Ἀποσύρεται στό Μεριαμλίκ Σελεύκειας, στήν ἁγία Θέκλα. Ὁ πληγωμένος Ἀετός. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

Ὅταν πλέον πείστηκε ὅτι ἐπίτηδες φίλοι κι ἐχθροί ἀποφεύγουν τήν ἐκλογή ἐπισκόπου Ναζιανζοῦ, πῆρε τήν τελική ἀπόφαση. Ἡ ἀρρώστια εἶχε ὑποχωρήσει αἰσθητά. Κι ἕνα πρωί, χωρίς νά τό ἀνακοινώσει, χωρίς ν’ ἀποχαιρετήσει κανέναν, ἔφυγε.  Φθινόπωρο τοῦ 375.  Βέβαια ὅλοι οἱ πλησίον του τό περίμεναν.  Γιά μῆνες τακτοποιοῦσε τά περιουσιακά τῆς οἰκογενείας του.  Πολλά δώρησε καί ἄλλα ἀνέθεσε σέ διάφορα συγγενικά καί μή πρόσωπα.  Κι ἐνῶ περιμένανε τή φυγή,  ὅταν ἔγινε τούς ξάφνιασε.  Μόλις τό ἔμαθε ὁ Βασίλειος ἔτρεξε στή Ναζιανζό.  Κανείς δέν μποροῦσε νά τοῦ πεῖ περισσότερα.  Ψάξανε στή γύρω περιοχή, στά μέρη πού κατέφευγε γιά  ἡσυχία καί αὐστηρή ἄσκηση.  Δέ βρέθηκε πουθενά! 

Σέ λίγες ἡμέρες μάθανε τό καταφύγιό του.  Στό προσκύνημα καί στό μοναστικό κέντρο τῆς ἁγίας Θέκλας.  Ἔξω ἀπό τή Σελεύκεια τῆς Ἰσαυρίας, λίγα χιλιόμετρα ἀπό τή Μεσόγειο, ἀπέναντι ἀπό τήν Κύπρο. Εἶχε ἀκούσει πολλά γιά τήν ἁγία Θέκλα.  Σύμφωνα μέ τήν παράδοση, ἡ ἁγία ἐγκλείστηκε σ’ ἕνα ὑπόγειο σπήλαιο, πού ἔγινε μετά κατακόμβη- κοιμητήριο. Ἤλπιζε ἄραγε ὁ Γρηγόριος ὅτι θά βρεῖ στήν περιοχή ἕνα σπήλαιο καί γιά τόν ἑαυτό του; Περίμενε νά βρεῖ ἐκεῖ παράδοση γιά ἡσυχαστικό βίο; Δέν ξέρουμε.

Πάντως ὁ Γρηγόριος ἔφασε στή Σελεύκεια.  Νότια τοῦ ποταμοῦ Καλυκανδοῦ.  Περίπου δύο χιλιόμετρα ἀπό τήν πόλη, σ’ ἕνα λόφο πού σήμερα ὀνομάζεται Μεριαμλίκ, ὑπῆρχε ὁ ναός τῆς ἁγίας Θέκλας.  Γύρω του ζούσανε μοναχές, σέ «παρθενώνα»,  σέ μοναστήρι δηλαδή.  Γιατί τήν ἀκρίβεια γύρω ἀπό τό ναό καί τό προσκύνημα ἤσανε χτισμένα μικρά σπιτάκια, στά ὁποῖα μόναζαν γυναῖκες, πού διακονοῦσαν τό προσκύνημα.

Ὁ Γρηγόριος βρῆκε πιό μακριά καλύβι καί ἄρχισε τήν πολυπόθητη ἄσκησή του. Ἀλλά ὁ ναός ἤτανε προσκύνημα καί ἡ φήμη τοῦ Γρηγορίου δέν κρατιότανε φυλακισμένη.  Τό προσκύνημα ἔφερνε ὅλο καί περισσότερο κόσμο στή περιοχή.  Καί ἡ φήμη του τράβαγε μαγνήτη τούς ὀρθοδόξους, πού θέλανε μιά συμβουλή, μιά θεολογική γνώμη, λίγο κουράγιο.  Καί μολονότι ζοῦσε ἀποτραβηγμένος, δέν τόν ἄφηναν ἥσυχο.  Ὁ μεγάλος του ἀσκητικός ἀγώνας καί οἱ θεοπτικές καταστάσεις του συχνά διακόπτονταν.  Κι ἔμεινε βέβαια στήν περιοχή μέχρι τούς τελευταίους μῆνες τοῦ 378, ἀλλά δέν ἦταν ὁ ἥσυχος τόπος πού εἶχε ὀνειρευτεῖ, πού ἀναζητοῦσε.

Γιά τά τριάμισυ χρόνια τῆς ἀναχώρησής του στό λόφο Μεριαμλίκ δέ γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα. Ὁ ἴδιος παρασιωπᾶ τά γεγονότα καί τά βιώματα τῆς ἄσκησής του στήν ἁγία Θέκλα.  Διηγεῖται μόνο γιά τήν ἀμεριμνία του. Ἀδιαφοροῦσε γιά τά ὑλικά του ἀγαθά καί τήν περιουσία του. Λησμόνησε τίς τιμές καί τά χειροκροτήματα.  Ζοῦσε μέ αὐστηρή ἄσκηση.  Μέ στερήσεις μεγάλες.  Ἀλλά οἱ στερήσεις τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν τοῦ ’φερναν πνευματική ἀπόλαυση ἀνυπολόγιστη.

Παρά τίς ἐνοχλήσεις τόν περισσότερο καιρό τόν ἄφηναν στήν ἡσυχία καί τήν ἄσκησή του. Ζοῦσε στήν ἔρημό του.  Μόνος μέ τό Θεό.  Ἀρκετό ν’ ἀγαπάει καί τούς ἀνθρώπους. Γιά ν’ ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου, πρέπει ἐσύ νά ἔχεις γεμίσει ἀπό Θεό. Ἀλλιῶς, μόνο τό μίσος φωλιάζει στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου. Ὅσο ἀνοίγεις τόν ἑαυτό σου στό Θεό, τόσο περισσότερο ἐκεῖνος κατοικεῖ μέσα σου.  Κι ὅσο περισσότερο κατοικεῖ μέσα σου ὁ Θεός, τόσο περισσότερο τόν ἀγαπᾶς καί τόν γνωρίζεις. Ἔτσι ἀγαπᾶς καί γνωρίζεις περισσότερο τούς ἀνθρώπους. Αὐτό τό μέγα ἔργο ἐπιτελοῦσε στό ἀσκητικό του καλύβι ὁ Γρηγόριος. Τήν ἀγάπη καί τή γνώση, γιά τό Θεό καί τόν ἄνθρωπο.

Θά ’λεγε κανείς ὅτι ἐδῶ στήν ἁγία Θέκλα ὁ Γρηγόριος ἑτοιμαζόντανε γιά τή μεγάλη του μάχη.  Γιά τό ἔργο πού τόν περίμενε στήν Κωνσταντινούπολη, στήν περίφημη πιά πρωτεύουσα τοῦ ἀνατολικοῦ κράτους. Ἐκεῖ θά χρειαζότανε νά μιλήσει γιά τήν ἁγία Τριάδα. Ἔπρεπε ὄμως πρῶτα νά τή γνωρίζει καλά.  Κι ἔπρεπε ν’ ἀγαπάει ἀπεριόριστα καί τήν ἁγία Τριάδα καί τούς ἀνθρώπους, χάριν τῶν ὁποίων θά μίλαγε.  Γιατί θά μίλαγε μέ συνθῆκες φοβερές ἀνάμεσα σ’ ἐχθρούς, πού βρίζανε, δέρνανε καί σκοτώνανε. Γιά ὅλ’ αὐτά ὁ Γρηγόριος ἑτοιμάστηκε ὅσο περισσότερο μποροῦσε.  Δούλευε στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, χωρίς ὁ ἴδιος νά ἐργαστεῖ στήν Κωνσταντινούπολη. Ἔτσι ὁ Θεός ἑτοιμάζει τούς ἀνθρώπους καί δημιουργεῖ συνθῆκες καί ἱερή ἱστορία.

Ὁ πληγωμένος Ἀετός (Γρηγόριος ὁ Θεολόγος)

(ἀφηγηματικὴ Βιογραφία)  

  (σελ.129-131) 

   Στυλιανοῦ Γ. Παπαδοπούλου Καθηγητή Πανεπιστημίου

Ἔκδοση Δ΄

Ἀποστολική διακονία

θα βρείτε τα προηγούμενα εδώ