Ο Πάπας απαιτεί την καταδίκη του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού (Μνήμη 19 Ιανουαρίου)

Ο Πάπας μετά την υπογραφή του όρου της ενώσεως, ζήτησε από τον αυτοκράτορα να στείλει σε αυτόν τον αγ. Μάρκο για να δικασθεί, επειδή δεν πείσθηκε στην απόφαση της συνόδου, ούτε υπέγραψε τον όρο.

Στην αρχή αρνήθηκε ο αυτοκράτορας και απάντησε (υπό του Θεού βεβαίως κινούμενος) ότι ο Εφέσου Μάρκος είναι δικός μας αρχιερέας και όσα τον αφορούν ανήκουν στη δικαιοδοσία των ανατολικών. Αλλά επειδή ο Πάπας απαίτησε να στείλει αμέσως προς αυτό τον Άγιο Μάρκο, αφού τον προσκάλεσε ο αυτοκράτορας του είπε: «επειδή ο Πάπας το απαιτεί, παρουσιάσου σε αυτόν χωρίς φόβο και απολογήσου χωρίς συστολή στους λόγους που θα σου απευθύνει».

Όταν έφθασε ο Άγιος Μάρκος στο παλάτι του Πάπα, όπου καθόταν εκεί σοβαρός και σκεπτόμενος σε ένα ψηλό και υπερήφανο θρόνο ο ξυρισμένος γυναικοπρόσωπος, γύρω από αυτόν και κάτω από αυτόν οι Καρδινάλιοι και οι πρόκριτοι των επισκόπων, ο Πάπας συλλογιζόταν να αφήσει τον Άγιο να στέκει όρθιος, ως δήθεν υπεύθυνος, σύμφωνα με την τάξη όσων κατηγορουμένων δικάζονταν.

Αλλά ο μεγάλος εκείνος νους, πιστεύοντας στην ελευθερία της συνειδήσεώς του, είπε: «εγώ αδυνατώ στα νεφρά και στα πόδια μου και δεν μπορώ να σταθώ».

Ο Πάπας τον προέτρεψε να συμφωνήσει με την ένωση και να υπογράψει τον όρο, σε αντίθεση περίπτωση θα τον καθαιρούσε, όπως συνέβαινε με τους απειθούντες στις Οικουμενικές Συνόδους, οι οποίοι καθαιρέθηκαν και απεκηρύχθηκαν ως αιρετικοί.

Προς τους μεν λοιπούς λόγους του Πάπα αποκρίθηκε ο Άγιος τα πρέποντα. Περί δε της επαπειλούμενης καταδίκης του είπε τα εξής:

«Οι Σύνοδοι καταδίκαζαν αυτούς που δεν πείθονταν στην Εκκλησία, αλλά κήρυσσαν κάποια δόγματα ενάντια στην πίστη της και αγωνίζονταν γι’ αυτά. Για το λόγο αυτό του ονόμαζαν αιρετικούς και καταδίκαζαν πρώτα την αίρεση κι έπειτα αυτούς που την υποστήριζαν. Εγώ δεν κηρύσσω δικά μου δόγματα, ούτε καινοτόμησα, ούτε ενίσταμαι υπέρ κάποιου ξένου και νόθου δόγματος, αλλά τηρώ τον εαυτό μου στην ακραιφνή πίστη, την οποία παρέλαβε και κατέχει η Εκκλησία από τον ίδιο το Σωτήρα ημών Χριστό και την οποία κατείχε και η Ρωμαϊκή Αγία Εκκλησία πρό του σχίσματος μαζί με τη δική μας Αγία Εκκλησία της Ανατολή. Την ευσεβή πίστη αυτή πάντα επαινούσατε και την επαινέσατε επίσης και στην παρούσα σύνοδο πολλές φορές, και κανείς δεν μπορεί να την μεμφθεί και να την κατηγορήσει.

Πως θα κατακριθώ λοιπόν και θα καταδικασθώ ως αιρετικός, επειδή στέκομαι σε αυτή την πίστη και δεν θέλω να παρεκκλίνω από αυτήν; Πρέπει πρώτα να κατακριθεί η πίστη την οποία πιστεύω, υποστηρίζω και δοξάζω. Αν αυτή η πίστη ομολογείται ευσεβής και ορθόδοξη, πως εγώ θα κριθώ άξιος καταδίκης;» (Συρόπουλος σελ. 304).

Αφού είπε αυτά και άλλα πολλά, επέστρεψε στο κατάλυμά του χωρίς να καταδικασθεί.

Μετά από δύο ημέρες, ο Πάπας Ευγένιος απαίτησε δύο φορές επίμονα από τον αυτοκράτορα να αντικαστήσουν στη Φλωρεντία τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόεως και πρότεινε μάλιστα για τη θέση κάποιον Λαβίνον ήδη χειροτονημένο στη Δύση «επι ψιλώ ονόματι» Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.

Αλλά ο πρωτοσύγκελλος Γρηγόριος φοβούμενος μη χειροτονηθεί ο Ρωσίας Ισίδωρος, συμβούλευσε τον αυτοκράτορα να επιτρέψει την αναχώρηση στη Βενετία των επισκόποων Ηρακλείας, Κυζίκου, Τραπεζούντος, Μονεμβασίας, Νικομηδείας, Δράμας και πενήντα κληρικών, οι οποίοι ικέτευαν τον βασιλιά προς τούτο και έτσι να βρει ευλογοφανή αιτιολογία, ώστε να μην πληρωθεί ο κενωθείς θρόνος του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Αφού λοιπόν αναχώρησαν αυτοί, ο αυτοκράτορας απολογήθηκε στον Πάπα, ότι οι πρώτοι και μεγαλύτεροι σε ηλικία αρχιερείς, μη αντέχοντας την ταλαιπωρία, αναχώρησαν για τη Βενετία, επομένως δεν ήταν δυνατόν να εκλεγεί Πατριάρχης, εφόσον δεν ήταν παρόντες όλοι οι αρχιερείς. (Συρόπουλος σελ. 299).

διαβάστε εδώ το προηγούμενο

και εδώ το επόμενο

Πηγή: «Εις έναντι μυρίων - ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός και οι αγώνες του», μοναχού Καλλίστου Ζωγράφου Αγιορείτου Εφεσίου, επιμ. Δημητρίου Παναγόπουλου.

Μετάφραση στη δημοτική: Ιστολόγιο Μακκαβαίος