Έναρξη των εργασιών της ψευδοσυνόδου

Άρχισαν λοιπόν οι συνελεύσεις την ορισθείσα ημερομηνία, όχι όμως στο ναό της επισκοπής, όπου έγινε η ανακήρυξη της Συνόδου, και όπως ήταν το σύνηθες (διότι όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι γίνονταν σε ιερούς ναούς), αλλά στο παλάτι του Πάπα.

Έλεγαν οι Καρδινάλιοι:

-                     Απάδον και ανάρμοστο είναι για τη μεγαλειότητα και υπεροχή του Πάπα να πηγαίνει αυτός στην επισκοπή και να διέρχεται μέσα από πλήθη ανθρώπνω με τέσσερις ή πέντε Καρδινάλιους και λίγους επισκόπους! (Συρόπουλ. Σελ. 162)

Αφού λοιπόν, ξεκίνησε εκεί η συνέλευση, ούτε τοποτηρητές των ηγεμόνων της Ευρώπης ήλθαν, ούτε οι Καρδινάλιοι, αρχιερείς και οι υπόλοιποι πολυάριθμοι κληρικοί που συνεδρίαζαν στη Βασιλεία παρουσιάστηκαν, οι οποίοι μάλιστα καθαίρεσαν τον Πάπα Ευγένιο ως επίορκο, σχισματικό, σιμωνιακό και αιρετικό!

Στην πρώτη συνέλευση μίλησε για τους Ανατολικούς ο Νικαίας Βησσαρίων και για τους Δυτικούς ο Ρόδου Ανδρέας. Ο μεν πρώτος στα ελληνικά, ο δεύτερος στα λατινικά. Και οι δύο έπλεξαν εγκώμια για τον Πάπα, τον Αυτοκράτορα, τον Πατριάρχη και την κοινή τους σύνοδο. Στο εξής οι συζητήσεις των συνελεύσεων αφορούσαν την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως. Πρώτος ο άγιος Μάρκος άρχισε να μιλάει τονίζοντας τα εξής:

«Πρώτα-πρώτα, ότι είναι αναγκαιότατη η ειρήνη που μας άφησε ο Δεσπότης μας Χριστός. Δεύτερον, ότι η Ρωμαϊκή Εκκλησία παρέβλεψε την αγάπη και διαλύθηκε η ειρήνη. Τρίτον, ότι τώρα ανακαλώντας η Ρωμαϊκή Εκκλησία την αγάπη που τότε εγκατέλειψε, φρόντισε να έλθουμε εδώ και να εξετάσουμε τις μεταξύ μας διαφορές. Τέταρτον, ότι είναι αδύνατο να επανέλθει η ειρήνη αν δεν λυθεί η αιτία του σχίσματος. Και πέμπτον, ότι πρέπει να αναγνωσθούν οι όροι των Οικουμενικών Συνόδων, ώστε να φανούμε κι εμείς σύμφωνοι με εκείνους τους Πατέρες και η παρούσα σύνοδος ίδια με εκείνες. Αυτά είπε ο Άγιος Μάρκος αναλύοντάς τα με σύνεση και λογική.» (Συρόπουλ. Σελ. 167)

Και οι Λατίνοι αγωνίζονταν με κάθε τρόπο να μην αναγνωσθούν οι όροι των Οικουμενικών Συνόδων. Διότι οι όροι αυτοί των Συνόδων έλεγχαν την προσθήκη στο Άγιο Σύμβολο από αυτούς. Μάλιστα προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να απολογηθούν και να αποδείξουν ότι ορθώς και ευσεβώς έβαλαν την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως.

- Όχι! Έλεγε ο άγιος Μάρκος. Εμείς είμαστε εκείνοι που σας εγκαλούν, εμείς πρέπει να μιλήσουμε πρώτοι, λέγοντας όσα αρμόζουν να λένε οι εγκαλούντες. Έπειτα απομένει σε εσάς να μας παρουσιάσετε δημόσια την απολογία σας.

Έγινε, λοιπόν, μεγάλη λογομαχία, όταν ο θείος Μάρκος προσπαθούσε να αναφέρει αυτά που ήθελε κατά της προσθήκης, απαιτώντας να αναγνωσθούν οι όροι των Οικουμενικών Συνόδων. Οι Λατίνοι με όλες τους τις δυνάμεις απολογούνταν με ορμή, μη θέλοντας να ακούσουν το παραμικρό για την ανάγνωση των όρων. Τόσο βαριά και κακή φαινόταν η ανάγνωση των συνοδικών όρων στους Λατίνους, ώστε, όταν τελείωσε η συνέλευση εκείνης της ημέρας, έτρεξαν αμέσως οι Καρδινάλιοι και πολλοί λατινεπίσκοποι στο κελί του Πατριάρχη, όπου βρίσκονταν ο βασιλιάς, ο Πατριάρχης και κάποιοι Ανατολικοί Αρχιερείς, για να εμποδίσουν την ανάγνωση των συνοδικών όρων.

Έλεγαν σ’ αυτούς:

- Τι θα κερδίσετε αν ανακηρύξετε εναντίον μας το ανάθεμα των οικουμενικών συνόδων;

Έλεγαν τούτο, διότι όταν κηρύχθηκε η συνοδική συνέλευση, συγκεντρώθηκαν πλήθη ανθρώπων, ώστε όλα τα μέρη του Παλατίου, πάνω και κάτω, ήταν γεμάτα από ανθρώπους. Γι’ αυτό ισχυρίζονταν ότι η ανάγνωση εκείνη ήταν περιττή και ανώφελη, αλλά θα προξενούσε και σκάνδαλα. Είπαν ακόμη:

- Αν θέλετε, αναγνώστε τους όρους μεταξύ σας σε δική σας συνέλευση.

Βλέποντας οι δικοί μας ότι αυτό που ζήτησε ο θεόσοφος Μάρκος κατεδάφιζε πλήρως τη λατινική έπαρση και αυθάδεια, τάχθηκαν και αυτοί μαζί με τον άγιο. Πέτυχαν, έτσι, να αναγνωσθούν οι όροι σε κοινή συνέλευση στο παλάτι του Πάπα. Μάλιστα, αποφάσισαν ότι αν δεν αναγνωσθούν πρώτα οι όροι, θα ήταν αδύνατο να γίνει άλλη συνέλευση.

Πηγή: «Εις έναντι μυρίων - ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός και οι αγώνες του», μοναχού Καλλίστου Ζωγράφου Αγιορείτου Εφεσίου, επιμ. Δημητρίου Παναγόπουλου.

Μετάφραση στη δημοτική: Ιστολόγιο Μακκαβαίος