Καί ἄρχισε ὁ Γρηγόριος πρίν ἀπό τό Πάσχα τοῦ 362 νά γράφει τήν ἀπολογία
τῆς φυγῆς του. Τήν ἔγραφε ἀκούγοντας φωνές καί διαμαρτυρίες τῶν
συμπατριωτῶν του.
Καί τήν ἔγραψε μέ τέτοιο τρόπο καί τόση πληρότητα, ὥστε νά ἔχουμε τό πρῶτο κείμενο τῆς Ἐκκλησίας μέ θαυμάσια θεολογία τῆς Ἱερωσύνης. Οἱ φωνές τόν κατακλύζουν κι αὐτός ἀπαντᾶ μέ εἰλικρίνεια, χωρίς περιστροφές.
-Μᾶς περιφρονεῖς, Γρηγόριε. Ἐμᾶς καί τό ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης.
-Γιά τό Θεό, ἀδελφοί! Οὔτε νά τό διανοηθῶ δέν μπορῶ. Ἄλλωστε, τώρα τ’ ὁμολογῶ; Νικήθηκα.
Καί θά ’ρθω κοντά σας. Ἄλλωστε πῶς νὰ περιφορνήσω τήν ἱερωσύνη, πού τήν ἔχει θεσπίσει ὁ Θεός; Ἀφοῦ τήν ἔδωσε γιά νά εἶναι πλῆρες τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἐκκλησία. Σ’ αὐτήν ἔχει ὁ Θεός τούς ποιμαινόμενους καί τούς ποιμένες· τούς διδασκόμενους καί τούς δασκάλους.
-Νά ὅμως πού μόλις χειροτονήθηκες μᾶς ἄφησες κι ἔφυγες....
-Ἄν ἔμενα, θά μπορούσατε νά μοῦ πεῖτε ὅτι δέν ἔχω σύνεση, πώς εἶμαι ἄμυαλος. Νόμιζα ὅτι θά σκεπτότανε κανείς σας ἔτσι; Ὁ Γρηγόριος εἶναι τόσο ὑπερόπτης, πού δέ λογαριάζει τά θεῖα πράγματα. Δέν καταλαβαίνει τί σημαίνει νά πλησιάζεις καί νά συνομιλεῖς μέ τόν ὑπεράγαθο Θεό.
-Τότε πῶς ἀποφάσισες νά γυρίσεις κοντά μας, ἀκούει ἄλλη φωνή.
-Ἀφῆστε με, ἀφῆστε με, νά τά πάρω ἀπό τήν ἀρχή. Σᾶς ὁμολόγησα ὅτι νικήθηκα. Ναί, μέ νικήσατε κι ἔρχομαι. Ἀλλά θά σᾶς εἰπῶ τί μ’ ἔκανε νά φύγω. Πρῶτα-πρῶτα μοῦ ἦρθε τόσο ξαφνική ἡ χειροτονία, πού ζαλίστηκα μπροστά στό φοβερό της μεγαλεῖο. Ἔπειτα γνωρίζετε πολύ καλά τήν ἀπέραντη ἀγάπη μου γιά τόν ἡσυχαστικό βίο. Ἡ ἐρημία καί ἡ ἀδιάκοπη προσευχή μέ συνεπαίρνουν.
Ἔχω ἔρωτα γιά τή ζωή τοῦ ἀναχωρητῆ. Ἔδῶ καί κάμποσο καιρό ἔχω διαπιστώσει ὅτι τό πιό μεγάλο ἀγαθό εἶναι νά ἐλευθερώνεται κανείς ἀπό τά ὑλικά. Νά συνάγεται στόν ἔσω ἑαυτό του, ν’ ἀκούει ἐκεῖ τό Θεό. Νά γίνεται τό μέσα του καθρέφτης καί νά λάμπουν ἐκεῖ τά θεῖα καί ὁ Θεός. Κι ὅσο καθαρότερος καί λαμπρότερος γίνεται ὁ καθρέφτης μέ τήν ἄσκηση καί τήν προσευχή, τόσο καλύτερα καθρεφτίζονται σ’ αὐτόν τά αἰώνια καί θεῖα. Ὁ ἄνθρωπος τότε συμπορεύεται μέ τούς ἀγγέλους καί ζεῖ μακάρια μέ τήν ἀλήθεια....
Καταλαβαίνει ὁ Γρηγόριος ὅτι διηγήθηκε πολλά ἀπό τίς ἐμπειρίες του. Σταματάει ἀπότομα καί μέ λίγη πίκρα παρατηρεῖ:
-Πολλοί θά γελάσετε μ’ αὐτά πού σᾶς λέω. Οἱ περισσότεροι δέ θά πεισθήκατε. Γιά νά καταλάβετε αὐτά, πρέπει ν’ ἀποκτήσετε τόν ἔρωτα γιά τά θεῖα καί νά πάθετε ὅ,τι ἔπαθα κι ἐγώ!
-Καί ὅμως, Γρηγόριε, ἐμεῖς ἀκοῦμε νά λένε ὅτι δέ σ’ ἔφτανε τό ἱερέας καί πῶς ἤθελες νά γίνεις ἀμέσως ἐπίσκοπος.
-Ὄχι, ὄχι μά τήν πίστη μου. Αὐτά δέ εἶναι ἀλήθεια. Τό ἀντίθετο μάλιστα. Βλέπω τόσο μεγάλο τό λειτούργημα τοῦ ἱερέα! καί σεῖς μοῦ λέτε πώς ἤθελα τά ὑψηλότερα!
Φαίνεται δέ σκεφτήκατε ποτέ τί σημαίνει νά κατευθύνεις τούς ἄλλους πνευματικά. Νά τελεῖς τή θεία Εὐχαριστία, νά χειροτονεῖς ἱερεῖς, νά φροντίζεις νά ’χουν ὀρθή πίστη οἱ χριστιανοί.... Κι ἄν θέλετε ν’ ἀκούσετε ὅλα ὅσα ἔχω σήν καρδιά μου, ἀκοῦστε καί τό λόγο τοῦτο: ἤμουν ἀπογοητευμένος ἀπό τούς ἱερεῖς. Ἔχουν δεῖ τά μάτια μου ἀθλιότητες πολλές. Ποῦ εἶναι οἱ διαβασμένοι καί καθαροί στήν καρδιά παπάδες μας; Σάν τίς μῦγες τρέχουν καί σπρώχνονται στό ἱερό Βῆμα. Ὁ ἕνας γιά τή δόξα, ὁ ἄλλος γιά τά χρήματα, ὁ τρίτος γιά νά κρύψει τίς πομπές του. Ποῦ ἔμαθαν νά ποιμαίνουν; Πότε ζήσανε ἀσκητική; Ἔγιναν οἱ περισσότεροι χριστέμποροι καί κομπογιανίτες.
-Καί ποῦ νά τούς βροῦμε τούς ἄριστους, Γρηγόριε; Δέν μπορεῖ νά εἶναι ὅλοι σάν τόν πατέρα σου, πού τόν σεβόμαστε ὅλοι...
-Δέν ξέρω, ἀδερφοί μου. Ἀλλά ὁ ἱερεύς δέν εἶναι ὁποιοσδήποτε. Πρέπει νά ’ναι στά πνευματικά πρωταθλητής. Σέ ὅλα νά δίνει τό παράδειγμα. Νά παλεύει τά πάθη του. Ἀπό τά χρήματα μακριά. Ἡ ἁμαρτία νά τόν τρόμάζει. Γιά τίς ἀρετές νά πασχίζει νύχτα μέρα. Ν’ ἀνεβαίνει ἀπό σκαλοπάτι σέ σκαλοπάτι, νά μή σταματάει. Νά μή μετράει τόν ἑαυτό του μέ τούς γύρω του, παρά μόνο μέ τό Θεό τόν ἴδιο.
Νά φροντίζει ἀκούραστα γιά τό ποίμνιο, πού τοῦ ’δωσε ὁ Θεός. Καθῆκον του δέν εἶναι μόνο νά κρατάει τούς χριστιανούς στήν Ἐκκλησία. Πρέπει νά κάνει τό πᾶν γιά νά προκόβουν κι αὐτοί. Νά τούς προετοιμάζει καί νά βάζει μέσα τους τό Χριστό μέ τήν ἐπενέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Οὔτε λίγο οὔτε πολύ, πρέπει νά φροντίζει νά γίνουνε θεοί, ν’ ἀπολαμβάνουνε τή θεία μακαριότητα. Πόσοι ἀπό τούς ἱερεῖς μας τά κάνουν αὐτά; Καί ὅμως γι’ αὐτό ἦρθε στόν κόσμο ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.
Γιά νά σηκώσει τούς ἀνθρώπους ἀπό τή φθορά καί νά τούς θεώσει. Βαριά σᾶς φαίνεται ἡ κουβέντα τούτη. Μά ἔτσι εἶναι, ἀδελφοί μου. Ὁ Υἱός καί Θεῖος Λόγος ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά θεώσει τόν ἄνθρωπο. Καί συνεργό στό μέγα τοῦτο ἔργο ἔχει τόν ἱερέα. Γι’ αὐτό σᾶς εἶπα πώς ἡ ἱερωσύνη εἶναι ἡ ἐπιστήμη τῶν ἐπιστημῶν.
Ἡ σπουδαιότερη, διότι προσπαθεῖ τό πιό σπουδαῖο πράγμα, τή θέωση τοῦ ἀνθρώπου. Καί ἡ δυσκολότερη, γιατί παλεύει μέ τά πάθη τοῦ ἀνθρώπου καί τούς δαίμονες. Εὐτυχῶς ὅμως πού τό ἅγιο Πνεῦμα εἶναι συνεχῶς παρόν, παραστέκεται στόν ἱερέα καί τελικά μόνο αὐτό τόν κάνει ἄξιο ν’ ἀνταποκριθεῖ στό ἔργο του.
Καί τήν ἔγραψε μέ τέτοιο τρόπο καί τόση πληρότητα, ὥστε νά ἔχουμε τό πρῶτο κείμενο τῆς Ἐκκλησίας μέ θαυμάσια θεολογία τῆς Ἱερωσύνης. Οἱ φωνές τόν κατακλύζουν κι αὐτός ἀπαντᾶ μέ εἰλικρίνεια, χωρίς περιστροφές.
-Μᾶς περιφρονεῖς, Γρηγόριε. Ἐμᾶς καί τό ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης.
-Γιά τό Θεό, ἀδελφοί! Οὔτε νά τό διανοηθῶ δέν μπορῶ. Ἄλλωστε, τώρα τ’ ὁμολογῶ; Νικήθηκα.
Καί θά ’ρθω κοντά σας. Ἄλλωστε πῶς νὰ περιφορνήσω τήν ἱερωσύνη, πού τήν ἔχει θεσπίσει ὁ Θεός; Ἀφοῦ τήν ἔδωσε γιά νά εἶναι πλῆρες τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἐκκλησία. Σ’ αὐτήν ἔχει ὁ Θεός τούς ποιμαινόμενους καί τούς ποιμένες· τούς διδασκόμενους καί τούς δασκάλους.
-Νά ὅμως πού μόλις χειροτονήθηκες μᾶς ἄφησες κι ἔφυγες....
-Ἄν ἔμενα, θά μπορούσατε νά μοῦ πεῖτε ὅτι δέν ἔχω σύνεση, πώς εἶμαι ἄμυαλος. Νόμιζα ὅτι θά σκεπτότανε κανείς σας ἔτσι; Ὁ Γρηγόριος εἶναι τόσο ὑπερόπτης, πού δέ λογαριάζει τά θεῖα πράγματα. Δέν καταλαβαίνει τί σημαίνει νά πλησιάζεις καί νά συνομιλεῖς μέ τόν ὑπεράγαθο Θεό.
-Τότε πῶς ἀποφάσισες νά γυρίσεις κοντά μας, ἀκούει ἄλλη φωνή.
-Ἀφῆστε με, ἀφῆστε με, νά τά πάρω ἀπό τήν ἀρχή. Σᾶς ὁμολόγησα ὅτι νικήθηκα. Ναί, μέ νικήσατε κι ἔρχομαι. Ἀλλά θά σᾶς εἰπῶ τί μ’ ἔκανε νά φύγω. Πρῶτα-πρῶτα μοῦ ἦρθε τόσο ξαφνική ἡ χειροτονία, πού ζαλίστηκα μπροστά στό φοβερό της μεγαλεῖο. Ἔπειτα γνωρίζετε πολύ καλά τήν ἀπέραντη ἀγάπη μου γιά τόν ἡσυχαστικό βίο. Ἡ ἐρημία καί ἡ ἀδιάκοπη προσευχή μέ συνεπαίρνουν.
Ἔχω ἔρωτα γιά τή ζωή τοῦ ἀναχωρητῆ. Ἔδῶ καί κάμποσο καιρό ἔχω διαπιστώσει ὅτι τό πιό μεγάλο ἀγαθό εἶναι νά ἐλευθερώνεται κανείς ἀπό τά ὑλικά. Νά συνάγεται στόν ἔσω ἑαυτό του, ν’ ἀκούει ἐκεῖ τό Θεό. Νά γίνεται τό μέσα του καθρέφτης καί νά λάμπουν ἐκεῖ τά θεῖα καί ὁ Θεός. Κι ὅσο καθαρότερος καί λαμπρότερος γίνεται ὁ καθρέφτης μέ τήν ἄσκηση καί τήν προσευχή, τόσο καλύτερα καθρεφτίζονται σ’ αὐτόν τά αἰώνια καί θεῖα. Ὁ ἄνθρωπος τότε συμπορεύεται μέ τούς ἀγγέλους καί ζεῖ μακάρια μέ τήν ἀλήθεια....
Καταλαβαίνει ὁ Γρηγόριος ὅτι διηγήθηκε πολλά ἀπό τίς ἐμπειρίες του. Σταματάει ἀπότομα καί μέ λίγη πίκρα παρατηρεῖ:
-Πολλοί θά γελάσετε μ’ αὐτά πού σᾶς λέω. Οἱ περισσότεροι δέ θά πεισθήκατε. Γιά νά καταλάβετε αὐτά, πρέπει ν’ ἀποκτήσετε τόν ἔρωτα γιά τά θεῖα καί νά πάθετε ὅ,τι ἔπαθα κι ἐγώ!
-Καί ὅμως, Γρηγόριε, ἐμεῖς ἀκοῦμε νά λένε ὅτι δέ σ’ ἔφτανε τό ἱερέας καί πῶς ἤθελες νά γίνεις ἀμέσως ἐπίσκοπος.
-Ὄχι, ὄχι μά τήν πίστη μου. Αὐτά δέ εἶναι ἀλήθεια. Τό ἀντίθετο μάλιστα. Βλέπω τόσο μεγάλο τό λειτούργημα τοῦ ἱερέα! καί σεῖς μοῦ λέτε πώς ἤθελα τά ὑψηλότερα!
Φαίνεται δέ σκεφτήκατε ποτέ τί σημαίνει νά κατευθύνεις τούς ἄλλους πνευματικά. Νά τελεῖς τή θεία Εὐχαριστία, νά χειροτονεῖς ἱερεῖς, νά φροντίζεις νά ’χουν ὀρθή πίστη οἱ χριστιανοί.... Κι ἄν θέλετε ν’ ἀκούσετε ὅλα ὅσα ἔχω σήν καρδιά μου, ἀκοῦστε καί τό λόγο τοῦτο: ἤμουν ἀπογοητευμένος ἀπό τούς ἱερεῖς. Ἔχουν δεῖ τά μάτια μου ἀθλιότητες πολλές. Ποῦ εἶναι οἱ διαβασμένοι καί καθαροί στήν καρδιά παπάδες μας; Σάν τίς μῦγες τρέχουν καί σπρώχνονται στό ἱερό Βῆμα. Ὁ ἕνας γιά τή δόξα, ὁ ἄλλος γιά τά χρήματα, ὁ τρίτος γιά νά κρύψει τίς πομπές του. Ποῦ ἔμαθαν νά ποιμαίνουν; Πότε ζήσανε ἀσκητική; Ἔγιναν οἱ περισσότεροι χριστέμποροι καί κομπογιανίτες.
-Καί ποῦ νά τούς βροῦμε τούς ἄριστους, Γρηγόριε; Δέν μπορεῖ νά εἶναι ὅλοι σάν τόν πατέρα σου, πού τόν σεβόμαστε ὅλοι...
-Δέν ξέρω, ἀδερφοί μου. Ἀλλά ὁ ἱερεύς δέν εἶναι ὁποιοσδήποτε. Πρέπει νά ’ναι στά πνευματικά πρωταθλητής. Σέ ὅλα νά δίνει τό παράδειγμα. Νά παλεύει τά πάθη του. Ἀπό τά χρήματα μακριά. Ἡ ἁμαρτία νά τόν τρόμάζει. Γιά τίς ἀρετές νά πασχίζει νύχτα μέρα. Ν’ ἀνεβαίνει ἀπό σκαλοπάτι σέ σκαλοπάτι, νά μή σταματάει. Νά μή μετράει τόν ἑαυτό του μέ τούς γύρω του, παρά μόνο μέ τό Θεό τόν ἴδιο.
Νά φροντίζει ἀκούραστα γιά τό ποίμνιο, πού τοῦ ’δωσε ὁ Θεός. Καθῆκον του δέν εἶναι μόνο νά κρατάει τούς χριστιανούς στήν Ἐκκλησία. Πρέπει νά κάνει τό πᾶν γιά νά προκόβουν κι αὐτοί. Νά τούς προετοιμάζει καί νά βάζει μέσα τους τό Χριστό μέ τήν ἐπενέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Οὔτε λίγο οὔτε πολύ, πρέπει νά φροντίζει νά γίνουνε θεοί, ν’ ἀπολαμβάνουνε τή θεία μακαριότητα. Πόσοι ἀπό τούς ἱερεῖς μας τά κάνουν αὐτά; Καί ὅμως γι’ αὐτό ἦρθε στόν κόσμο ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.
Γιά νά σηκώσει τούς ἀνθρώπους ἀπό τή φθορά καί νά τούς θεώσει. Βαριά σᾶς φαίνεται ἡ κουβέντα τούτη. Μά ἔτσι εἶναι, ἀδελφοί μου. Ὁ Υἱός καί Θεῖος Λόγος ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά θεώσει τόν ἄνθρωπο. Καί συνεργό στό μέγα τοῦτο ἔργο ἔχει τόν ἱερέα. Γι’ αὐτό σᾶς εἶπα πώς ἡ ἱερωσύνη εἶναι ἡ ἐπιστήμη τῶν ἐπιστημῶν.
Ἡ σπουδαιότερη, διότι προσπαθεῖ τό πιό σπουδαῖο πράγμα, τή θέωση τοῦ ἀνθρώπου. Καί ἡ δυσκολότερη, γιατί παλεύει μέ τά πάθη τοῦ ἀνθρώπου καί τούς δαίμονες. Εὐτυχῶς ὅμως πού τό ἅγιο Πνεῦμα εἶναι συνεχῶς παρόν, παραστέκεται στόν ἱερέα καί τελικά μόνο αὐτό τόν κάνει ἄξιο ν’ ἀνταποκριθεῖ στό ἔργο του.
Ὁ πληγωμένος Ἀετός (Γρηγόριος ὁ Θεολόγος)
(ἀφηγηματικὴ Βιογραφία)
σελ.67-73
Στυλιανοῦ Γ. Παπαδοπούλου Καθηγητή Πανεπιστημίου
Ἔκδοση Δ΄
Ἀποστολική διακονία
31 Ὀκτωβρίου 2013
Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας Ὁ πληγωμένος Ἀετός - Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε το σχόλιό σας