Ἡ προεικόνισις

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ
13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020
Ἀπόστολος: Γαλ. στ΄ 11- 18
Εὐαγγέλιον: Ἰωάν. γ΄ 13-17
Ἦχος: πλ. α΄.-Ἑωθινόν: Γ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

«Καὶ καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφι ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου» (Ἰωάν. Γ΄ 14)

Ἡ προεικόνισις

Μία ἡμέρα πρὸ τῆς μεγίστης ἑορτῆς, τῆς Παγκοσμίου Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, τὸ

ἱερὸν Εὐαγγελικὸν κείμενον, μᾶς παραπέμπει εἰς ἕνα συγκεκριμένον γεγονός, τὸ ὁποῖον συνέβη ἐν ὅσῳ ὁ ἠγαπημένος λαὸς τοῦ Θεοῦ, οἱ Ἰσραηλῖται, περιεπλανῶντο εἰς τὴν ἀχανῆ ἔρημον τοῦ Σινᾶ. Εἰς τὴν φοβερὰν ἐκείνην πορείαν ἀπὸ τῆς γῆς τῆς δουλείας εἰς τήν, «ρέουσαν μέλι καὶ γάλα», γῆν Χαναάν, συνέβησαν πολλὰ καὶ θαυμαστὰ γεγονότα διὰ χειρὸς Κυρίου! Παρὰ τὰς ἐπανειλημμένας ἀρνήσεις καὶ ἀρνητικὰς συμπεριφορὰς τοῦ σκληροτραχήλου ἐκείνου λαοῦ, ὁ Κύριος δὲν ἔπαυσε νὰ εὑρίσκεται εἰς τὸ πλευρόν του καί, σκανδαλωδῶς νὰ τὸν εὐλογῇ εἰς τὴν φοβερὰν ἐκείνην πορείαν τῶν σαράντα δύο χρόνων! Αἱ δέκα πληγαὶ εἰς τὸν Φαραὼ καὶ τοὺς Αἰγυπτίους, ἡ φωτεινὴ νεφέλη καὶ ὁ στῦλος τοῦ πυρός, τὸ ὕδωρ ἐκ τῆς πέτρας καὶ ἡ γλύκανσις τῶν πικρῶν ὑδάτων τῆς Μερρᾶς, τὸ «μάννα» καὶ τὰ ὀρτύκια, ὁ νόμος καὶ τὰ τεράστια γεγονότα τῆς παραδόσεως Τούτου εἰς τὸν Θεόπτην Μωϋσῆν, αἱ νίκαι τῶν Ἑβραίων ἐναντίον λαῶν ἀπειραρίθμων καὶ πανισχύρων καὶ ἄλλα πολλὰ θαυμάσια τὰ ὁποῖα μελετῶμεν εἰς τὰ πρῶτα βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἐπιβεβαιώνουν τὴν συμμαχίαν τοῦ Κυρίου μετὰ τοῦ λαοῦ τῶν Ἰσραηλιτῶν.

Μεταξύ, ὅμως, τῶν θαυμαστῶν τούτων γεγονότων, ὑπῆρξαν καὶ κάποια, ἰδιαιτέρως χαρακτηριστικὰ καὶ συμβολικά, ἕνα ἐκ τῶν ὁποίων μᾶς ὑπενθύμισε σήμερον ὁ Θεῖος Λόγος. Συγκεκριμένως, ὅταν οἱ Ἰσραηλῖται, κάποτε, κατεφέρθησαν ἀπειλητικῶς ἐναντίον τοῦ πράου καὶ ἀνεξικάκου Μωϋσέως, ὁ Κύριος «ἀπήντησε» διὰ σκληρᾶς τιμωρίας τοὺς ἀδιορθώτους καὶ σκληροτραχήλους Ἑβραίους. Ἔστειλε μέσα εἰς τὸ μέρος ποὺ εἶχον προσωρινῶς κατασκηνώσει, δηλητηριώδεις ὄφεις οἱ ὁποῖοι, οὐχὶ μόνον κατέκλυσαν ὅλον τὸ τόπον ἐκεῖνον, ἀλλὰ καὶ ἔδακνον καὶ ἐθανάτωνον κατὰ χιλιάδας ἐκ τῶν Ἑβραίων ἐκείνων. Ἀμέσως ἀντελήφθησαν ὅτι τοῦτο ἦτο ἡ παρὰ τοῦ Κυρίου τιμωρία καὶ διὰ τοῦτο, ἔσπευσαν καὶ παρεκάλουν τὸν Μωϋσῆν, νὰ παρακαλέσῃ τὸν Κύριον, ὅπως παύσῃ τὴν ὀργήν Του καὶ ἐκδιώξει τὰ δηλητηριώδη ταῦτα ἑρπετά. Ὄντως, ὁ Κύριος ἤκουσε τὴν δέησιν τοῦ «θεράποντός» Του, καὶ τοῦ ὑπέδειξεν, ἵνα κατασκευάσῃ ἕνα χάλκινον ὁμοίωμα ὄφεως, τὸ ὁποῖον καὶ νὰ κρεμάσῃ ἐπὶ ὑψηλοῦ ξύλου καὶ νὰ στήσῃ εἰς κάποιο ὕψωμα, διὰ νὰ δύναται ὁ καθείς, νὰ βλέπῃ τοῦτο. Ὁ Θεόπτης Μωϋσῆς ἐποίησε… κατὰ τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου, καὶ ὅσοι, ἔκτοτε, ἐδάκνοντο ὑπὸ τῶν ὄφεων, προσέβλεπον μετὰ πίστεως εἰς τόν… χάλκινον ἐκεῖνον ὄφιν καὶ ἀμέσως ἐθεραπεύοντο. Τοιουτοτρόπως δέ, ἀπηλλάγη ὁ λαός, ἀπὸ τὴν φοβερὰν ταύτην μάστιγα!

Τὸ ὅλον τοῦτο θαῦμα μᾶς ὑπενθυμίζει καὶ … προεικονίζει, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἰδιαιτέρως δὲ τὴν σταύρωσίν Του. Ὅπως τότε οἱ δηλητηριώδεις ἐκεῖνοι ὄφεις ἔδακνον καὶ ἐθανάτωνον τοὺς ἀχαρίστους καὶ σκληροτραχήλους Ἑβραίους, τοιουτοτρόπως καὶ σήμερον οἱ νοητοὶ ὄφεις, αἱ ἁμαρτίαι δηλαδή, κτυποῦν καὶ «δάκνουν» τὸν κάθε χριστιανόν! Καὶ ὡς, διὰ τοῦ χαλκίνου ἐκείνου ὄφεως, εἰς τὸν ὁποῖον προσέβλεπον μετὰ πίστεως οἱ τραυματίαι, ἐλάμβανον τὴν θεραπείαν καὶ τὴν ὑγείαν, οὕτω καὶ ἡμεῖς οἱ, ὑπὸ τῶν «ὄφεων» τῆς ἁμαρτίας τετραυματισμένοι, προσβλέπομεν εἰς Τόν, ἐπὶ ξύλου ἐσταυρωμένον Κύριον καὶ λυτρωτὴν ἡμῶν καὶ λαμβάνομεν τὴν θεραπείαν καὶ κάθαρσιν ἐκ τῆς κατηραμένης ἁμαρτίας! «Καὶ οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰωάν. Γ΄ 14-15).

Ὁ Τίμιος Σταυρός

Δι’ ἀπείρους λόγους, φίλοι μου ἀναγνῶσται, ὀφείλομεν νὰ εὐχαριστῶμεν τὸν Σωτῆρα καὶ Κύριον ἡμῶν. Πρωτίστως ὅμως καὶ κυρίως, διὰ τὴν ἐνσάρκωσιν Αὐτοῦ, τὸ Τίμιον Αὐτοῦ Πάθος, τὴν ἔνδοξον Ἀνάστασίν Του καὶ τήν, εἰς τοὺς οὐρανούς, Ἀνάληψίν Του. Λέγομεν δὲ ταῦτα, διότι τὰ ἀνωτέρω ὕψιστα ταῦτα «δῶρα», ἔσωσαν καὶ σώζουν ἡμᾶς ἐκ τοῦ θανάτου τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν καὶ μᾶς καθιστοῦν «ὑποψηφίους» πολίτας τῆς Οὐρανίου Βασιλείας. Εἰδικῶς δέ, ὁ Τίμιος Σταυρός, τὸ κατηραμένον τοῦτο ξύλον, τὸ ὁποῖον διὰ τοῦ Δεσποτικοῦ Αἵματος ἀνήχθη καὶ ἐξυψώθη εἰς … Ζωηφόρον Ξύλον σωτηρίας, εἶναι τὸ κατ’ ἐξοχὴν ὅπλον ἡμῶν κατὰ τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων τοῦ κακοῦ καὶ τῆς ἁμαρτίας.

Εἶναι, τοῦτο, ἡ ἐπαλήθευσις τῆς … προεικονίσεως τοῦ χαλκίνου ἐκείνου ὄφεως, εἰς τὸν ὁποῖον προστρέχοντες, εὑρίσκομεν τὴν ὑγείαν τῆς ψυχῆς ἡμῶν ἐκ τῶν θανατηφόρων … δηγμάτων τῆς ἁμαρτίας! Εἶναι, – ὡς ψάλλει ἕνας ἐκ τῶν ὕμνων τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ – «ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας» ἡμῶν καὶ τὸ ὅπλον κατὰ τοῦ ἀοράτου ἐχθροῦ μας, πρὸ τοῦ ὁποίου, οὗτος, «φρίττει … καὶ τρέμει, μὴ φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τὴν δύναμιν» (Ἀναστάσιμος ὕμνος τῶν αἴνων τοῦ Δ΄ ἤχου). Εἶναι, ἀκόμη, τὸ καύχημα τῶν πιστῶν καὶ ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας, διὰ τοῦ ὁποίου ὑπερνικῶνται οἱ πειρασμοὶ καὶ αἱ θλίψεις τῆς παρούσης ζωῆς, ἀλλὰ καὶ τὸ σύμβολον διὰ τοῦ ὁποίου ὁμολογοῦμεν … πίστιν εἰς τὴν Ἁγίαν ἡμῶν Ὀρθοδοξίαν καὶ τὸν Ἀρχηγὸν καὶ Θεμελιωτὴν αὐτῆς … Ἰησοῦν!

Εἶναι, τέλος, τὸ «ἀντιλεγόμενον σημεῖον» διὰ τοῦ ὁποίου, οἱ μὲν … σωζόμενοι  τὸ ἔχουν ὡς Θείαν δύναμιν καὶ ἀκατάβλητον, οἱ δὲ … θέλοντες τὴν ἀπώλειαν καὶ αἰωνίαν κόλασιν, τὸ βλέπουν ὡς … ἀνοησίαν καὶ ἄξιον περιφρονήσεως! «Ὁ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σῳζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι» (Α΄ Κορινθ. Α΄ 18).

«Χαῖρε Σταυρέ»!

Ἀπὸ τὴν στιγμὴν ἐκείνην κατὰ τὴν ὁποίαν, ἡπλώθη τὸ Πανάγιον Σῶμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ, τὸ ξύλον ἐκεῖνο τὸ … ἀνάξιον λόγου, ποτισθὲν διὰ τοῦ Πανακηράτου Θείου Αἵματος, ἔλαβεν … ἄλλην ἀξίαν καὶ δύναμιν! Ἀκόμη καὶ τὸ σημεῖον Αὐτοῦ «χαρασσόμενον» ἐπὶ τοῦ σώματος ἡμῶν, φυγαδεύει τὰ πνεύματα τῆς πονηρίας. Διὰ τούτου τοῦ Σημείου, τελοῦνται τὰ Μυστήρια τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, δι’ Αὐτοῦ μεταβάλλονται, ὁ Ἄρτος καὶ ὁ Οἶνος εἰς Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ, δι’ Αὐτοῦ ἁγιάζεται τὸ ὕδωρ τῆς Βαπτίσεως καὶ καθαίρει τὸν βαπτιζόμενον, δι’ Αὐτοῦ ἑνοῦνται εἰς «σάρκα μίαν» οἱ ἐρχόμενοι εἰς … Γάμου κοινωνίαν! Δι’ Αὐτοῦ ἁγιάζονται ὅσα ἐπ’ αὐτῶν χαράσσεται Οὗτος, καὶ δι’ Αὐτοῦ ἁγιαζόμεθα, ὅσοι … ζῶμεν καὶ κινούμεθα δι’ Αὐτοῦ!

Τοῦτο καὶ μόνον, εἶναι ἀρκετόν, ἵνα ἐννοήσωμεν τὴν δύναμιν καὶ Χάριν Τούτου, ἀλλὰ καὶ τὴν  ἀνάγκην καὶ ἀσφάλειαν τὴν ὁποίαν θὰ πρέπῃ νὰ αἰσθανώμεθα … ἔχοντες καὶ πιστεύοντες εἰς Αὐτόν!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν