπλακίδου ἐπονομαζομένη, νά ἐξετάσῃ τά νερά. Τά εὑρῆκεν ὅλα μεμολυσμένα. Τά ἔκλεισε καί ἔφυγεν!!

Καί ὁ ἐγκαταλελειμμένος κόσμος πάλιν καταφεύγει εἰς τόν Δεσπότην. Ζητεῖ ἀπ’ αὐτόν τήν βοήθειαν. Καί ὁ Δεσπότης ἀπαντᾷ: «Τρέξτε εἰς τήν Ἁγίαν Ἀναστασίαν. Νά ἔλθῃ ἐδῶ ἡ Φαρμακολύτρια καί αὐτή θά μᾶς σώσῃ!!».

Πράγματι τήν ἑπομένην – χιόνι ἕνα μέτρον – ἦλθε ὁ Ἱερομόναχος, κομίζων τό πολύτιμον κυτίον μέ τήν πανέντιμον Κάρα τῆς Ἁγίας …

Ἐπηκολούθησε πανηγυρικωτάτη ἡ ὑποδοχή. Λιτανεία μεγαλειώδης ἐπηκολούθησε μέσα εἰς τήν πόλιν…

Ἅμα τῇ εἰσόδῳ τῆς Ἁγίας ἀμέσως ἐσταμάτησαν ὅλα τά κρούσματα τοῦ τύφου. Δέν ἐσημειώθη ἀπό τήν στιγμήν ἐκείνην κανέν ἄλλο καί ὅλα τά ὑπάρχοντα ἐθεραπεύθησαν. Θάνατος δέν ἐπτερύγισε πλέον εἰς τήν στέγην κανενός. Καί ἡ κάποτε μετά τρίμηνον ἐπανελθοῦσα ὑγιεινολόγος κ. Τσουμπλακίδου διεκήρυξεν ὅτι: «χάρις εἰς τά μέτρα πού ἔλαβεν αὐτή, ἐσταμάτησεν ἡ ἀρρώστια». Καί ὅταν εἰς τήν πλατεῖαν τῆς πόλεως ἠκούσθη τοῦτο διακηρύττουσα, ἡ πλατεῖα τῆς πόλεως ἀντήχησε ἀπό τόν πολύστομον καί σαρκαστικόν εἰς βάρος της γέλωτα τοῦ κόσμου!!!».

Σημειώσεις:

[1] Βλ. Δημ. Θ. Κύρου, Ἡ μετάκληση τῆς Ἁγίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος στήν ἐπισκοπική ἐπαρχία Ἱερισσοῦ καί Ἁγίου Ὄρους κατά τή δεύτερη πεντηκονταετία τοῦ 19ου αἰώνα (Πληροφορίες ἀπό τό Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μονῆς Βατοπαιδίου), ΑΡΝΑΙΑ, τχ. 62/ Ἰαν. – Μάρτ. 2004, σσ. 9 – 10. [Συμπληρωματικά βλ. Κων. Θ. Χιούτη, 1. Οἱ σχέσεις τῆς Λιαρίγκοβης (Ἀρναίας) μέ τήν Ἱ. Μονή Βατοπαιδίου 1865 – 1888. Πληροφορίες ἀπό τά Κατάστιχα τῆς Μονῆς, Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, τχ. 38/ Ἰαν. – Μάρτ. 1998, σσ. 10 – 11, καί 2. Μιά ζωϊκή ἀσθένεια στή Λιαρίγκοβη καί στήν εὐρύτερη περιοχή ἀντιμετωπίζεται μέ τή μεταφορά τῆς Τιμίας Ζώνης καί τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Μοδέστου (1920), Η ΑΡΝΑΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, τχ. 56/ Ἰούλ. – Σεπτ. 2002, σσ. 8 – 9].

[2] Μητροπολίτου Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Διονυσίου, Ἡ Ἁγία Ἀναστασία ἡ Φαρμακολύτρια καί ἡ ὁμώνυμος Ἱερά Μονή. Ὁ Ἅγιος Θεωνᾶς Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Β΄ κτίτωρ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Τό ἅγιον λείψανον αὐτοῦ. Τά σύγχρονα θαύματα τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας, Θεσσαλονίκη 1950, σσ. 17 – 18.

 

πηγή:  orthodoxostypos.gr