Ὁ ἁμαρτάνων ἄνθρωπος - Ὁ μετανοῶν ἄνθρωπος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ
16 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020
Ἀπόστολος: Α΄ Κορ. στ΄ 12-20
Εὐαγγέλιον: Λουκ. ιε΄ 11-32
Ἦχος: β΄.- Ἑωθινόν: Β΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

“πάτερ, ἥμαρτον” (Λουκ. ΙΕ΄ 21)

Ὁ ἁμαρτάνων ἄνθρωπος

Μίαν παραβολήν, φίλε μου ἀναγνῶστα, καὶ ἴσως τὴν πλέον συγκινητικὴν καὶ διδακτικήν, μᾶς διδάσκει σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν. Μίαν παραβολὴν καὶ διδαχὴν ἥτις, – κατὰ τὴν σύμφωνον γνώμην

τῶν Ἁγίων Πατέρων – θὰ ἤρκει διὰ τὴν σωτηρίαν ἡμῶν, ἀκόμη καὶ ἂν δὲν ὑπῆρχεν, ἄλλό τι σωστικόν πλὴν ταύτης. Μίαν παραβολὴν διὰ τῆς ὁποίας καταδεικνύεται, ἀφ᾿ ἑνὸς μέν, ἡ τραγικὴ πτῶσις τοῦ ἁμαρτάνοντος ἀνθρώπου καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου τὸ ἄπειρον ἔλεος καὶ ἡ ἄπειρος ἀγάπη τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ ἡμῶν.

Λέγει, λοιπόν, ὁ Κύριος˙ “Ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς”. Ὁ νεώτερος τῶν δύο τούτων υἱῶν, παρουσιάζεται ὑπὸ τοῦ Κυρίου, ὡς ζωηρότερος καὶ πλέον εὐάλωτος εἰς τὴν κοσμικὴν ζωὴν καὶ νοοτροπίαν. Παρασύρεται ἀπὸ τὰς ὑποδείξεις τῶν φίλων του καί τινα ἡμέραν ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα του, ἀφ’ ἑνὸς ἵνα τοῦ προβάλῃ τὴν ἀσεβῆ του ἀπαίτησιν καὶ ἀφ’ ἑτέρου ἵνα τοῦ εἴπῃ τὴν ἀπόφασίν του ὅτι πρόκειται νὰ φύγῃ ἐκ τῆς πατρικῆς ἑστίας. Ὁ ταπεινὸς καὶ εὐλογημένος ἐκεῖνος πατήρ, αἰφνιδιάσθη ἀκούων τὴν τοιαύτην ἀπόφασιν, ἀλλὰ βλέπων τὸ ἀμετάθετον τῆς γνώμης τοῦ νεωτέρου υἱοῦ του, ὑποχωρεῖ καὶ συγκατατίθεται … Ἐμέρισε τὴν περιουσίαν του καὶ ἔδωσεν εἰς τὸν νεαρὸν “τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας” … Ἐκεῖνος, ἄνευ τινὸς τύψεως, “μετ’ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα … ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν” καὶ “ἐλεύθερος” ἐκ τῆς πατρικῆς προστασίας, ζῆ καὶ κινεῖται ἀσυστόλως καὶ ἀσώτως, διασκορπίζων τὴν περιουσίαν του!

Ἦλθεν, ὅμως, καὶ ἡ στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποίαν ἐξέλιπε καὶ ὁ τελευταῖος ὀβολός. Οὐ μήν δέ, ἀλλὰ σύν τούτῳ, “ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι”! Ἀρχικῶς, ἀνεζήτησεν ἐργασίαν καὶ ἐπειδὴ δὲν ἦτο τοῦτο ἐφικτόν, ἠναγκάσθη ἵνα συμβιβασθῇ εἰς τὴν εὐτελεστάτην ἐργασίαν τῆς βοσκῆς τῶν χοίρων! Ὁ μισθός του …ἀνύπαρκτος καὶ ἡ τροφή του ἐλαχίστη…! Τόσον ὀλίγη, ὥστε “ἐπεθύμει γεμίσαι τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ”.

Ἕως τοῦ σημείου τούτου, βλέπομεν τὴν κατάστασιν τοῦ ἀποστάτου ἁμαρτωλοῦ. Ἀρχικῶς αἰσθάνεται ἐλεύθερος καὶ εὐτυχής, ἀλλ’ ἐν συνεχείᾳ ἀποδυναμοῦται, πνευματικῶς καὶ μὴ ἔχων τὸ παραμικρόν …ἀναζητεῖ βοήθειαν καὶ στήριξιν ἐκ τῶν ἀδυνάμων καὶ πτωχῶν καὶ λιμοκτονούντων πνευματικῶς, ἀνθρώπων! Ὅμως, οὐδεὶς ἠδύνατο νὰ τὸν βοηθήσῃ οὐσιαστικῶς…

Ὁ μετανοῶν ἄνθρωπος

Συνεχίζων, ὁ Κύριος, τὴν διήγησιν τῆς παραβολῆς, περιγράφει τὴν ὁδὸν τῆς μετανοίας … “Εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν εἶπε”! Ἡ φράσις αὕτη καταδεικνύει… καὶ τὴν παραφροσύνην τῆς ἁμαρτίας, ἀλλὰ καὶ τὴν λογικὴν καὶ σωφροσύνην τῆς μετανοίας. Ἦλθεν εἰς… “τὰ συγκαλά του”, θὰ ἐλέγομεν! Τοῦτο εἶναι τὸ πρῶτο “βῆμα” τῆς μετανοίας! Νὰ αἰσθανθῇ ὁ ἁμαρτωλὸς τὴν ἐξαθλίωσίν του! Τοῦτο καὶ ἔγινεν εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Ἀσώτου. Ἐννόησε τὴν πτῶσιν του καὶ τὴν πνευματικήν του κατάπτωσιν καὶ συνειδητοποιεῖ ὅτι, μακρὰν τῆς πατρικῆς ἑστίας, εἶναι ἀδύνατον νὰ ἐπιβιώσῃ. Ὅταν ἦλθεν “εἰς ἑαυτόν”, ἡ πρώτη σκέψις του ἦτο ἡ εὐδαιμονία, τὴν ὁποίαν ἐβίωνον οἱ ὑπηρέται εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ πατρός του, τὴν ὁποίαν καὶ συνέκρινε μὲ τὴν ἰδικήν του τραγικότητα. “πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύουσιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι”! Ἡ δευτέρα δὲ σκέψις καὶ ἀπόφασις, ἦτο νὰ ἐπιστρέψῃ ἐν μετανοίᾳ καὶ δάκρυσι εἰς τὸν ἠγαπημένον πατέρα του.

Ὁ πατὴρ αὐτοῦ, ὡς συνάγεται ἐκ τῆς παραβολῆς, δὲν ἔπαυσεν ἵνα ἀνησυχῇ διὰ τὸν ἄσωτον υἱόν του. Ἀφ’ ἧς στιγμῆς οὗτος ἀπέδρασε καὶ ἀπεμακρύνθη, ὁ σεμνὸς οὗτος γέρων, ἀναμένει αὐτὸν ἵνα ἐπανέλθῃ!… Καὶ ὅταν βλέπη τοῦτον νὰ ἔρχεται, καθόλου ἀγνώριστος καὶ ἀλλοιωμένος ἐκ τῆς ἁμαρτίας, σπεύδει ἵνα ὑποδεχθῇ καὶ ἐνισχύσῃ τοῦτον καὶ “ὑποστυλώσῃ“ πνευματικῶς! Ὁ υἱός, ἐμφανῶς “σοκαρισμένος”, πίπτει καὶ προσκυνεῖ εἰς τοὺς πατρικοὺς πόδας… καὶ ὁ Πατήρ, …“ἐσπλαγχνίσθη, καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν”. Τοιουτοτρόπως ὑποδέχεται ὁ Κύριος τὸν μετενοημένον ἁμαρτωλόν… Ἄνευ ἀπειλῶν καὶ ὀνειδισμῶν καὶ προσβολῶν! Μόνον διὰ τῆς ἀπείρου Πατρικῆς Αὐτοῦ ἀγάπης…! Καὶ ὅτε, ὁ ἄσωτος, “Εἶπε… πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου”, ὁ Θεῖος Ἐκεῖνος Πατήρ, ὄχι μόνον ἀπεδέχθη τὴν μετάνοιαν αὐτοῦ, ἀλλὰ καί… “Εἶπε… πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ· ἐξενέγκατε τὴν στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας, καὶ ἐνέγκαντες τὸν μόσχον τὸν σιτευτὸν θύσατε, καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν, ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη”!

Συνεχίζει, βεβαίως, ἡ παραβολή, διὰ τῆς γνωστῆς βαρυθυμίας καὶ δυσθυμίας τοῦ πρεσβυτέρου υἱοῦ, ἀντιδρῶντος τούτου εἰς τὴν τοιαύτην ὑποδοχὴν τοῦ ἀσώτου ἀδελφοῦ του. Ἂς μὴ εἰσέλθωμεν εἰς τὴν ἑνότητα ταύτην, καθότι ὁ χρόνος καὶ ὁ χῶρος περιορίζουσιν ἡμᾶς.

Ἂς ἐπιμείνωμεν ὀλίγον εἰς τὴν δύναμιν τῆς μετανοίας ἥτις εἶναι ἡ μόνη, πρὸ τῆς ὁποίας ὑποκλίνεται καί… ὁ ἴδιος ὁ Κύριος! Ἅπαντες εἴμεθα ἁμαρτωλοί, ἄλλοι περισσότερον τοῦ ἐν λόγῳ ἀσώτου υἱοῦ καὶ ἄλλοι ὀλιγώτερον…! Τοῦτο, ὡς παρατηροῦμεν, δὲν ἀπασχολεῖ ποσῶς τὸν Οὐράνιον Πατέρα! Ἐν προκειμένῳ, δὲν ἀνεζήτησε τὴν παραμικρὰν λεπτομέρειαν διὰ τὴν ἁμαρτωλὸν πορείαν τοῦ υἱοῦ Αὐτοῦ. Ἀπολαμβάνει, μόνον θὰ ἐλέγωμεν, τὴν ἐπιστροφὴν αὐτοῦ, ὡς “ἐκ θανάτου ἀναστάσεως”.

Ταπείνωσις καὶ μετάνοια

Ταύτην τὴν ἐπιστροφήν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἴθε νὰ ζηλώσωμεν καὶ βιώσωμεν, ἵνα γενώμεθα δεκτοὶ καὶ ὑποδεκτοὶ εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Πατρὸς καὶ μέτοχοι τῶν Οὐρανίων ἀγαθῶν τῆς ἀπολαύσεως. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

πηγή:  http://orthodoxostypos.gr