Η προδοσία των Λατινοφρόνων

Αλλά, αλοίμονο, αδελφοί. Αισθάνομαι στεναχώρια και θλίψη στην ψυχή μου για την παρακάτω διήγηση.

Μέχρι εκείνου του σημείου και οι υπόλοιποι της Ανατολικής Εκκλησίας ήταν στο πλευρό του Αγίου Μάρκου, αν και αυτός ήταν ο ξεχωριστός από τους άλλους αγωνιστής, και δεν ανέμενε καμία βοήθεια από τους άλλους. Όμως αυτοί μέχρι τότε συμφωνούσαν με τις ιδέες και τα λεγόμενά του. Από τότε και στο εξής, δυστυχώς, εκείνοι εξεγέρθηκαν ως εχθροί και πολέμιοι εναντίον του, ή μάλλον εχθροί της αλήθειας.

Ο Νικαίας Βησσαρίων αφού είπε κάποιο λόγο που συνάχθηκε από τον Σχολάριο, έπαυσε έκτοτε, μένοντας άφωνος για το υπόλοιπο της διαλέξεως και έχοντας στο νου του εκείνο που του υποσχόταν ο Πάπας Ευγένιος, δηλαδή να ικανοποιήσει την φιλοδοξία του και να φορέσει την Καρδιναλική πορφύρα.

Ο δε Γρηγόριος, ο σατανικός μάλλον και όχι πνευματικός, και κάποιος διδάσκαλος Αμηρούτζης νιώθωντας υπερβολικό φθόνο για τον άγιο, κατά τη διάρκεια μίας συνέλευσης στην οποία ο Άγιος «έπνιγε» τον σοφιστή και απεραντολόγο Ιουλιανό με την ακαταμάχητη δύναμη των λόγων του, θριαμβεύοντας εν τω μέσω της Συνόδου, κάθισαν μαζί και οι δύο πίσω από όλους αρκετά μακριά, ειρωνευόμενοι ενέπαιζαν και περιγελούσαν κρυφά τα όσα ανέφερε ο Άγιος. Αυτά έπραξαν ο Γρηγόριος και ο Αμηρούτζης τη στιγμή που ο Άγιος Μάρκος θριάμβευε αποσπώντας τα καλά εκείνα χειροκροτήματα από τους έγκριτους Λατίνους και Μοναχούς, δηλαδή γινόταν αποδεκτός από τους αντιπάλους, αναγνωριζόταν και ανακηρυσσόταν πνευματοφόρος.

«Έτσι συνηγορούσαν και συναγωνίζονταν οι δικοί μας με τον προασπιστή της Εκκλησίας μας, που αγωνιζόταν στο στάδιο», αναφέρει ο φιλαληθέστατος Συρόπουλος, που βρισκόταν εκεί ακούγοντας τον αγωνιστή και προασπιστή της Εκκλησίας και βλέποντας τις ειρωνείες και τις άσεμνες κινήσεις εκείνων των προδοτών. Τότε, αγανακτώντας ο δυστυχής και λυπούμενος σφόδρα βλέποντας εκείνη την αθλιότητα με δάκρυα και αναστεναγμούς άφησε σε εμάς το προαναφερόμενο επιφώνημα.

Αλλά εκείνοι, όπως ανέφερα, κινούμενοι από διαβολικό φθόνο φέρονταν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Πολλοί άλλοι πάλι, μη υποφέροντας τις εκεί κακοπάθειες (πείνα, ξενιτεία κ.λπ), δηλαδή τη φωτιά του πειρασμού, άλλοι δε υπακούοντας στα προστάγματα του βασιλιά, άρχισαν σιγά-σιγά να προδίδουν την πατρώα ευσέβεια και να κλίνουν θέλοντας ή μη στον παπισμό.

Οι δικοί μας στερούνταν τα αναγκαία. Διότι έπρεπε πρώτα να συγκατανεύσουν σε όσα ήθελαν οι Λατίνοι και τότε δινόταν ο συμφωνημένος μισθός, αλλά και πάλι μειωμένος και όχι όπως είχε συμφωνηθεί. Πότε περνούσαν δύο μήνες, πότε τρεις, πότε μέχρι και πέντε μήνες χωρίς να δοθεί το υποσχόμενο σιτηρέσιο, που είχε προσυμφωνηθεί ότι θα ήταν λαμπρό. Οι δικοί μας το ζητούσαν επίμονα και με πολλά παρακάλια, αλλά μάταια παρακαλούσαν γι’ αυτό. Έτσι οι δυστυχείς αναγκάζονταν να πουλούν όσα αξιόλογα πράγματα είχαν μαζί τους. Άλλοι έβαζαν ενέχυρο μέχρι και τα ρούχα τους. Οι περισσότεροι δεν είχαν ούτε κρεβάτι να αναπαυθούν κι έτσι κοιμόντουσαν στο πάτωμα, ακόμα και τον καιρό των παγετών.

Αλλά ας επανέλθουμε στο προσκήνιο. Όπως είπαμε ανωτέρω, οι εκλεκτοί των Λατίνων απάντησαν με περιττολογίες στα λεχθέντα από τον Άγιο Μάρκο. Κάποιες φορές διέστρεφαν ρητά κάποιων Αγίων Πατέρων, άλλοτε τα διάβαζαν νοθευμένα, προσπαθώντας έτσι να στηρίξουν το σαθρό δόγμα της πλάνης τους.

Σε μία συνέλευση έλεγαν οι Λατίνοι ότι η προσθήκη (και εκ του Υιού) έγινε για την αντιμετώπιση των Αρειανών (προφανώς ψευδόμενοι, διότι δεν υπήρχαν Αρειανοί όταν έγινε η προσθήκη), όμως ο Άγιος Μάρκος τους είπε: Αν η προσθήκη έγινε κατ’ οικονομία, όπως ισχυρίζεστε, ας αφαιρεθεί πάλι κατ’ οικονομία, ώστε να επέλθει ειρήνη στις Εκκλησίες. Οι Λατίνοι απαντούσαν: δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε την προσθήκη, γιατί πρέπει να σώσουμε την τιμή μας. Έτσι προτίμησαν την τιμή των ανθρώπων από την τιμή του Θεού.

Όταν αναγνώσθηκε ο όρος της εβδόμης Οικουμενικής Συνόδου, οι Λατίνοι προσκόμισαν ένα νοθευμένο βιβλίο, στο οποίο δήθεν αναγράφονταν τα πρακτικά αυτής της Συνόδου. Σε αυτό το βιβλίο υπήρχε στο Σύμβολο της Πίστεως η προσθήκη και εκ του Υιού, και όταν ο Λατίνος επίσκοπος Ρόδου Ανδρέας ισχυρίσθηκε ότι έτσι αναγνώσθηκε το Σύμβολο κατά την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο, ο άγιος Μάρκος γέλασε δυνατά για την αμάθεια των αντιπάλων του και είπε: Η υπάρχουσα στα πρακτικά ομολογία του αγίου Ταρασίου «εκ Πατρός δι’ Υιού λέγει εκπορεύσθαι, ουκ εκ Πατρός και Υιού».

Πηγή: «Εις έναντι μυρίων - ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός και οι αγώνες του», μοναχού Καλλίστου Ζωγράφου Αγιορείτου Εφεσίου, επιμ. Δημητρίου Παναγόπουλου.

Μετάφραση στη δημοτική: Ιστολόγιο Μακκαβαίος