Ὁ Ζακχαῖος δίδει λύσιν, νὰ ξεφύγωμε ἀπὸ τὴν κρίσιν!

Tοῦ Δρ. Χαραλάμπη Μ. Μπούσια,
Μεγάλου Ὑμνογράφου τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας 

ΕΙΜΑΣΤΕ ἁμαρτωλοὶ ἄνθρωποι, ἅρπαγες, πλεονέκτες, ἰδιοτελεῖς, ὁμοιάζοντες μὲ τὸν ἀρχιτελώνη Ζακχαῖο πρὶν τὴ μεταστροφή του. Κλεισμένοι στὸν ἑαυτό μας δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει ἂν οἱ πλησίον μας ὑποφέρουν, πάσχουν, στεροῦνται καὶ αὐτῶν τῶν ἀναγκαίων.
Εἴμαστε ἄφρονες καὶ δὲν ζητοῦμε τὸ ψωμὶ τῆς ἡμέρας, «τὸν ἄρτον τὸν ἐπιούσιον», αὐτὸν ποὺ μᾶς χρειάζεται γιὰ τὴν ἡμερήσια διατροφή μας, ἀλλὰ ζητοῦμε νὰ αὐξήσουμε τὰ ἀγαθά μας γιὰ χρόνους πολλούς, νομίζοντες ὅτι θὰ εἴμαστε ἀθάνατοι. Εἴμαστε ὀλιγόπιστοι, ἂν ὄχι ἐντελῶς ἄπιστοι, ὅταν δὲν ἀφήνουμε τὶς μέριμνές μας στὸ Χριστό μας, Αὐτὸν ποὺ
ἀνύστακτα μεριμνάει γιὰ ὅλους μας καὶ δὲν ἀκολουθοῦμε τὰ ρήματα τοῦ προφητάνακτος Δαβὶδ ποὺ μᾶς παροτρύνει: «Ἐπίῤῥιψον ἐπὶ Κύριον τὴν μέριμνάν σου καὶ αὐτός σε διαθρέψει» (Ψαλμ. 54, 22).
Ὁ Ζακχαῖος ἦταν πλούσιος σφόδρα καὶ εἶχε περίοπτη κοινωνικὴ θέση, ἂν καὶ τὸν ἀντιπαθοῦσε ὁ καταπιεσμένος λαός. Ἦταν ὁ σκληρόκαρδος καὶ τραχὺς φοροεισπράκτορας τῆς Ἱεριχοῦς, ποὺ νοιαζόταν μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ ἡ ἀδικία ἦταν τὸ μόνιμο καθημερινό του βίωμα. Σὰν παράσιτο, ποὺ ζοῦσε ἀπομυζώντας τοὺς γύρω του, βασίλευε καὶ εὐημεροῦσε μὲ τὴν ἀνέχεια καὶ τὴ δυστυχία τῶν ἄλλων. Ἡ κοινωνική του θέση ἦταν ὑψηλὴ καὶ ὅλοι τὸν ἔτρεμαν. Ὁ φτωχὸς λαὸς δὲν μποροῦσε νὰ σηκώσει μπροστά του τὸ ἀνάστημά του.
Πόσοι Ζακχαῖοι ὑπάρχουν καὶ σήμερα γύρω μας, πολιτικοί, καναλάρχες, δημοσιογράφοι, καθηγητάδες, ἐκκλησιαστικοὶ ἄνδρες, δικαστικοὶ καὶ ἄλλοι πονηροὶ καὶ γόητες ποὺ προκόβουν «πλανῶντες καὶ πλανώμενοι» (Β΄ Τιμ. γ΄ 13)! Εἶναι οἱ ἔνδοξοι τῆς γῆς ποὺ ἐπιβάλλονται στοὺς λαοὺς μὲ ἀδικίες καὶ ἄνομη ἰσχὺ καὶ ποὺ ἐξακολουθοῦν γιὰ πολὺ νὰ ἄρχουν ἐπάνω στὴ γῆ. Θύματά του, δυστυχῶς, ὅλοι μας, μικρὲς κοινωνικὲς ὁμάδες, λαοί, ἔθνη ἀνίσχυρα, ἄνθρωποι ἁπλοὶ τοῦ μόχθου καὶ τῆς δουλειᾶς.
Ἔτσι τρικλίζοντας ἡ κοινωνία ἐν μέσῳ δυναστῶν ἔφθασε στὴν κρίση. Κρίση ἠθική, κρίση οἰκονομική, κρίση πολιτισμική, κρίση ἀρχῶν καὶ ἰδεῶν, ποὺ δὲν φαίνεται νὰ ὁδεύει πρὸς τὸ τέρμα της, ἐνῶ μπορεῖ. Τίθεται τώρα τὸ ἐρώτημα. Ὑπάρχει λύση; Βεβαίως καὶ ὑπάρχει. Ἡ λύση βρίσκεται στὴν συνάντηση ὅλων μας μὲ τὸ Σωτήρα μας Χριστό. Αὐτὸν ποὺ κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ, γιὰ νὰ συναντήσει τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ διαλεχθεῖ μαζί του μὲ σκοπὸ τὴ σωτηρία του. Αὐτὴ ἡ συνάντηση φέρνει γλυκεῖς καρπούς, ὅταν ἔλθει ἡ στιγμὴ τῆς μετανοίας, ἡ στιγμὴ τῆς ἐπισκιάσεως τῆς Θείας Χάριτος, ἡ στιγμὴ ποὺ μᾶς κάνει νὰ μὴ ὑπολογίζουμε τὴ γνώμη τοῦ κόσμου, τὴ γνώμη τῶν πολλῶν. Καὶ μὴ λησμονοῦμε ὅτι ἡ συνάντηση μας καὶ ὁ σύνδεσμος μας μὲ τὸ Θεὸ δὲν εἶναι κάτι δεδομένο καὶ αὐτονόητο λόγω τῆς χριστιανικῆς μας ἰδιότητας. Ἀποτελεῖ τὸ σκοπὸ τῆς ζωῆς μας. Κάτι ποὺ γιὰ νὰ τὸ πραγματοποιήσουμε χρειάζεται ἰσόβιος ἀγώνας. Κάτι πού, σὲ ὅποιο βαθμὸ καὶ ἂν τὸ ἐπιτύχουμε, πάντοτε θὰ ὑπάρχουν περιθώρια ἐπεκτάσεως, ἀφοῦ ἡ συνάντησή μας μὲ τὸ Σωτήρα μας γίνεται στὰ ὅρια τῆς προσωπικῆς μας σχέσεως καὶ τότε μόνον, ὅταν ἐξαφανίσουμε τὴν ψευδαίσθηση τῆς πληρότητος καὶ τῆς αὐτάρκειας ποὺ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν αὐτονόμησή μας.
Ὁ Ζακχαῖος ἔκανε τὴν ὑπέρβαση, ἔκανε μία τρέλλα. Πόθησε νὰ συναντήσει τὸ Χριστὸ πραγματικὰ καὶ εἰλικρινὰ καὶ δὲν δίστασε παρὰ τὴν κοινωνική του θέση νὰ ἀνεβεῖ πάνω σὲ ἕνα δένδρο, γιὰ νὰ δεῖ τὸν ἄσημο κοινωνικὰ Ναζωραῖο καὶ νὰ ἀκούσει τὸ λόγο Του. Καταπάτησε κάθε καλὴ ἰδέα ποὺ εἶχε γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ ἀπεμπόλησε τὴν ἀξιοπρέπειά του στοχεύοντας στὴ σωτηρία του. Μηχανεύθηκε καὶ βρῆκε τρόπο νὰ Τὸν πλησιάσει. Ἀνέβηκε στὴ συκομωρέα, γιὰ νὰ δεῖ Αὐτὸν ποὺ ἐπευφημοῦσαν τὰ πλήθη, αὐτὰ ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε ἀδικήσει. Δὲν τὸν ἐπηρέασε ἡ κοινὴ γνώμη. Δὲν φοβήθηκε μήπως γελάσουν οἱ ἄλλοι μαζί του. Δὲν λογάριασε τὴν ἡλικία του καὶ τὴ θέση του, μόνο ἔτρεξε κι ἀνέβηκε στὸ δένδρο. Ἡ καλὴ ἐπιθυμία μέσα του νικοῦσε κάθε ἐξωτερικὴ δυσκολία καὶ κάθε ἐμπόδιο. Ἔτσι, ἡ συκομωρέα γιὰ ἐκεῖνον ἀναδείχθηκε τὸ δένδρο τῆς σωτηρίας του. Ἀπὸ αὐτὸ ὑπακούοντας στὰ λόγια τοῦ Κυρίου μας «κατάβηθι» κατέβηκε ταπεινωμένος, γιὰ νὰ ἀκούσει τὸν Κύριο νὰ τοῦ λέει ἀργότερα «Σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο» (Λουκ. ιθ΄ 9).
Καὶ τὴ συνάντηση τοῦ Ζακχαίου μὲ τὸν Κύριο ἀκολούθησε ἡ ἄλλη συνάντησή του μὲ τοὺς συνανθρώπους του. Μετὰ τὴν ἀγαλλίαση ποὺ ἔνοιωσε ἀπὸ τὴ συνάντηση μὲ τὸ γλυκύτατο Ναζωραῖο μας καὶ τὴν «καλή του ἀλλοίωση», μετὰ τὴν εἰλικρινῆ του μετάνοια, ἀκολούθησε ἡ συνάντηση μὲ αὐτοὺς ποὺ εἶχε κλέψει καὶ εἶχε ἀδικήσει, στοὺς ὁποίους ἐπέστρεψε τὰ κλοπιμαῖα στὸ τετραπλάσιο. Ἀλήθεια, τὸν ἄξιζε ὁ Ζακχαῖος τὸ δημόσιο ἔπαινο, τὴν πανηγυρικὴ ἐπιβεβαίωση τῆς σωτηρίας; Ναί, τὸν ἄξιζε, γιατὶ ἀγωνίσθηκε νὰ νικήσει τὶς ἀναστολὲς ποὺ προξενεῖ ἡ γνώμη τοῦ κόσμου. Ἀσφαλῶς τότε πολλοὶ θὰ τὸν κοίταξαν παράξενα, θὰ κρυφογέλασαν, ὅταν τὸν εἶδαν νὰ σκαρφαλώνει στὸ δένδρο. Ἀλλὰ ὁ Ζακχαῖος ἦταν ἀκάθεκτος στὴν ἀναζήτηση τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὅταν αὐτοὶ γόγγυσαν γιὰ τὴν τιμητικὴ μεταχείριση τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸ πρόσωπό του, αὐτὸς δὲν ἐξοργίσθηκε, οὔτε ὑποχώρησε. Στὴν κατηγορία τους προέβαλε τὴ μετάνοια. Τοὺς ἀπέδειξε ἁπλᾶ ὅτι ἔσφαλαν. Μιὰ τέτοια εὐγενικὴ ἐπανάσταση σὰν ἐκείνη τοῦ Ζακχαίου χρειαζόμαστε νὰ κάνουμε καὶ ἐμεῖς, μιὰ θεοφιλῆ τρέλλα, γιὰ νὰ κατακτήσουμε τὸ «βραβεῖο τῆς ἄνω κλήσεως» (Φιλιπ. γ΄ 14).
Ὁ τρελλὸς δὲν ἐνδιαφέρεται τί θὰ ποῦν οἱ ἄλλοι. Ἄκρη δὲν βρίσκεις μὲ τὰ στόματα τοῦ κόσμου. Ἀνεβάζουν καὶ κατεβάζουν κυβερνήσεις στὸ δευτερόλεπτο. Τὸ τί εἴμαστε χθὲς ἢ τὸ τί εἴμαστε σήμερα δὲν προδιαγράφει ἀναγκαστικὰ καὶ τὸ τί θὰ εἴμαστε αὔριο. Μποροῦμε αὐτὴ τὴ στιγμὴ νὰ ξεκινήσουμε μιὰ νέα ζωή, νὰ βάλουμε ἀρχὴ μετανοίας, ἀρχὴ μιᾶς νέας ζωῆς ἀκολουθοῦντες τὸ Ζωοδότη μας Ἰησοῦ. Μόνο Ἐκείνου ἡ γνώμη πρέπει νὰ μᾶς ἐνδιαφέρει, γιατὶ Ἐκείνου ἡ Κρίση θὰ μᾶς σώσει. Ἂς βιασθοῦμε καὶ ἂς μὴ προβάλλουμε ἀναστολὲς ποὺ ἀδικοῦν τὴ μελλοντική μας πορεία καὶ σωτηρία.
Λένε καὶ εἶναι ἀλήθεια, ὅτι κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ἀδικήσει κάποιον περισσότερο, ἀπὸ ὅτι ὁ καθένας ἀδικεῖ τὸν ἑαυτό του. Καὶ ὅταν δὲν φαίνεται φῶς στὸ βάθος τῆς σήραγγας, ὅταν δὲν ὑπάρχει ἐλπίδα σωτηρίας ὑπάρχει ἡ ἄμεση διαπροσωπική μας σχέση μὲ τὸ Θεό μας, ὑπάρχει ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς ποὺ δίνει ἐλπίδα. Ὁ Θεὸς ξέρει πότε, πῶς καὶ ποιὰ λύση θὰ δώσει στὰ αἰτήματά μας.
Καὶ ἐμεῖς σήμερα, ποὺ δύσκολα βλέπουμε φῶς ἐλπίδας στὴν κατάσταση ποὺ ἔχουμε περιέλθει σὰν ἄτομα, οἰκογένειες, ἔθνος, γιὰ νὰ ξεπεράσουμε τὴν οἰκονομικὴ κρίση ὀφείλουμε νὰ μιμηθοῦμε τὸ Ζακχαῖο καὶ νὰ συναντήσουμε τὸ Χριστό μας. Νὰ ἀνεβοῦμε στὸ δένδρο τοῦ σταυροῦ τῆς στερήσεως τῆς ὑπέρμετρης ἀνέσεως καὶ καλοζωΐας, στὸ σταυρὸ τῆς μιμήσεως τῆς πτωχείας τοῦ Ἐσταυρωμένου Ἰησοῦ χωρὶς νὰ ὑπολογίζουμε τὴ γνώμη τοῦ κόσμου, τὸ τί θὰ πεῖ γιὰ ἐμᾶς ὁ κόσμος, τί γνώμη θὰ σχηματίσουν οἱ ἄλλοι γιὰ ἐμᾶς; Μήπως μᾶς παρεξηγήσουν; Μήπως μᾶς εἰρωνευθοῦν; Ντρεπόμαστε… διστάζουμε…Δὲν θέλουμε νὰ δώσουμε λαβὲς γιὰ σχόλια.
Ἀναρριχόμενοι στὸ ἀγλαόκαρπο δένδρο τοῦ Σταυροῦ, ἂς ἀναρτήσουμε σὲ αὐτὸ τὰ θραύσματα, τὰ τραύματα καὶ τα κλάσματα τῆς ὑπάρξεώς μας, γιὰ νὰ εἴμαστε πάντοτε συγκροτημένοι καὶ ἐλπίζοντες στὴ σωτηρία μας. Μετὰ νὰ κατεβοῦμε σύμφωνα μὲ τὴν προσταγὴ τοῦ Κυρίου μας «κατάβηθι», πρῶτα στὴν ἐσωστρέφεια καὶ ἔπειτα στὰ ἐπίπεδα τῶν πεινασμένων, τῶν πτωχῶν, τῶν ἐνδεῶν. Νὰ μάθουμε νὰ ταπεινωνόμαστε καὶ νὰ κρατοῦμε τὴν Ψυχή μας στὸν Ἅδη χωρὶς νὰ ἀπελπιζόμαστε, ὅμως μᾶς διδάσκει καὶ ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης.
Τέλος νὰ ἐπιστρέψουνε αὐτὰ ποὺ δὲν μᾶς ἀνήκουν, καὶ εἶναι πολλά, στοὺς δικαιούχους τους. Νὰ ἐπιστρέψουμε τὰ κλοπιμαῖα. Ποιὰ εἶναι αὐτά; Ὅ,τι ἔχουμε περιττὸ στὴν καθημερινότητά μας τὸ ἔχουμε κλέψει ἀπὸ τοὺς φτωχούς. Ἡ συνάντησή μας μὲ τὸ Χριστὸ καὶ μὲ τοὺς συνανθρώπους μας μᾶς κάνει ζηλωτὲς τοῦ Ζακχαίου, ποὺ ἄκουσε τὸ δίκαιο ἔπαινο τοῦ Κυρίου. Ἂν θελήσουμε καὶ ἐμεῖς νὰ τὸν ἀκολουθήσουμε ὄχι μόνο ἡ οἰκονομικὴ κρίση θὰ ἀπομακρυνθεῖ σὰν ὁμίχλη, ἀλλὰ καὶ τὸ φῶς τῆς δικαιοσύνης σὲ μιὰ εὐνομούμενη πολιτεία θὰ ἀνατείλει γιὰ τὸ καλὸ ὅλων μας. Ὁ Ζακχαῖος, λοιπόν, εἶναι ἡ λύση, γιὰ νὰ ἐκδιωχθεῖ ἡ κρίση.

Ορθόδοξος Τύπος 13-2-2015