καισιαριανήςΤοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος καί ῾Υμηττοῦ κ. Δανιήλ

Οἱ αἱρέσεις δέν εἶναι ἕνα ἄγνωστο οὔτε νέο φαινόμενο στή ζωή μας. Ἐκεῖνο ὅμως τό ὁποῖο εἶναι καί ἄγνωστο καί νέο εἶναι ἡ ἐπικινδυνότητά τους. Ἐν συνεχείᾳ περιγράφομεν τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων, ὥστε νά καταδειχθεῖ ἡ ἐπικινδυνότητά των:
1. Αἵρεσις στή ἐκκλησιαστική γλῶσσα σημαίνει τήν ἐπιλογή καί ἀποδοχή ἑνός μέρους ἤ τμήματος ἐκ τῆς πίστεως καί ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ αἱρετικός δηλαδή δέν ἀποδέχεται τήν συνολική πίστι τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Ἀπορρίπτει ἕνα τμῆμα αὐτῆς. Τό ἀποτέλεσμα
εἶναι νά ἀποκλίνει ἀπό τήν ὀρθοδοξία. Νά μήν ἔχει ἀκεραία τήν σώζουσα πίστι μέ συνέπεια νά μή σώζεται. Ἡ ἀκεραία πίστι εἶναι προϋπόθεσις τῆς σωτηρίας. Ἄν δέν ὑπάρχει ἀκεραία πίστι δέν εἶναι δυνατή ἡ σωτηρία. Ὅποιος δέν πιστεύει σωστά δέν μπορεῖ νά σωθεῖ. Μέ ἁπλᾶ λόγια θά πάει ὁ κόπος του χαμένος.
Οἱ αἱρέσεις προήρχοντο τόσο ἀπό τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας, ὅσο καί ἀπό ἐξωεκκλησιαστικούς χώρους. Θά ἦτο δυνατόν νά ἰσχυρισθεῖ κάποιος, ὅτι οἱ διδασκαλίες, ἤ τά συστήματα, τά ὁποῖα προήρχοντο ἀπό ἐξωεκκλησιαστικούς χώρους δέν θά ἔπρεπε νά ἐνδιαφέρουν τήν Ἐκκλησία. Αὐτόν τόν ἰσχυρισμόν προβάλλουν οἱ ποικιλώνυμοι αἱρετικοί γιά νά ἐξουδετερώσουν τήν ποιμαντική στρατηγική τῆς Ἐκκλησίας, ὥστε ἐλεύθεροι καί ἀνενόχλητοι νά δροῦν καταστροφικῶς στήν κοινωνία. Ὁ ἰσχυρισμός αὐτός εἶναι ἐσφαλμένος. Τό ἄν ὁ αἱρεσιάρχης ἦταν βαπτισμένος ὀρθόδοξος χριστιανός ἤ ὄχι ἦταν δευτερεῦον στοιχεῖο προκειμένου νά χαρακτηρισθεῖ μιά τάσι, κίνησι, ὁμάδα, φιλοσοφικό σύστημα ὡς αἵρεσις. Τό κριτήριο γιά νά χαρακτηρισθεῖ κάποιος αἱρετικός ἦταν, τό ἐάν ἀποσποῦσε τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τήν ὀρθόδοξη πίστι ἤ λατρεία ἤ ζωή. Ἱστορικῶς ἀποδεικνύεται αὐτή ἡ θέσις ἀπό τίς ἑξῆς δύο περιπτώσεις: Οἱ Βογόμιλοι ἐχαρακτηρίσθησαν αἱρετικοί ἄν καί ἦσαν φιλοσοφική τάσις πού ἀνακεφαλαίωνεν προχριστιανικές μαγικές ἀντιλήψεις. Ὁμοίως καί τό Ἰσλάμ ὡς αἵρεσιν τό ἐξεδέχετο ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός καί ὄχι ὡς ἄλλη θρησκεία, ὅπως ἰσχύει σήμερα.
Ἄρα λοιπόν αἱρετικός εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος διαιρεῖ τό σῶμα τῶν πιστῶν καί ἀποσπᾶ ἀπό τήν Ἐκκλησία τά μέλη της.
2. Οὐδέποτε μέχρι τόν εἰκοστό αἰῶνα εἶχε συσσωρευθεῖ «ἐπιστημονικῶς» τόση ἐμπειρία γιά τήν διακριτική καί δυσδιάκριτη ὑποδούλωσι τῶν ἀνθρώπων. Ὅλες οἱ βαρβαρότητες «αὐτοσχεδίαζαν» στό θέμα αὐτό. Γι᾿ αὐτό καί συχνά κατέφευγαν σέ «ὠμές» λύσεις. Χαρακτηριστική τέτοιας μορφῆς πρακτική ἦταν ὁ προσηλυτισμός τοῦ Ἰσλαμισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐγίνετο μέ τήν ἀπειλή τῆς θανατώσεως. Σήμερα ὅμως ἐφαρμόζονται ἐπιστημονικές μέθοδοι ὥστε ὁ χειρισμός τῆς προσωπικότητος τοῦ ὑποψηφίου ὀπαδοῦ νά εἶναι διακριτικός, ἀνεπαίσθητος καί ἀποτελεσματικός σέ σύντομο χρονικό διάστημα. Μέ συγκεκριμένες τεχνικές καί μεθοδεύσεις ἐπιτυγχάνεται ὁ πλήρης ἔλεγχος τῆς προσωπικότητος τοῦ ἄλλου.
Οἱ ἡγεσίες τῶν ὀργανώσεων χρησιμοποιοῦν τήν ἐπιστήμη γιά νά ὑποδουλώσουν συνανθρώπους μας. Καί αὐτό εἶναι ἕνα στοιχεῖο τῆς τρομακτικῆς ἐπικινδυνότητος τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων. Ὅταν μάλιστα συνεκτιμήσουμε τήν εὐκολία τῆς ἐπικοινωνίας, τῆς μεταφορᾶς πληροφοριῶν κτλ. Τότε ἀντιλαμβανόμεθα τό μέγεθος τῆς ἀπειλῆς.
3. Μερικές σύγχρονες αἱρέσεις ἐμφανίζονται καί λειτουργοῦν ὡς οἰωνεί κράτη. Πρόκειται γιά θρησκευτικά κράτη, μόνο πού δέν ἔχουν τό στοιχεῖο τῆς ἐδαφικότητος. Σ᾿ αὐτά τά θρησκευτικά κράτη ὑπάρχουν, ὅλα τά στοιχεῖα ἀπό τά ὁποῖα συγκροτεῖται ἕνα κράτος: λαός, ἡγεσία, συνείδησις κοινῆς «ἐθνικότητος» καί κοινῆς «πατρίδος», κοινή συνείδησις τοῦ συμφέροντος τῆς θεοκρατίας καί διάθεσι ὑπερασπίσεώς της μέχρι θανάτου, φορολόγησις τῶν ὀπαδῶν. Σέ ὡρισμένες ἀπό τίς νεοφανεῖς αἱρέσεις δέν ἀπουσιάζει καί ἕνας εἶδος στρατοῦ, ἤ ὑπάρχουν μυστικές ὑπηρεσίες ἀσφαλείας. Σέ ἄλλες διενεργεῖται καί κατασκοπεία πάσης φύσεως καί γιά κάθε χρήση.
Αὐτό πού ἀπουσιάζει ἀπό τίς ἡγεσίες αὐτῶν τῶν αὐταρχικῶν θρησκευτικῶν καθεστώτων εἶναι ἡ μέριμνα καί τό ἐνδιαφέρον τους γιά τό κοινό καλό. Οἱ ὀπαδοί ἔχουν μόνο ὑποχρεώσεις. Οὐδέν δικαίωμα. Ἐνῶ οἱ ὀπαδοί ζοῦν καί ἐργάζονται στά κοινόβια τῶν ὀργανώσεων, ὅταν ἀρρωστήσουν τούς ἐκδιώκουν καί τούς ἀποστέλλουν πίσω στίς οἰκογένειές τους ἄν ἔχουν, ἄν τούς δεχθοῦν, διά νά νοσηλευθοῦν καί νά ἀποθεραπευθοῦν. Σ᾿ αὐτές τίς θρησκευτικές αὐτοκρατορίες δέν ὐπάρχει φιλανθρωπία, φροντίδα γιά τόν πάσχοντα ἀδελφό. Τό «κοινό καλό» ταυτίζεται μέ τά συμφέροντα τῆς ὀργανώσεως.
4. Τά οὐσιώδη γνωρίσματά των εἶναι:
α) Πιστεύουν σέ μή Θεό. Θεοποιοῦν δηλαδή τόν ἡγέτη ἤ τήν συλλογική ἡγεσία. Ἔχουμε εἰδωλολατρεία.
β) Δέχονται τό ἀλάθητο, ὄχι τοῦ Θεοῦ, ἀλλά τοῦ ἡγέτου, ἤ τῆς ἡγεσίας τῆς ὀργανώσεως, ἤ τῆς συνταγῆς τῆς σωτηρίας.
γ) Θεωροῦν ὅτι ἡ ἡγεσία εἶναι ἁγία καί ὡς ἀλάθητη εἶναι ὁ ὑπέρτατος κριτής ζώντων τε καί νεκρῶν.
δ) Οἱ ὀπαδοί ξεριζώνονται ἀπό τό περιβάλλον τους καί διακόπτουν πᾶσαν διαπροσωπικήν καί λοιπήν σχέσιν μέ πάντα μή ὄντα μέλος τῆς ὁμάδος ἤ τῆς ὀργανώσεως.
ε) Διέπονται ἀπό αὐταρχική ἱεραρχία καί κλειστή δομή. Οἱ ἀντιδραστικοί δέν προωθοῦνται. Οἱ «ἐπικίνδυνοι» ἀποκλείονται. Ἡ μύησις γίνεται σταδιακῶς καί μέ τό σύστημα τῆς διαμερισματοποιήσεως. Οὐδείς γνωρίζει τί συμβαίνει στό ἑπόμενο στάδιο.
στ) Χρησιμοποιοῦν τήν θρησκεία γιά ὁλοκληρωτικούς καί ἀνήθικους σκοπούς. Μέχρι σήμερα, ἡ ἔννοια τῆς θρησκείας εἶχε θετικό καί καλό περιεχόμενο. Μετά ἀπ᾿ ὅσα συμβαίνουν μέ τίς αἱρέσεις καί ἡ θρησκεία ἀποκτᾶ ἀρνητικό περιεχόμενο. Οἱ ἄνθρωποι πλέον ἀκούουν θρησκεία καί φοβοῦνται.
ζ) Ἐφαρμόζουν πρακτικές καί τεχνικές ἐλέγχου τοῦ νοῦ καί τῆς προσωπικότητος. Γι᾿ αὐτό καί ὅσοι ἀναλαμβάνουν νά βοηθήσουν πρέπει νά ἀχρηστεύσουν πρῶτα αὐτούς τούς μηχανισμούς.
η) Ἀσκοῦν ἀνήθικο καί ἀθέμιτο προσηλυτισμό ὀπαδῶν. Μέ ὅλα τά μέσα. Ὑπάρχει ὀργάνωσι, πού στρατολογεῖ τούς ὀπαδούς της μέσω τῆς πορνείας. Καί διδάσκει τά νεαρά μέλη νά ἐκπορνεύονται γιά τούς σκοπούς τῆς ὀργανώσεως.
Ὅλα αὐτά τά στοιχεῖα καταδεικνύουν τήν ἐπικινδυνότητα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων.
Ἔναντι αὐτῆς τῆς φοβερᾶς ἀπειλῆς ἵσταται ἡ Ἐκκλησία μέ τήν ποιμαντική της, τήν διδασκαλία της, τήν λατρεία της, τήν ζωήν της. Ἡ στρατηγική ποιμαντική της ἔχει τρεῖς στόχους:
1. Μελετᾶ τό σκηνικό τῶν αἱρέσεων καί τῆς παραθρησκείας, ὥστε νά εἶναι εἰς θέσιν νά πληροφορήσει πάντα ἐνδιαφερόμενον περί τῆς ταυτότητος, τῆς διδαχῆς καί τῆς ζωῆς τῶν δρωσῶν ὁμάδων.
2. Προσφέρει βοήθεια εἰς πρώην θύματα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων. Καθώς ἐπίσης καί συμβουλεύει ἐγκύρως καί ὑπευθύνως ἐνδιαφερομένους νά ἀντιμετωπίσουν ἀποτελεσματικῶς συναφῆ προβλήματα στό περιβάλλον τους.
3. Ὁριοθετεῖ τήν ὀρθόδοξη πίστι καί ζωή, ὥστε νά εἶναι σαφές τί εἶναι ὀρθόδοξο καί ἀληθινό τί ψεῦδος καί πλάνη.
Ὅλα αὐτά εἶναι καρπός τῆς ἀγάπης καί τοῦ ἐνδιαφέροντος τῶν ποιμένων τῆς Ἐκκλησίας πρός τό ποίμνιό τους. Συγχρόνως εἶναι καί ἄσκησις τῶν συνταγματικῶς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων μας νά προστατεύσωμεν τούς ἀνυπόπτους συμπολίτες μας ἀπό τοῦ νά γίνουν ἄθελά των καί ἐν ἀγνοίᾳ των θύματα ἀδιστάκτων καί ἀλαζονικῶν ὀργανώσεων. Δέν εἴμεθα μισαλλόδοξοι. Ζητοῦμεν ἐντιμότητα, εἰλικρίνεια καί ἀγαθότητα προθέσεων. Καί αὐτά οἱ νεοφανεῖς αἱρέσεις δέν τά διαθέτουν.