Ποιά ἡ θέσις τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὸν ὅρκο στὰ δικαστήρια;

Γέροντος Ἐπιφάνιου Θεοδωρόπουλου

Ἡ Ἐκκλησία ἀνέχεται, κατ’ ἄκραν οἰκονομίαν, τὸν ὅρκο στὰ δικαστήρια. Ἀλλ' ἐλπίζω ὅτι δὲν εἶναι μακριὰ ἡ ἡμερα ποὺ ὁ ὅρκος θὰ καταργηθῆ, καὶ θὰ μπορῆ καθένας νὰ διαβεβαιώνη ἁπλῶς στὸν λόγο του, στὴν συνείδησί του. Πιστεύω ὅτὶ κι ἀπ' τὰ δικαστήρια θὰ φύγη ὁ ὅρκος. Ὡρίμασε πλέον ἡ ἰδέα. Ὁ λόγος μας νὰ εἶναι τὸ Ναί-Ναὶ καὶ τὸ Οὔ-Οὔ.

Γιατὶ ἔχει δικαίωμα ὁ ἄθεος νὰ μὴν ὁρκίζεται καὶ τὸ δικαστήριο δέχεται τὴν διαβεβαίωσι: «ἐπὶ τῷ λόγῳ μου», καὶ δὲν μπορεῖ νὰ πῆ τὸ ἴδιο ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανός; Ἔχουν γίνει πολλὲς προσπάθειες ἀπὸ θεολόγους, νομικοὺς καὶ ἄλλους ἐπιστήμονες προκειμένου νὰ καταργηθῆ ὁ ὅρκος.

Ὅ ὅρκος δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ μιὰ ἀδικία εἰς βάρος τῶν Χριστιανῶν. Διότι, ἐνῷ ὁ Χριστιανὸς τρέμει τὴν ὥρα ποὺ ὁρκίζεται καὶ προσπαθεῖ νὰ μὴ τοῦ ξεφύγη οὔτε ἡ παραμικρὴ λεπτομέρεια ἀπὸ τὴν πραγματικότητα, ὁ ἄλλος πηγαίνει, «παλαμίζει» τὸ Εὐαγγέλιο καὶ λέγει ὅσα ψέματα τοῦ ἔλθουν. Καὶ διὰ μὲν τὸν πιστὸ δὲν χρειάζεται ὁ ὅρκος, διότι τηρεῖ τὴν ἐντολὴ «οὐ ψευδομαρτυρήσεις». Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν ἄθεο ὁ ὅρκος δὲν εἶναι δεσμευτικός, ἐφ’ ὅσον τὸ Εὐαγγέλιο τίποτε δὲν σημαίνει γι' αὐτόν.

Γιὰ μικροπράγματα οὔτε νὰ μηνύουμε οὔτε νὰ πηγαίνουμε μάρτυρες. Ἔρχεται π.χ. ἕνας καὶ σοῦ λέγει: «Ἔκανα μήνυσι στὸν τάδε γιὰ ἕνα μικροποσόν». «Κακῶς ἔκανες. Προτίμησε νὰ τοῦ χαρίσης τὸ ποσόν, παρὰ νὰ πᾶς νὰ ὁρκισθῆς». Ἀλλ' ὅταν πρόκηται γιὰ μεγάλο γεγονός, γιὰ φόνο π.χ., δίδεις τὴν μαρτυρία σου. Στὸ δικαστήριο θὰ εἰπῆς: «Κύριε Πρόεδρε, ἐγώ, ὡς Ὀρθόδοξος Χριστιανός, δὲν θέλω νὰ ὁρκισθῶ, διότι τὸ Εὐαγγέλιο ἀπαγορεύει τὸν ὅρκο». Σήμερα μερικοὶ πρόεδροι τὸ δέχονται. Ἂν σὲ ὑποχρεώσουν, κατ' ἀνάγκην θὰ ὅρκισθης· εἶναι ἕνα ἀναγκαῖο κακό, προκειμένου νὰ φανερωθῆ ἡ ἀλήθεια.

Ἀσφαλῶς πρόκειται γιὰ ἁμαρτία, ἔστω καὶ ἀκούσια.

Πηγή: π. Ἐπιφάνιου Θεοδωρόπουλου, "Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα" (σελ. 99-100)