Τὸ καθαρὸν καὶ τὸ ἀκάθαρτον, μὲ καὶ χωρίς, …εἰσαγωγικά

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΖ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2021
Ἀπόστολος: Β΄ Κορ. στ΄ 16-ζ΄1
Εὐαγγέλιον: Ματθ. ιε΄ 21-28
Ἦχος: γ΄.-Ἑωθινόν: Γ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

«καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε,
κἀγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς» (Β΄ Κορ. ΣΤ΄ 17)

Τὸ καθαρὸν καὶ τὸ ἀκάθαρτον,
μὲ καὶ χωρίς, …εἰσαγωγικά

Κάποτε ἕνας μοναχός, εἶχεν ἔλθει εἰς τὸν κόσμον, διὰ νὰ τακτοποιήσῃ κάποια θέματα τῆς σκήτης του.

Ἐνῶ, λοιπόν, προχωροῦσε, διὰ νὰ φθάσῃ εἰς τὸν προορισμόν του, ἠσθάνθη ὅτι δίπλα του συνεβάδιζε καὶ κάποιος ἄλλος… Ἀνησύχησεν ὄντως, καὶ γυρίζοντας τὸ βλέμμα του πρὸς τὸν ἄγνωστον… συνοδοιπόρον, κατάλαβε, ὅτι ἐπρόκειτο διὰ κάποιον… Ἄγγελον Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εἶχε σταλεῖ ἀπὸ τὸν Κύριον, διὰ νὰ διδάξῃ τὸν ἐν λόγῳ μοναχόν. Ἐνῶ λοιπὸν ἐβάδιζον, …εἰς κάποιαν ἄκρην τοῦ δρόμου, ὑπῆρχον δυσώδεις ἀκαθαρσίαι. Ὁ Ἄγγελος προσεπέρασεν, ἀδιαφορῶν διὰ τὴν τοιαύτην ἀσχημίαν καὶ δυσωδίαν. Ἀντιθέτως, ὅμως, ὁ συνοδοιπόρος μοναχός, ἀπέστρεψε μετὰ βδελυγμίας τὸ πρόσωπόν του καὶ ἔκλεισε τὴν ὄσφρησίν του, διὰ νὰ ἀποφύγῃ τὴν δυσωδίαν. Συνέχισαν βαδίζοντες, ἕως ὅτου – φθάνοντες εἰς τὴν πόλιν, – συνήντησαν κάποιαν γυναῖκα κεκαλλωπισμένην καὶ «εὐωδιάζουσαν» ἐκ τῶν, πρὸς τὸν καλλωπισμὸν αὐτῆς, ἀρωμάτων. Ὁ Ἄγγελος, …ἀπέστρεψε τὸ πρόσωπόν του καὶ ἐδυσφόρησε διὰ τὴν «εὐωδίαν»! Ὁ μοναχός, ὅμως, σεμνοπρεπῶς ἀπέστρεψε καὶ οὗτος τὸ πρόσωπόν του, ὅμως… ὠσφράνθη καὶ ἀπήλαυσε τὴν εὐωδίαν τῶν ἀρωμάτων!

Ἀνησύχησεν, ὅμως, καὶ ἔσπευσε νὰ ἐρωτήσῃ τὸν Ἄγγελον διὰ τήν… «περίεργον» συμπεριφοράν του˙ καὶ ἐκεῖνος τοῦ ἐξήγησεν ὅτι αἱ φυσικαί… δυσωδίαι δὲν ἐνοχλοῦν τὸν Θεόν, ἀλλὰ καὶ τὴν πνευματικήν μας πρόοδον καὶ ἀνύψωσιν, ἐνῶ ἀντιθέτως, αἱ τοιαῦται «εὐωδίαι» ὡς ἐκεῖναι ποὺ ἀναδίδονται ἀπὸ τοὺς καλλωπιζομένους καὶ θέλοντας νὰ ἐντυπωσιάζουν καὶ προκαλοῦν, …εἶναι δυσωδίαι διὰ τὸν Θεόν. Διὰ τοῦ τοιούτου παραδείγματος, ἠθέλησεν ὁ Κύριος νὰ δείξῃ καὶ εἰς τὸν ἐν λόγῳ μοναχόν, ἀλλὰ καὶ εἰς ὅλους ἡμᾶς, ποῖον εἶναι τὸ εὔοσμον καὶ εὐπρόσδεκτον εἰς τὸν Κύριον, ἀλλὰ καὶ ποίας «εὐωδίας καὶ καλλωπισμοὺς» ἀπεχθάνεται καὶ βδελύσσεται Οὗτος.

«ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε»!

Ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἐν προκειμένῳ, καλεῖ τοὺς Κορινθίους νὰ μὴ ἔρχωνται εἰς ἐπαφὴν μὲ τοὺς εἰδωλολάτρας καὶ τὰς εἰδωλολατρικάς των θεωρίας, ὑπενθυμίζων εἰς αὐτούς, τὴν σχετικὴν ἀπαγόρευσιν τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου! Ὄντως δέ, εἰς ἅπασαν τὴν ἱστορικὴν «πορείαν» τοῦ Ἑβραϊκοῦ λαοῦ, ὁ Κύριος ἀπαιτοῦσεν ἀπὸ αὐτοὺς νὰ μὴ ἔχουν τὴν παραμικρὰν ἐπαφήν, (σωματικὴν ἢ ψυχικήν), μετὰ τοῦ οἵουδήποτε, ὅστις καὶ δὲν ἦτο… ὁμοεθνής των! Τοιουτοτρόπως, θὰ διετηρεῖτο ὅλος ὁ λαὸς καθαρός, καὶ θά… «ἠδύνατο» ὁ Κύριος νὰ προσεγγίζῃ καὶ νὰ συμπαρίσταται εἰς τοῦτον!

Ἐπειδή δε, ἐκεῖ εἰς τὴν Κόρινθον ὑπῆρχεν ἰδιαιτέρως ἔντονος εἰδωλολατρικὴ κοινότης καὶ ἐπηρέαζεν αὕτη τοὺς ἐκεῖσε Χριστιανοὺς διὰ τῶν ἐθίμων καὶ εἰδωλολατρικῶν ἐκδηλώσεών των, πολλοὶ ἔσπευδον καὶ ἐφιλίαζον καὶ συμμετεῖχον εἰς τὰς ἐκδηλώσεις των καὶ ἠκολούθουν ἑκάστοτε τὸν τρόπον ζωῆς τῶν ἀπίστων!

Ὅμως, ἡ καθαρότης τὴν ὁποίαν ἐν προκειμένῳ, συνιστᾷ ὁ θεῖος Ἀπόστολος, ἀφορᾷ καὶ εἰς τὴν ἠθικὴν καθαρότητα! «Ὑμεῖς γὰρ ναὸς Θεοῦ ἐστε ζῶντος», λέγει ὀλίγον ἐνωρίτερα, …θέλων τοιουτοτρόπως, ἀφ’ ἑνὸς νὰ δείξῃ τί ἀξίαν ἔχει τοῦτο τὸ φθαρτὸν καὶ σάρκινον σῶμα, τὸ ὁποῖον περιβαλλόμεθα, ἀφ’ ἑτέρου δέ, νὰ καταδείξῃ τὴν προσοχήν, τὴν ὁποίαν πρέπει νὰ ἐπιδεικνύωμεν, διὰ τὴν διατήρησιν αὐτοῦ (τοῦ σώματος), εἰς τὴν ἄκραν πνευματικὴν καθαρότητα. Τοῦτο, ἀκριβῶς, ἐπισημαίνει καὶ ὑπενθυμίζει κατ’ ἐπανάληψιν, καὶ εἰς τοὺς Κορινθίους, ἀλλὰ καὶ εἰς ὅλους σχεδὸν τοὺς παραλήπτας τῶν ἐπιστολῶν του! «Δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ» (Α΄ Κορ. Στ΄ 20), θὰ τοὺς εἴπῃ˙ καὶ εἰς ἄλλην στιγμήν, «Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν; Εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός» (Α΄ Κορ. Γ΄ 16-17). Διὰ παραλλήλων λόγων, θὰ γράψῃ καὶ θὰ συστήσῃ καὶ πρὸς τοὺς Ρωμαίους (ΙΒ΄ 1-3) ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς Θεσσαλονικεῖς (Α΄ Θεσ. Δ΄ 3)!

Ἡ «ἀπαιτουμένη» καθαρότης ὑπὸ τοῦ Θεοῦ

Εἰς ἅπασαν τὴν Καινὴν Διαθήκην παρατηροῦμεν ὅτι οὐδαμοῦ ἐντέλλεται ὁ Κύριος περὶ τῆς καθαρότητος τοῦ σώματος, – ἐν ἀντιθέσει μὲ τὰς διατάξεις τοῦ νόμου τοῦ Μωϋσέως, ὅστις πολλάκις ἐπέβαλε καὶ τὸν σωματικόν καθαρισμόν. Ἀντιθέτως δέ, εἴς τινα περίπτωσιν καὶ ὅταν οἱ Φαρισαῖοι εἶδον τοὺς μαθητὰς νὰ τρώγουν ἄρτον… «ἀνίπτοις χερσί», διεμαρτυρήθησαν εἰς τὸν Κύριον, διότι παρεβιάζετο ἡ Μωσαϊκή των παράδοσις! Ἐπ’ εὐκαιρίᾳ… ὁ Κύριος διδάσκει, ποία εἶναι ἡ καθαρότης, εἰς τὴν ὁποίαν ἀρέσκεται…! «καὶ ἰδόντες τινὰς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ κοιναῖς χερσί, τοῦτ᾿ ἔστιν ἀνίπτοις, ἐσθίοντας ἄρτους, ἐμέμψαντο· …Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς… Οὐδέν ἐστιν ἔξωθεν τοῦ ἀνθρώπου εἰσπορευόμενον εἰς αὐτὸν ὃ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι, ἀλλὰ τὰ ἐκπορευόμενά ἐστι τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον» (Μᾶρκ. Ζ΄ 2-15).

Κατὰ παρόμοιον τρόπον ἐνεργεῖ (ὁ Κύριος) καὶ ὅταν ἐπεσκέφθῃ τὴν οἰκίαν τινὸς Φαρισαίου, ὅστις τὸν ἐμέμφθη, διότι δὲν ἐπλύθη ὁ Κύριος πρὸ τοῦ φαγητοῦ. Καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν αὐτήν, ὁ Ἰησοῦς διδάσκει τὴν ψυχικὴν καθαρότητα, καὶ παρακάμπτει τὴν ἀντίστοιχον σωματικήν! «Ὁ δὲ Φαρισαῖος ἰδὼν ἐθαύμασεν ὅτι οὐ πρῶτον ἐβαπτίσθη πρὸ τοῦ ἀρίστου. Εἶπε δὲ ὁ Κύριος πρὸς αὐτόν· νῦν ὑμεῖς οἱ Φαρισαῖοι τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ πίνακος καθαρίζετε, τὸ δὲ ἔσωθεν ὑμῶν γέμει ἁρπαγῆς καὶ πονηρίας» (Λουκ. ΙΑ΄ 38-39).

Συνεπῶς, ἡ μὲν σωματικὴ καθαρότης εἶναι ἀπαραίτητος διὰ τὴν ὑγείαν τοῦ σώματος, ἡ δὲ ἀντίστοιχος, ψυχική, ποιεῖ τὸν ἄνθρωπον… καταδεκτικὸν τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ καί, σχετικῶς, ἄξιον κοινωνὸν καὶ μέτοχον τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐν ταὐτῷ δὲ καὶ κληρονόμον τῆς Αἰωνίου ζωῆς καὶ Βασιλείας. Ἀξίζει, κάποιος, νὰ ἐντρυφήσῃ εἰς τὰς ὡς ἄνω ἁγιογραφικὰς παραπομπάς, διότι θὰ ἴδῃ… λεπτομερῆ σύγκρισιν καὶ ἀναφορὰν τοῦ Κυρίου, ἐπὶ τοῦ θέματος τῆς σωματικῆς καὶ ψυχικῆς καθαρότητος.

Βεβαίως, ἡ εὐλάβεια καὶ ἡ ἁπλοϊκότης τῶν προγόνων ἡμῶν, συνεδύαζε μετὰ τῆς ἀπαραιτήτου ψυχικῆς καὶ συνειδησιακῆς καθαρότητος, καὶ τήν, κατὰ τὸ δυνατόν, στοιχειώδη σωματικὴν τοιαύτην. Τοῦτο ἐβλέπομεν, – συμβαίνει δὲ καὶ σήμερον – εἰς τὴν προετοιμασίαν ἐκείνων οἵτινες καὶ διὰ τῆς πλύσεως τῶν σωμάτων, καὶ διὰ τῆς ἀπαραιτήτου νηστείας, πλησιάζουν  διὰ νὰ μεταλάβουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων! Ὅμως, αἱ τοιαῦται εὐλαβεῖς συνήθειαι, δὲν θὰ πρέπῃ ἐπ’ οὐδενὶ νὰ παρεκκλίνουν ἡμᾶς ἀπὸ τήν, ὑπὸ τοῦ Κυρίου, ὑποδεικνυομένην ψυχικὴν καὶ πνευματικὴν κάθαρσιν! Τὴν καθαρότητα ἐκείνην ἥτις καθιστᾷ τὸ σῶμα ἡμῶν «ναὸν τοῦ ἐν ἡμῖν Ἁγίου Πνεύματος».

Κλείοντες τὸ παρόν, ἂς ἐνθυμηθῶμεν τοὺς σαφεστάτους, ἐν προκειμένῳ, λόγους τοῦ Ἀποστόλου, «Ὥστε ὃς ἂν ἐσθίῃ τὸν ἄρτον τοῦτον ἢ πίνῃ τὸ ποτήριον τοῦ Κυρίου ἀναξίως, ἔνοχος ἔσται τοῦ σώματος καὶ αἵματος τοῦ Κυρίου. Δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτόν, καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω· ὁ γὰρ ἐσθίων καὶ πίνων ἀναξίως κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει, μὴ διακρίνων τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου. Διὰ τοῦτο ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί» (Α΄ Κορ. ΙΑ΄ 27-30).

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου, Ἱεροκήρυξ Ἱ. Μ. Πατρῶν

 

πηγή: orthodoxostypos.gr