Ἡ ρίζα τοῦ κακοῦ

ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019
Ἀπόστολος: Α΄ Κορ. α´ 10 – 17
Εὐαγγέλιον: Ματθ. ιδ΄ 14 – 22
Ἦχος: βαρύς.- Ἑωθινόν: Η΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

“μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα” (Α΄ Κορ. Α΄ 10).
Ἡ ρίζα τοῦ κακοῦ

Ἐὰν κοιτάξωμεν, ἀδελφοί μου, εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ κόσμου, θὰ ἴδωμεν καὶ θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι ὁ

κόσμος ἀνέκαθεν ἕως καὶ σήμερον, εὑρίσκεται εἰς μίαν διαρκῆ ταραχὴν καὶ ἄπειρα κακὰ τὸν μαστίζουν καὶ τὸν ταλαιπωροῦν. Ὅταν δὲ λέγομεν, “κόσμος”, ἐννοοῦμεν τὸν ἄνθρωπον καθ’ ὅλην τὴν ἱστορικὴν αὐτοῦ πορείαν. Ἰδιαιτέρως δέ, τὸν μεταπτωτικὸν ἄνθρωπον, ὅστις καταβαρυνόμενος ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας, ἐπολλαπλασίαζε ταύτην καὶ τοιουτοτρόπως τὸ κακὸν ἐγίνετο περισσότερον σκληρὸν καὶ ἀνθεκτικὸν εἰς τὴν πάροδον τοῦ χρόνου. Παρατηροῦντες δέ, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι εἰς ὅλα αὐτὰ τὰ κακά, τὰ ὁποῖα ἐνεφανίσθησαν καὶ συνεχίζουν νὰ ἐμφανίζωνται εἰς τὴν ζωήν μας, μία εἶναι κυρίως ἡ “ρίζα”˙ καὶ αὕτη καλεῖται, “ἐγωϊσμός”.
Κατὰ τὴν κοινὴν ἄποψιν τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, δὲν ὑπάρχει ἁμάρτημα καὶ πτῶσις ἀνθρωπίνη, ἡ ὁποία νὰ μὴ “βλαστάνῃ” ἐπὶ τῆς ὑπερηφανείας. Ἀπὸ τῆς μικροτέρας ἁμαρτίας, – εἴτε πολυλογία λέγεται αὕτη, εἴτε ἀργολογία, εἴτε ἀπρεπὴς καὶ ἐφάμαρτος λογισμός, εἴτε ψεῦδος, εἴτε ἐμπάθεια, εἴτε μῖσος καὶ κακία, εἴτε…, εἴτε…, εἴτε… – ἕως τῆς χειρίστης καὶ ἀποκρουστικωτέρας, – πορνείας, μοιχείας, βλασφημίας, εἰδωλολατρίας – ἅπασαι ἐρείδονται ἐπὶ τοῦ “τέρατος” τοῦ ἐγωϊσμοῦ. Πρῶτος ὁ Κύριος μᾶς ἐπέστησε τὴν προσοχὴν ὡς πρὸς τοῦτο τὸ ἁμάρτημα, ἀφ’ ἑνὸς μὲν διὰ τῆς ἰδίας αὐτοῦ πολιτείας καὶ διαγωγῆς, – “ἐταπείνωσεν ἑαυτὸν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ” (Φιλιπ. Β΄ 8) – καὶ ἀφ’ ἑτέρου διὰ τῆς ὑπερόχου καὶ μοναδικῆς διδασκαλίας Του, ἰδίᾳ δέ, ἐκείνης τῆς “ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίας”. Εἰς ταύτην τὴν ὁμιλίαν βλέπομεν οὐσιαστικῶς τὸν μακαρισμὸν τῶν… ταπεινοφρόνων! Μακαρίζονται, βεβαίως, “οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι”, ἀλλὰ ποῖοι εἶναι οὗτοι; “οἱ ταπεινοὶ καὶ συντετριμμένοι τὴν διάνοιαν”, θὰ ἀπαντήσῃ ὁ χρυσόρρειθρος ποταμὸς τῆς σοφίας, ὁ Χρυσόστομος. Ποῖοι εἶναι οἱ “πενθοῦντες“; Ὄχι ἀσφαλῶς ἐκεῖνοι ποὺ θρηνοῦν διὰ τὸν θάνατον οἰκείων προσώπων, ἀλλὰ ἐκεῖνοι οἵτινες πενθοῦν καὶ κλαίουν διὰ τὰς ἁμαρτίας των. Οἱ ταπεινοί, ποὺ αἰσθάνονται τὰς πτώσεις των. Ποῖοι… “οἱ πραεῖς”; Ποῖοι “οἱ πεινῶντες τὴν δικαιοσύνην”; Ποῖοι “οἱ ἐλεήμονες”; Ποῖοι “οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ”;… καὶ διὰ νὰ μὴ μακρυγορῶμεν, ἐπαναλαμβάνομεν ὅτι, ἅπασα ἡ διδασκαλία τοῦ Αἰωνίου Ραββί, ἀποτελεῖ ὕμνον… τῆς ταπεινώσεως καὶ τῶν ταπεινοφρόνων.

Σχίσμα!

Ἐὰν εἰς κάθε ἁμάρτημα, ὡς προείπομεν, “τροφοδότης” καὶ “ρίζα” εἶναι ὁ κατάρατος ἐγωϊσμός, πολλῷ μᾶλλον εἰς τοῦτο τὸ φοβερὸν κακὸν τοῦ “σχίσματος”, ἀποτελεῖ τὴν βασικὴν αἰτίαν. Λέγοντες δὲ “σχίσμα”, ἂς μὴν μείνωμεν μόνον εἰς τὴν ἀρχικὴν μορφὴν τοῦ παρόντος ἁμαρτήματος, ἀλλὰ νὰ παρατηρήσωμεν, πόσον τοῦτο γιγαντώνεται καὶ ἐξαπλοῦται μόνον ἐντὸς ἐλαχίστου χρόνου. “Σχίσμα”, σημαίνει… διαφωνία καὶ ἀντίλογος˙ πόσον… μικρὸ καὶ ἐλάχιστον κακόν, ἀκούεται! Θὰ ἔλεγέ τις, “μὰ διαφωνῶ! Νὰ μὴ ἀπαντήσω; νὰ ἀποδεχθῶ τό… λάθος, ἐφ’ ὅσον γνωρίζω ποῖον εἶναι τὸ σωστόν;” Καὶ ὅμως… Εἴδομεν ποτέ, διένεξίν τινα νὰ ἐξελίσσεται τόσον ὁμαλῶς, ὡς ἀκούεται τὸ προειρηθὲν ἐρώτημα; Εἴδομεν ποτέ, κάποιον νὰ ἀποδέχεται τόσον ἁπλῶς, τὴν λάθος ἐκτίμησίν του καὶ νὰ συμμορφοῦται εἰς τήν… τοῦ ἄλλου; Ἐκεῖ βεβαίως, ὅπου ὑπάρχουν ἄνθρωποι ἔχοντες τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ, πιθανῶς καὶ ὄχι πάντοτε…, δύναται νὰ κυριαρχήσῃ τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ σωστόν. Καὶ εἰς τοιαύτας συνάξεις, ὅμως, καὶ συζητήσεις, ἡ ἔρις καὶ ἡ ἀντιπαράθεσις καὶ τὸ σχίσμα, καὶ πολλάκις τὸ μῖσος καὶ ἡ κακία, εἶναι ἅμεσον ἐνδεχόμενον.
Ἐὰν ἀνατρέξωμεν εἰς τὴν Ἐκκλησιαστικὴν ἱστορίαν, εὐκόλως θὰ διαπιστώσωμεν τοῦ… λόγου τὸ ἀληθές! Πόθεν προῆλθον αἱ αἱρέσεις; Ἐκ τῆς ἐμμονῆς εἰς τὴν προσωπικὴν ἡμῶν ἄποψιν καὶ θεωρίαν! Λέγεται,… ὅτι ὁ αἱρεσιάρχης Ἄρειος εἶχε πεισθεῖ διὰ τὴν αἵρεσιν τὴν ὁποίαν ἐκήρυττεν, ἀλλ’ ὡς ὡμολόγησεν εἰς τὴν ἰδίαν τὴν μητέρα του – ἡ ὁποία βλέπουσα τὴν ἐνδεχομένην καθαίρεσιν καὶ τὸν ἀφορισμόν του, τὸν παρώτρυνεν εἰς τὴν μετάνοιάν του – δὲν προετίθετο νά… “κάνῃ πίσω“ διὰ νὰ μή… ταπεινωθῇ καὶ ὁμολογήσῃ τὴν πλάνην του! Τὸ ἴδιον δὲν συνέβη ἆραγε καὶ μὲ τὸν Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Νεστόριον, τὸν μετέπειτα αἱρεσιάρχην, ἀλλὰ καὶ τὸ ἴδιον δὲν συνέβη καὶ τὸ ἴδιον δὲν συμβαίνει εἰς τοιαύτας περιπτώσεις; Ἂς μὴ θεωροῦμεν, συνεπῶς τὸ κακόν, μόνον ἐν τῇ γενέσει του, ἀλλὰ μελετῶντες τὴν Ἁγίαν Γραφὴν καὶ τὴν ἱστορίαν, νὰ ταπεινούμεθα καὶ εἰρηνεύομεν ἐν ἀγάπῃ.

Ἡ Ἀλήθεια

Ὁ Κύριος εἶναι ἡ Ἀλήθεια, καὶ ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, εἶναι ὁ φορεὺς καὶ ἐκφραστὴς τῆς Ἀληθείας. “ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή” (Ἰωάν. ΙΔ΄ 6), εἶπε διὰ τὸν ἑαυτόν Του καὶ εἶναι τὸ μόνον ἱστορικὸν πρόσωπον, τὸ ὁποῖον παρουσίασεν ἑαυτόν, διὰ τοιούτων μοναδικῶν λόγων καὶ ἐννοιῶν. Ἡμεῖς δὲ οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ἀπεδέχθημεν καὶ ὁμολογοῦμεν τὴν Ἀλήθειαν ταύτην, καὶ κατὰ τὴν ὥραν τῆς Βαπτίσεώς μας ἀλλὰ καὶ ἐκφωνοῦντες τὸ Σύμβολον τῆς Πίστεως, εἰς τὰς καθημερινὰς ἱερὰς Ἀκολουθίας. Ἡ Ἀλήθεια δὲν χρειάζεται ἀντιπαραθέσεις καὶ διενέξεις! Εἶναι ἡ Ἀλήθεια, ἡ ὁποία ὁμολογεῖται ἀπὸ τὴν ἰδίαν τὴν συνείδησίν μας. Ὅστις θέλει, ἂς τὴν ἀκολουθῇ καὶ οὐδεὶς ὑποχρεοῦται, εἴτε νὰ τὴν ἀκολουθήσῃ, εἴτε, διὰ τῆς βίας καὶ τοῦ ἐξαναγκασμοῦ νὰ τὴν ἐπιβάλλῃ καὶ εἰς τοὺς ἄλλους. Ἡ Ἀλήθεια, εἶναι πάντοτε… Ἀλήθεια, καὶ δὲν ἔχει ἀνάγκην, οὔτε ὑπερασπίσεως, ἀλλ’ οὔτε διευκρινήσεως καὶ διορθώσεως. Μίαν μόνον “ἀνάγκην“, θὰ μᾶς ἔλεγεν ὁ Κύριος, ἔχει Αὕτη…! καὶ Αὕτη ὀνομάζεται… ΟΜΟΛΟΓΙΑ! Αὐτὴν τὴν ὁμολογίαν τῆς Ἀληθείας ζητεῖ ἀπὸ ἡμᾶς ὁ Κύριος! Ἡ Ἁγία ἡμῶν Μήτηρ (Ἐκκλησία), καὶ διευκρίνησε καὶ καθιέρωσε καὶ ἐδογμάτισε καὶ μᾶς παρέδωσε διὰ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, καὶ συνεπῶς δὲν ὑπάρχουν ἐκκρεμότητες, αἱ ὁποῖαι νὰ χρήζουν τῆς παρεμβάσεως… οὐδενός!!!
Αὐτὴ αὕτη ἡ Ἀλήθεια, θὰ εἴπῃ τις ὅτι “εὐθύνεται” διὰ πᾶσαν ἔριδα καὶ διχοστασίαν, ἀλλὰ θὰ ἐλέγομεν ὅτι, ἂς γνωρίζωμεν ταύτην καὶ ἂς προτιθέμεθα νὰ θυσιασθῶμεν χάριν Αὐτῆς, καί, ἂς μὴν γίνεται αὕτη αἰτία διχοστασιῶν καὶ κακιῶν καὶ μίσους διότι τότε θὰ χάσωμεν… καὶ τὴν ἰδίαν ταύτην!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

πηγή: http://orthodoxostypos.gr